مسکن در تهران گران‌تر، ولی بی‌مشتری‌تر از همیشه!
اقتصاد ایرانی: رکود سنگین در بازار مسکن تهران در تیرماه ۱۴۰۴، با وجود رسیدن میانگین قیمت هر متر مربع به ۱۱۹ میلیون تومان، نشان‌دهنده تناقضی هشداردهنده میان افزایش قیمت‌ها و افت شدید معاملات است.
بازار مسکن تهران در تیرماه ۱۴۰۴ به وضعیتی رسیده که پیش‌تر شبیه آن دیده نشده است. قیمت هر متر مربع به مرز تاریخی ۱۱۹ میلیون تومان رسیده، اما از سوی دیگر بازار در رکودی عمیق غرق شده است. معاملات عملاً متوقف شده‌اند و خریداران یا از صحنه خارج شده‌اند یا فقط نظاره‌گر ماجرا شده‌اند.
این تناقض میان افزایش قیمت‌ها و رکود معاملات سیگنالی هشداردهنده است که نیازمند بررسی دقیق است. آیا این شرایط نتیجه‌ی تأثیرات سیاسی اخیر است یا بیانگر یک شکاف اقتصادی میان قیمت‌ها و توان خرید که به تدریج بازار را به چالش می‌کشد؟
در این مطلب، به کمک داده‌های آماری و تحلیل وضعیت موجود پیش‌بینی می‌کنیم که آیا بازار مسکن در مسیر تحولی اساسی قرار گرفته یا خیر.
تصویری دوگانه؛ افزایش قیمت‌ها و توقف تورم
روند قیمت‌گذاری در بازار به‌خوبی نشان‌دهنده موضوعات پنهان است. براساس داده‌های مرکز آمار، شاخص قیمت مسکن در تیرماه ۱۴۰۴ به رقم ۳۲۶.۶ واحد رسیده است. این مقدار نشان‌دهنده رشد ۲ درصدی قیمت‌ها نسبت به ماه قبل است و میانگین قیمت هر متر مربع واحد مسکونی را به رقم ۱۱۹ میلیون و ۵۴۰ هزار تومان رسانده است.
در همین حال، میزان تورم ماهانه که شاخص تورم قیمت مسکن را نشان می‌دهد، کاهش یافته است. تورم سالانه نیز روند کاهشی داشته و از ۳۹ درصد در خردادماه به ۳۸.۴ درصد در تیرماه رسیده است. این کاهش، بازتابی از شرایط خاص بازار است؛ جایی که تقاضا تحت فشار کاهش پیدا کرده و معاملات به حداقل خود رسیده‌اند.
رکود بی‌سابقه؛ نشانه‌های ناپدید شدن خریداران
با وجود افزایش قیمت‌ها، بازار مسکن در تیرماه ۱۴۰۴ تقریباً دچار توقف معاملات شده است. گزارش‌های میدانی نشان می‌دهند که حجم خرید و فروش به پایین‌ترین حد خود رسیده و حتی برخی مشاوران املاک از صفر شدن معاملات صحبت می‌کنند.
دلایل این رکود عمیق قابل تأمل است:
ابهام سیاسی ناشی از وقایع ۱۲ روزه جنگ اخیر بر انتظارات خریداران سایه انداخته است.
افزایش انتظارات تورمی در سایر بازارها مانند طلا و ارز، توجه سرمایه‌گذاران را از مسکن منحرف کرده است.
عدم اطمینان قیمت‌ها موجب شکل‌گیری فضای عدم اعتماد میان طرفین معامله شده است.
فقدان داده‌های شفاف درباره معاملات باعث افزایش بی‌اعتمادی شده است.
بازار اجاره در این شرایط نیز با نوساناتی مشابه مواجه است. خانواده‌هایی که توان خرید ندارند، به اجبار وارد فضای اجاره‌نشینی بلندمدت شده‌اند.
آینده‌ی بازار؛ بحرانی در افق یا امید به بهبود؟
همه‌چیز نشانگر ورود بازار مسکن به یک رکود تورمی است؛ شرایطی که قیمت‌ها افزایش می‌یابند اما میزان معاملات بسیار محدود شده است. این وضعیت برای خریداران معضل بزرگی است و سرمایه‌گذاران نیز به بازارهای نقدشونده‌تر روی آورده‌اند.
نشانه‌های کلیدی این شرایط عبارتند از:
افزایش قابل‌توجه قیمت هر متر مربع مسکن
ثبت تورم در کنار کاهش معاملات خرید و فروش
رشد قیمت‌های اجاره در حالی که خانوارها به ناچار به اجاره‌نشینی طولانی مدت روی آورده‌اند.
اگر سیاست‌گذاران راه‌حلی برای تحریک بازار یا شفافیت بیشتر پیدا نکنند، خطر عمیق‌تر شدن رکود وجود خواهد داشت؛ رکودی که نه‌تنها مسکن، بلکه بخش‌های دیگری از اقتصاد را متأثر خواهد کرد.
