رکود بیسابقه در بازار مسکن به دلیل شوک جنگ ۱۲ روزه
اقتصاد ایرانی: رکود بیسابقه در بازار مسکن به دلیل شوک جنگ ۱۲ روزه و تردیدهای سیاسی و اقتصادی، معاملات را به پایینترین سطح چند سال اخیر رسانده است.

بازار مسکن ایران این روزها با مشکلات شدیدی مواجه شده و به نوعی در وضعیت توقف کامل به سر میبرد. بنا بر گزارشهای فعالان این حوزه، خرید و فروش واحدهای مسکونی به پایینترین سطح خود در چند سال اخیر رسیده است. این کاهش فعالیتها به دلیل ابهامهای سیاسی و امنیتی است که موجب شده خریداران محتاط و فروشندگان از کاهش قیمت خودداری کنند. این شرایط منجر به بلاتکلیفی در بازار شده که برای هیچیک از طرفین مفید نیست.
چالشهای تورم و تغییر اولویتها
از سوی دیگر، تورم عمومی و افزایش قیمت کالاهای اساسی، قدرت خرید مردم را تحت تأثیر قرار داده است. اکنون برای بسیاری از خانوادهها، خرید یا تعویض خانه دیگر اولویت به حساب نمیآید؛ بلکه حفظ ثبات اقتصادی در اولویت اصلی قرار گرفته است. این موضوع باعث شده که رکود مسکن از یک مشکل گذرا به یک چالش جدی و ساختاری تبدیل شود.
توقف در ساختوساز
در این میان، بخش ساختوساز نیز با مشکلاتی روبهرو شده است. پروژههای نیمهکاره به حالت تعلیق درآمدهاند و سرمایهگذاران از تزریق منابع مالی جدید خودداری میکنند. عوامل مختلفی چون نبود چشمانداز روشن و هزینههای بالای ساخت به همراه نبود تقاضای موثر، عملاً این بخش را متوقف کردهاند.
راهکارهای پیشنهادی برای خروج از رکود
کارشناسان بر این باورند که برای خروج از این وضعیت، مجموعهای از سیاستهای حمایتی، ایجاد امنیت روانی پایدار و انجام بازسازیهای هدفمند ضروری است. بازگشت اعتماد عمومی میتواند کلیدی برای احیای بازار مسکن باشد.
ابهامات رکود در معاملات
داوود بیگینژاد، نایبرئیس اول اتحادیه املاک، گفت که حجم معاملات در خردادماه کاهش شدیدی داشته و در تیرماه عملاً به صفر رسیده است. بازار اکنون در شرایطی قرار دارد که خرید و فروش مسکن تقریباً متوقف شده است.
وی افزود که بر اساس آخرین گزارشهای مرکز آمار ایران، شدت رشد قیمتها کمتر شده ولی رکود بازار به دلیل تحولات اخیر و کاهش معاملات، تشدید یافته است.
تسهیلات ناتوان از رفع رکود
بیگینژاد در توضیح تسهیلات مسکن عنوان کرد که سقف وام انفرادی برای خرید مسکن در تهران 500 میلیون تومان و برای زوجین یک میلیارد تومان تعیین شده است. این میزان در شهرهای بزرگ و کوچک بسته به جمعیت متفاوت است. وام جعاله تعمیرات نیز در سراسر کشور به مبلغ 280 میلیون تومان اعلام شده، اما این تسهیلات تنها توانسته تحرک ناچیزی در معاملات واحدهای کوچکمتراژ ایجاد کند.
ضرورت اصلاح نظام تسهیلات
وی تاکید کرد که اگر تسهیلات با قیمت مسکن و توان بازپرداخت خانوار همخوانی بیشتری داشته باشد، رکود فعلی میتواند شکسته شود.
قانون ثبت قراردادها در سامانه املاک
به گفته او، مشاوران املاک باید در فرآیند ثبت قراردادها در سامانه املاک و اسکان با دولت همکاری کنند. ثبت مشخصات ملک در این سامانه به ارائه خدمات دولتی مانند یارانهها یا انشعابها مرتبط شده است. اما زیرساخت سامانه هنوز دچار عقبماندگی اطلاعاتی است.
مالیات بر خانههای خالی: چالش اجرایی
بیگینژاد افزود که اجرای قانون مالیات بر خانههای خالی همچنان با مشکلات زیادی روبهرو است. آمارها نشان میدهد که قانون اجرا شده ولی اطلاعات و زیرساختهای موجود، شناسایی دقیق این خانهها را دشوار کرده است.
نیاز به کنترل ساخت واحدهای بزرگمتراژ
او تاکید کرد که ساخت واحدهای بزرگمتراژ باید در طرحهای تفصیلی کنترل شود. این امر به تولید خانههایی متناسب با توان مالی و نیاز خانوار در بخشهای مختلف جامعه و بافتهای فرسوده کمک خواهد کرد.