لیست کشورهایی که تجارت ایران با آن‌ها آزاد شده است
اقتصاد ایرانی: ایران با امضای توافقات تجارت آزاد و ترجیحی با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا، دی۸ و اکوتا، زمینه‌های گسترش تجارت بین‌المللی و افزایش تعاملات اقتصادی با شرکای کلیدی را فراهم کرده است.
توسعه روابط تجاری ایران با کشورهای مختلف جهان همواره یکی از اهداف کلیدی در عرصه اقتصادی بوده است. به‌ویژه در شرایط فعلی که نیاز به رشد صادرات و تقویت تعاملات تجاری بین‌المللی بیشتر از هر زمان دیگری احساس می‌شود، ایجاد توافق‌نامه‌های تجارت آزاد و ترجیحی با کشورهای مختلف تبدیل به یک مسأله بسیار مهم شده است. در ادامه به بررسی کشورهایی که تجارت ایران با آن‌ها آزاد شده است، می‌پردازیم.
توافق تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا
فرزاد پیلتن، دستیار رئیس سازمان توسعه تجارت، اعلام کرد که توافق تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا به امضا رسیده است. این اتحادیه شامل کشورهای روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان است.
تجارت ترجیحی با کشورهای عضو دی-۸
پیش از این نیز جمهوری اسلامی ایران با کشورهای عضو دی-۸ شامل پاکستان، ترکیه، نیجریه، مالزی، اندونزی و بنگلادش موافقت‌نامه تجارت ترجیحی امضا کرده که هم‌اکنون در حال اجرا است.
موافقت‌نامه چندجانبه اکوتا
علاوه بر این، ایران با اعضای توافق‌نامه اکوتا که شامل افغانستان، پاکستان، ترکیه و تاجیکستان هستند، یک موافقت‌نامه چندجانبه امضا کرده است. این موافقت‌نامه در حال بازنگری و به‌روزرسانی بوده تا دامنه همکاری‌ها گسترش یابد.
مزیت‌های تجارت آزاد و ترجیحی
آقای پیلتن تأکید کرد که تجارت ترجیحی شامل بخشی از کالاها می‌شود و با کاهش تعرفه‌ها، افزایش رقابت‌پذیری میان طرفین را به دنبال دارد. اما در تجارت آزاد، تعرفه‌ها در مواردی به صفر می‌رسد و این امر ظرفیت افزایش حجم تجارت حتی تا دو برابر را فراهم می‌کند. برای مثال اگر حجم تجارت میان ایران و یک کشور ۲۰۰ میلیون دلار باشد، در صورت اجرای تجارت آزاد، این رقم می‌تواند تا دو برابر یا بیشتر افزایش یابد.
آخرین وضعیت مذاکرات تجاری ایران
در زمینه مذاکرات تجاری، با پاکستان گفت‌وگوهایی برای تبدیل موافقت‌نامه تجارت ترجیحی به تجارت آزاد در جریان است. همچنین با افغانستان مذاکرات برای امضای موافقت‌نامه تجارت ترجیحی ادامه دارد. با ترکمنستان فعلاً مذاکره‌ای انجام نشده است. مذاکرات با آذربایجان برای امضای موافقت‌نامه ترجیحات تجاری آغاز شده و با ترکیه نیز فعالیت‌ها پیرامون بازنگری و گسترش فهرست‌های کالایی در تجارت ترجیحی در دست انجام است.
چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌رو
با برخی کشورها نظیر عراق تاکنون توافقی در زمینه تجارت ترجیحی یا آزاد امضا نشده است. همچنین با کشورهای کویت، بحرین، عربستان، قطر و امارات مذاکراتی در این زمینه صورت نگرفته است. اما با عمان موافقت‌نامه تجارت ترجیحی برای بخشی از کالاها به امضا رسیده است.
مزایای کاهش تعرفه‌ها در توافقات تجاری
دستیار رئیس سازمان توسعه تجارت اظهار داشت که کاهش تعرفه‌ها باعث افزایش مزیت‌های اقتصادی برای تجار طرفین می‌شود. این امر نه‌تنها در شرایط عادی بلکه در شرایط دشوار نیز امکان ادامه روابط تجاری را فراهم کرده و فرصت‌های جدیدی برای توسعه صادرات ایجاد می‌کند.
جدول کشورهای مرتبط با توافقات تجاری ایران
نوع توافق کشورهای مرتبط| تجارت آزاد | روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، ارمنستان |
| تجارت ترجیحی | پاکستان، ترکیه، نیجریه، مالزی، اندونزی، بنگلادش، عمان |
| توافق چندجانبه اکوتا | افغانستان، پاکستان، ترکیه، تاجیکستان |
