شوک بی سابقه به بازار مسکن طوفان کشور شد
تحولات غیرمنتظره در بازار مسکن/ طوفان جدید وارد کشور شد
اقتصاد ایرانی: رکود بی‌سابقه بازار مسکن، کاهش ۳۰ درصدی پروژه‌های ساختمانی و انجماد فعالیت‌های مهندسی، زنگ خطر برای اشتغال در صنعت ساختمان را به صدا درآورده و مهندسان را در معرض بیکاری یا تغییر شغل قرار داده است.
بازار معاملات مسکن و فعالیت‌های ساختمانی در کشور با رکود عمیق مواجه شده‌اند که اثرات آن بر اشتغال صنعت ساختمان قابل توجه است. اگرچه تاکنون آماری دقیق از میزان بیکاری در این بخش منتشر نشده، اما کاهش چشمگیر پروژه‌های جدید ساختمانی نشانه‌ای جدی از مشکلات شغلی در این صنعت است.
آمارهای نامشخص و پیامدهای اقتصادی
در حال حاضر، داده‌های رسمی برای تحلیل دقیق وضعیت اشتغال ساختمان در سال‌های اخیر موجود نیست. آمارهای مربوط به شاغلان بخش ساختمان عمدتاً در زیرمجموعه آمار شاغلان صنعتی یا خدماتی قرار دارند که این موضوع بررسی دقیق اثر رکود بر نیروی کار را دشوار می‌کند. بر اساس آمار نیمه دهه ۸۰ و ۹۰، حدود ۱۳ درصد از شاغلان کشور در صنعت ساختمان فعالیت داشته‌اند، اما اکنون کاهش تیراژ ساخت‌وساز و رشد صفر درصدی این بخش سوالات زیادی درباره آینده این بازار کار ایجاد کرده است.
پیامدهای بزرگ رکود برای شاغلان صنعت ساختمان
رکود در صنعت مسکن نه تنها معاملات و ساخت‌وساز را تحت تأثیر قرار داده بلکه پیامدهای قابل توجهی برای شاغلان ساختمان به همراه داشته است. کاهش حجم پروژه‌ها و ورودی کار به سازمان‌های نظام مهندسی مسکن به معنای کاهش تقاضا برای خدمات مهندسی است که ناگزیر منجر به افت درآمد و اشتغال مهندسان ساختمان می‌شود.
طبق بررسی‌ها، سفارشات خدمات مهندسی حدود ۳۰ درصد نسبت به سال قبل کاهش یافته است، و در برخی استان‌ها، افت سفارشات تا ۳۶ درصد نیز گزارش شده است. این وضعیت فشار زیادی بر مهندسان و شرکت‌های خدمات مهندسی وارد کرده و ممکن است باعث بیکاری یا تغییر شغل در میان نیروهای فعال این صنعت شود.
این تغییرات می‌تواند اثرات همچون کاهش کیفیت ساختمان‌های آینده و سخت‌تر شدن شرایط زندگی خانوارهای مرتبط را به همراه داشته باشد. آمار مربوط به فعالیت شاغلان بخش ساختمان در سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که این بخش حدود ۱۵ درصد از ابتدای دهه ۹۰ کوچک شده است.
ارتباط میان رکود مسکن و اشتغال
آمارهای تاریخی نشان می‌دهند که میان نبض بازار مسکن و اشتغال در صنعت ساختمان ارتباط مستقیمی وجود دارد. به عنوان مثال، پس از رکود قیمت مسکن در سال ۸۸، حجم فعالیت‌های ساختمانی کاهش یافت که به کاهش شاغلان در این بخش منجر شد. همچنین، با آغاز پروژه‌های بزرگی مانند مسکن مهر در سال‌های ۹۰ تا ۹۲، تعداد شاغلان در این صنعت به بالاترین سطح رسید.
در مقابل، رکود طولانی‌مدت در ساختمان و معاملات مسکن از ابتدای دهه ۹۰ تاکنون باعث شکننده‌تر شدن کسب‌وکارها در این حوزه شده است. چالش‌هایی نظیر کاهش تعداد پروژه‌های ساختمانی، کوچک شدن بازار خدمات مهندسی، و افت معدل رشد اقتصادی کشور، تهدیدی بزرگ برای پایداری اشتغال در این بخش محسوب می‌شود.
