فاجعه دوباره تکرار شد/ یکی از منابع ارزشمند آب کشور نابود شد!

ایران در سال‌های اخیر با مشکلات عدیده‌ای در حوزه مدیریت منابع آبی روبرو بوده است. اکنون یک وضعیت بحرانی دیگر از استان قم گزارش شده که زنگ خطر جدی برای تمام کشور محسوب می‌شود. سد ۱۵ خرداد قم، یکی از منابع آبی مهم و حیاتی این استان، دچار شرایطی شده که امکان استفاده معمولی از آن تقریباً غیرممکن شده است.

بحران فراگیر آبی در سد ۱۵ خرداد قم

این سد که ظرفیت ذخیره‌سازی ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب را داشته، امروز در شرایطی قرار گرفته که ورودی آب به آن عملاً به صفر رسیده است. ذخیره آب موجود در این منبع حیاتی به ۱۶ میلیون مترمکعب کاهش یافته که از این مقدار، بخش عمده‌ای، یعنی ۱۵ میلیون مترمکعب آن به عنوان “حجم مرده” محسوب می‌شود و به دلیل آلودگی‌ها و رسوبات قابلیت برداشت و استفاده ندارد.

باقی‌مانده آب این سد که تنها یک میلیون مترمکعب است، صرفاً برای موارد اضطراری و مدیریت بحران اختصاص داده شده و به هیچ وجه پاسخگوی مصرف عادی و روزمره ساکنان این منطقه نخواهد بود.

علل بحران: از سوءمدیریت تا پیامدهای گسترده

استان قم برای تأمین آب خود به سه مسیر اصلی وابسته است: سرشاخه‌های دز، سد ۱۵ خرداد و منابع زیرزمینی. امروز با کاهش آب در سد ۱۵ خرداد، فشار سنگینی بر دیگر منابع وارد شده است که آینده مصرف و ذخایر این استان را به شدت تهدید می‌کند.

بر اساس گفته‌های محمد احمدی جبلی، مدیر کل آب منطقه‌ای استان قم، عامل اصلی این بحران گسترده، سوءمدیریت و تصمیم‌گیری‌های ناپایدار در سیاست‌های آبی کشور بوده است. تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌ها نیز به این مشکل اضافه شده‌اند، اما نقش سوءمدیریت و عدم هماهنگی در اجرای طرح‌های ملی برجسته‌تر از دیگر عوامل به چشم می‌آید.

پیامدهای ملی: زنگ خطر برای کل کشور

ساخت سدهای جدید بدون توجه به نیازهای پایین‌دست، برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی و عدم اصلاح مصرف در حوزه‌های کشاورزی، باعث شده که این فاجعه محدود به قم نباشد. کاهش آب در سدهای اصلی می‌تواند موجب مشکلات جدی‌تر مثل فرونشست زمین، افزایش گردوغبار، و حتی مهاجرت‌های گسترده شود.

در چنین وضعیتی، مدیریت آینده منابع آبی کشور نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، هماهنگی ملی و بازنگری جدی در سیاست‌های جاری است. بحران قم، یک اخطار جدی به تمام مسئولان برای حفظ منابع حیاتی و جلوگیری از تشدید وضعیت موجود است.