هشدار: خطراتی که گمرک ایران را تهدید میکند
اقتصاد ایرانی: بنادر ایران به عنوان قطب اصلی تجارت خارجی و دروازههای ارتباط با جهان، نقشی حیاتی در توسعه صادرات، جذب سرمایهگذاری و تقویت اقتصاد ملی ایفا میکنند. ارتقای زیرساختها و بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته، کلید افزایش رقابتپذیری کشور در بازارهای جهانی است.

از لحاظ تجارت خارجی، بنادر نقشی حیاتی در تسهیل مبادلات کالا دارند. افزایش ظرفیت در تخلیه و بارگیری کشتیها، کاهش زمان توقف ناوگان دریایی و استفاده از فناوریهای نوین در مدیریت بار، عواملی هستند که به روانتر شدن مسیر صادراتی ایران و کاهش هزینهها کمک میکنند. این امر میتواند تولیدکنندگان داخلی را به حضور فعالتر در بازارهای جهانی تشویق کند.
بنادر کشور همچنین نقش قابلتوجهی در جذب سرمایهگذاری خارجی ایفا میکنند. وقتی شرکتهای بینالمللی اطمینان حاصل کنند که بنادر ایران آماده ارائه خدمات سریع و مطمئن هستند، همکاری اقتصادی مشترک با ایران برای آنها جذابتر خواهد شد. این همکاریها نه تنها باعث ورود سرمایه میشود، بلکه دانش فنی و تکنولوژیهای جدید نیز از طریق این همکاریها وارد کشور خواهد شد.
به دلیل موقعیت جغرافیایی ممتاز، ایران میتواند هاب ترانزیتی منطقهای شود و با دسترسی به آبهای خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر نقش مؤثرتری در کریدورهای بینالمللی داشته باشد. توسعه و تجهیز بنادر کشور میتواند منافع حاصل از ترانزیت کالا میان شرق و غرب را به حداکثر رسانده و جایگاه اقتصادی ایران را تقویت کند.
ایجاد فرصتهای شغلی با توسعه بنادر
عملکرد موفق بنادر میتواند مستقیماً به رونق اشتغال منجر شود. این رشد در فعالیتهای تخلیه، بارگیری، حملونقل و خدمات جانبی وابسته به بندر نیازمند نیروی کار متخصص و نیمهماهر است. این افزایش فرصتهای شغلی بر اقتصاد مناطق ساحلی تاثیر گذاشته و رفاه اجتماعی را در منطقه افزایش میدهد.
علاوه بر این، توسعه بنادر باعث رونق صنایع وابسته نظیر کشتیسازی، صنایع غذایی، سردخانهها، بستهبندی و لجستیک میشود. ظرفیتهای جدید در بنادر، میتواند این صنایع را گسترش داده و زنجیرههای اقتصادی متنوعی در کشور شکل دهد.
همچنین توسعه بنادر به توازن منطقهای نیز کمک میکند. مناطقی مانند مناطق ساحلی که پیشتر کمتر مورد توجه بودهاند، با توسعه بندری به مرکز توجه اقتصادی تبدیل خواهند شد. این موضوع از تمرکز اقتصادی در کلانشهرها کاسته و باعث توزیع عادلانهتر منابع و رشد در سطح کشور میشود.
در کنار افزایش درآمدهای ناشی از تجارت خارجی، نقش مثبت بنادر در صنعت، اشتغال، توزیع منطقهای ثروت و حتی تقویت جایگاه ژئوپلیتیکی کشور میتواند محسوس باشد. بنابراین، سرمایهگذاری در بنادر ایران یک راهبرد اساسی برای رشد اقتصاد ملی محسوب میشود.
آمار کاهشی عملکرد بنادر کشور در تیر ۱۴۰۴
بر اساس آمار رسمی سازمان بنادر و دریانوردی، میزان تخلیه و بارگیری کالاها در بنادر ایران طی تیرماه امسال نسبت به تیرماه سال گذشته کاهش ۱۴.۲ درصدی را نشان داده است.
طبق این آمار، عملکرد تخلیه و بارگیری در کالاهای فلزی با کاهش ۱۵.۴ درصدی روبرو بوده و کالاهای ساختمانی و مواد معدنی نیز کاهش ۱۹.۲ درصدی را تجربه کردهاند.
در حوزه ماشینآلات، وسایل نقلیه و قطعات یدکی، میزان تخلیه و بارگیری به ترتیب ۶.۲ درصد و ۳۰.۵ درصد کاهش داشته است. همچنین کالاهای منسوجاتی چرم با ۱۴.۶ درصد و کالاهای کانتینری با کاهش ۱۵.۲ درصدی رشد منفی داشتهاند.
بیشترین افت عملکرد مربوط به تخلیه و بارگیری فرآوردههای نفتی است که کاهش ۴۵.۵ درصدی را نشان میدهد. در مقابل، کالاهای اساسی در بنادر شمالی و جنوبی کشور نسبت به سال گذشته ۱۵.۳ درصد افزایش داشتهاند.
در مجموع، طی تیرماه امسال ۱۰ میلیون و ۹۴۳ هزار تن انواع کالا در بنادر تخلیه و بارگیری شده است، در حالی که این مقدار در تیرماه سال گذشته ۱۲ میلیون و ۷۵۰ هزار تن بوده است.