بررسی وضعیت بازار مسکن و پیش‌بینی آینده آن در ایران
اقتصاد ایرانی: دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به تأثیر بانک‌های بنگاه‌دار بر گرانی مسکن و نبود پیوست‌های فرهنگی در ساخت‌وسازها، بر لزوم توجه به فرهنگ در طرح‌های کلان عمرانی کشور تأکید کرد.
ضرورت پیوست فرهنگی در طرح‌های کلان کشور
عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در نشست با نماینده ولی فقیه در بنیاد مسکن و رئیس بنیاد مسکن، بر اهمیت توجه به پیوند فرهنگ و مسکن تأکید کرد. وی بیان داشت که ساختمان‌های بزرگ و مدرن ساخته می‌شوند، اما در بسیاری از آن‌ها نشانی از محیط‌های فرهنگی مانند مسجد، پارک و فضاهای اجتماعی مشاهده نمی‌شود.
وی با اشاره به ماده واحده مصوب ستاد نقشه مهندسی فرهنگی، توضیح داد که هر طرح کلان کشور نیازمند داشتن پیوست فرهنگی است و ضرورت دارد در تمامی برنامه‌های اجرایی به این موضوع توجه شود.
تحلیل مشکلات بازار مسکن
خسروپناه در ادامه سخنان خود به مشکلات پیچیده در حوزه سوانح طبیعی و مسکن اشاره کرد و گفت که این حوزه‌ها دارای مسائل متعددی هستند. او تصریح کرد: پژوهشکده‌های موجود حتی در صورت ارتقا به سطح پژوهشگاه نیز به‌تنهایی قادر به حل تمامی این مشکلات نخواهند بود و نیاز به مشارکت دانشگاه‌ها و نهادهای تخصصی احساس می‌شود. البته پژوهشکده‌ها باید نقش راهبری و هدایت را ایفا کنند.
از طرفی، وضعیت فعلی بازار مسکن نیز مورد انتقاد خسروپناه قرار گرفت. وی بیان کرد که قیمت‌ها به‌طور مداوم در حال افزایش است و حتی قشرهایی مانند کارمندان که دارای چندین شغل هستند، توان خرید مسکن را ندارند. این موضوع به‌طور ویژه دهک‌های پایین جامعه را تحت تأثیر قرار داده است.
نگاهی به عوامل گرانی مسکن
یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت مسکن ، عملکرد محتکران، بانک‌ها و بنگاه‌های اقتصادی است. خسروپناه توضیح داد که بخش قابل‌توجهی از بازار مسکن تحت تأثیر اقدامات این نهادها قرار دارد. به‌عنوان مثال، برخی بانک‌های بنگاه‌دار در نهایت با ادغام در بانک‌های بزرگ مانند بانک ملی به این بحران دامن می‌زنند.
وی همچنین اشاره کرد که تمامی عناصر لازم برای تولید مسکن در داخل کشور وجود دارد، اما بخشی از تولیدات به دلیل قیمت‌گذاری بر پایه نرخ دلار، موجب افزایش هزینه‌ها شده است. علاوه بر این، پتروشیمی‌ها با استفاده از مواد اولیه داخلی، محصولاتشان را با نرخ دلار در داخل کشور عرضه می‌کنند؛ موضوعی که در کشورهای توسعه‌یافته مانند آمریکا، اروپا و چین به این شکل رایج نیست.
تحلیل راهکارهای اصلاح بازار مسکن
با وجود مشکلات موجود در حوزه مسکن، خسروپناه بر ضرورت ورود جدی‌تر پژوهشکده‌ها برای ارائه راهکارهای اصلاحی تأکید دارد. وی اظهار داشت که واگذاری برخی فعالیت‌ها به بخش‌های خصولتی مانند وزارت دفاع تأثیر منفی بر روند بهبود وضعیت مسکن داشته و نیازمند تجزیه‌وتحلیل دقیق است.
در ادامه نیز گفت: بسیاری از عناصر حکمرانی در حوزه مسکن (مانند بنیاد مسکن و پژوهشکده سوانح طبیعی) موجود هستند، اما در برنامه‌های مربوط به مسکن، مشارکت مردم و خیرین مغفول مانده است. نهادهایی مانند کمیته امداد و هلال‌احمر خدماتی در این زمینه ارائه می‌دهند، اما نحوه همکاری مردم در اجرای برنامه‌ها نیازمند بازنگری جدی است.
اهمیت مشارکت مردمی در حکمرانی مسکن
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در سخنان پایانی خود خاطرنشان کرد که حکمرانی واقعی بدون مشارکت مردم قابل دستیابی نیست. وی گفت که تحقق موفقیت در حوزه مسکن و سایر عرصه‌های ملی تنها از طریق همکاری مردم امکان‌پذیر است و باید برنامه‌ها به شکلی طراحی شوند که جایگاه مردم در آن‌ها برجسته باشد.
