سونامی زاد و ولد اتباع افغان در ایران؛ فشار اقتصادی روی مردم!
اقتصادایرانی : سونامی زایمان اتباع افغانستان در ایران با بیش از ۱۰۵ هزار زایمان رایگان در بیمارستانها طی سال ۱۴۰۲، فشار اقتصادی و اجتماعی بر سیستم بهداشت کشور را افزایش داده و ضرورت بازنگری در مدیریت مهاجرت و خدماتدهی به اتباع خارجی را بیشتر کرده است.

جدیدترین اطلاعات و آمارها نشان میدهند که مسائل مربوط به مهاجران افغانستانی در ایران، به ویژه در ارتباط با زاد و ولد آنها، به یکی از چالشهای بزرگی تبدیل شده است که نیازمند بررسی جامع و مدیریت جدی دارد.
روند ورود افغانستانیها به ایران در سالهای اخیر افزایش یافته و در کنار آن، آمار مربوط به تولد نوزادان در خانوادههای این مهاجران نیز رشد قابل توجهی داشته است. در همین راستا، یکی از اعضای کمیسیون بهداشت مجلس پیش از این اعلام کرده بود که بخش قابل توجهی از زایمانها در برخی استانهای کشور به مادران افغانستانی اختصاص دارد.
چرا این زایمانها رایگان هستند؟
موضوع رایگان بودن زایمانها برای مهاجران افغانستانی، یکی از مواردی است که همواره مورد توجه منتقدان بوده است. این زایمانها، که براساس آمار در سال ۱۴۰۲ به بیش از ۱۰۵ هزار مورد رسیدند، به نوعی باری بر دوش اقتصاد و امکانات کشور محسوب میشوند. بخش عمده این خدمات بدون هیچ هزینهای برای اتباع افغانستانی ارائه شده است، در حالی که امکان بهرهمندی از سایر امکانات و یارانههای عمومی نیز برای آنها فراهم است.
آمارها نشان میدهند که در آیندهای نزدیک، این عدد رشد بیشتری پیدا خواهد کرد. پیشبینیها خبر از آن میدهند که در سال ۱۴۰۴ آمار زایمان رایگان مهاجران افغانستانی در ایران به ۱۴۵ هزار مورد خواهد رسید؛ این رقم نشاندهنده افزایش فشار بر سیستم بهداشتی و اقتصادی کشور است.
مقایسه با کشورهای دیگر
برای درک عمق این موضوع، رقم مربوط به زایمانهای رایگان در ایران میتواند با آمار موالید کشورهای کوچکتر منطقه مقایسه شود. برای مثال، تعداد نوزادان متولد شده در یک سال توسط خانوادههای افغانستانی در ایران، از کل تولدهای کشورهایی مانند بحرین، قطر و ارمنستان بیشتر است. آمارها حتی نشان میدهند که تعداد این زایمانها در ایران با مجموع تولدهای چهار کشور اروپایی مانند کرواسی، ارمنستان، اسلوونی و ایسلند برابر است!
روند مشابهی نیز در استان البرز مشاهده میشود. مدیرکل بیمه سلامت این استان اعلام کرده بود که ۵۰ درصد زایمانها در این استان در سال گذشته به اتباع بیگانه، عمدتاً افغانها، اختصاص یافته است.
ضرورت حمایت بینالمللی از طرح بازگشت اتباع
ایران میزبان درصد بزرگی از مهاجران جهان است که عمدتاً از کشور افغانستان وارد شدهاند. این موضوع، بهویژه به دلیل چالشهای امنیتی، بهداشت و آموزش، فشار زیادی بر منابع ملی وارد میکند. سیاستهای دولت ایران برای ساماندهی وضعیت مهاجران غیرمجاز و بازگرداندن آنان به کشورهای خود، اقدامی ضروری و استراتژیک ارزیابی میشود.
با توجه به چنین حجم عظیمی از خدماترسانی به مهاجران، انتظار میرود که سازمانهای بینالمللی حمایت بیشتری از ایران داشته باشند، نه تنها در طرحهای بازگشت اتباع، بلکه در بهبود وضعیت شهروندان ایرانی که تحت تأثیر این مهاجرتها قرار گرفتهاند. علاوه بر این، نقش برخی اتباع در جنگهای اخیر به خصوص ماجرای اخیر با اسرائیل، اهمیت تشدید این اقدامات را دوچندان کرده است.
به هر ترتیب، ایران در طول چندین دهه مهماننوازی متعددی را نشان داده و اکنون زمان آن است که توجه ویژهای به تعادل جمعیتی، رفاه شهروندان و کاهش فشارهای اقتصادی داشته باشد.