کارمندان در آستانه حذف؛ هوش مصنوعی شغلها را میبلعد!
اقتصادایرانی: با گسترش روزافزون هوش مصنوعی و تأثیر آن بر بازار کار، ضرورت ایجاد اطمینان در میان کارمندان برای حفظ امنیت شغلی و سازگاری با فناوریهای نوین بیش از هر زمان دیگری احساس میشود.

سی ان ان در گزارش اخیر خود با شش نفر از متخصصان صنعت فناوری است صحبت کرده است، و آنها در مورد اینکه هوش مصنوعی چقدر و با چه سرعتی بازار کار را متحول خواهد کرد، نظرات متفاوتی دادند.
مردم همیشه نگرانند
مردم از زمانی که کامپیوترها وجود داشت، نگران بودهاند که شغلهایشان را از آنها بگیرند، اما این ترس در طول سال گذشته، با شروع تغییر اساسی نحوه کار مردم توسط هوش مصنوعی، بیش از هر زمان دیگری واقعی به نظر رسیده است.
داریو آمودی، مدیرعامل شرکت آنتروپیک، در ماه مه با هشدار در مورد اینکه هوش مصنوعی میتواند بیکاری را، به ویژه در بین مشاغل اداری، در یک تا پنج سال آینده به ۲۰ درصد افزایش دهد، این ترس را تشدید کرد. برخی شرکتها در حال حاضر از هوش مصنوعی برای انجام برخی از کارهایی که در گذشته توسط انسانها انجام میشد، استفاده میکنند.
متا، مایکروسافت و سیلزفورس به طور فزایندهای از هوش مصنوعی برای کدنویسی و سایر وظایف استفاده میکنند. و مدیران عامل شرکتهایی از آمازون گرفته تا جیپی مورگان هشدار دادهاند که نیروی کار انسانی آنها به دلیل هوش مصنوعی کاهش خواهد یافت.
با این حال، برخی از این پیشبینیها مورد کمی شک و تردید هستند. «هوش مصنوعی آنقدر خوب است که انسانها را از کار بیکار میکند» یک پیام بازاریابی قوی برای شرکتهایی است که این فناوری را میفروشند و بهانهای بالقوه مناسب برای یک مدیر اجرایی است که در حال حاضر به کاهش نیروی کار فکر میکند.
پاسخ به اینکه آیا هوش مصنوعی واقعاً برای کارمندان و کارگران مشکل ایجاد میکند، چندان واضح نیست. این گفته بیش از شش نفر از متخصصان صنعت فناوری است که CNN طی ماه گذشته با آنها صحبت کرده است، و آنها در مورد اینکه هوش مصنوعی چقدر و با چه سرعتی بازار کار را متحول خواهد کرد، نظرات متفاوتی دادند.
برای مثال، جنسن هوانگ، مدیرعامل انویدیا، به سی ان ان گفت که تنها در صورتی مشاغل را از بین خواهد برد که «جهان از ایدهها تهی شود». و دمیس هاسابیس، مدیرعامل گوگل دیپمایند، به CNN گفت که «آخرالزمان شغلی» از جمله نگرانیهای جزئی او در مورد تأثیر این فناوری است.
با این وجود، شرکتهای فناوری خود امسال صدها و در برخی موارد هزاران شغل را حذف کردهاند، زیرا هوش مصنوعی را برای به عهده گرفتن سهم فزایندهای از توسعه نرمافزار و سایر وظایف به کار گرفته شده است.
به نظر میرسد اجماع گستردهای وجود دارد که ماهیت کار، از جمله نحوه انجام آن و وظایفی که انسانها انجام میدهند، تغییر خواهد کرد، و شاید سریعتر از هر تحول فناوری قبلی که جهان در گذشته به خود دیده است روی دهد.
شکستهای نگرانکننده هوش مصنوعی
طبق نظرسنجی مرکز تحقیقات پیو که در ماه فوریه منتشر شد، بیش از نیمی از آمریکاییها میگویند که نگران تأثیر هوش مصنوعی بر محیط کار هستند و یک سوم معتقدند که هوش مصنوعی به مرور زمان، منجر به کاهش فرصتهای شغلی برای آنها خواهد شد. اما شکستهای نگرانکننده هوش مصنوعی که به نظر میرسد هر چند هفته یکبار تیتر خبرها میشوند - از ربات چت گروک ایلان ماسک که پس از آنچه شرکت آن را بهروزرسانی معیوب نامید، به کنایههای سیاسی میپردازد تا روزنامههایی که فهرستهای مطالعه تابستانی تولید شده توسط هوش مصنوعی حاوی کتابهای ساختگی را منتشر میکنند - میتواند باور اینکه اتکای گسترده به نیروی کار رباتی در شرف وقوع است را دشوار کند.
گوراب بانسال، مدیر اجرایی شرکت مشاوره غیرانتفاعی Responsible Innovation Labs، گفت: «من فکر میکنم که نوعی جابجایی وجود خواهد داشت. فکر میکنم دستههای شغلی جدیدی پدیدار خواهند شد. من فکر میکنم ما به جای یک حذف ساده، به دنبال یک تغییر شکل پیچیده هستیم و ما تازه در آغاز راه هستیم.»
بانسال گفت: «من فکر میکنم که ما وارد یک دوره نامعلوم میشویم که شاید یک دهه یا بیشتر طول بکشد.»
یک سیستم متفکر و استدلالگر
سالهاست که حلقههای کوچکی در سیلیکون ولی در مورد چگونگی تغییر بازار کار توسط هوش مصنوعی بحث میکنند - همراه با پیشنهادهایی برای کاهش این تأثیر، مانند درآمد پایه جهانی، رویکردی که سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، از آن حمایت کرده است.
اما این گفتگو در ماههای اخیر با معرفی ابزارهای «هوش مصنوعی عامل» توسط غولهای فناوری، به صحنه عمومی راه یافته است.
برخلاف چتباتها، که در هر تعامل، کاربران یک سؤال مطرح میکنند و یک پاسخ نسبی ساده دریافت میکنند، سیستمهای هوش مصنوعی عامل میتوانند وظایف پیچیدهتر و چند مرحلهای را بدون نیاز به راهنمایی گام به گام انجام دهند. به این موارد فکر کنید: کدنویسی یک وبسایت بر اساس ایده کاربر در مورد اینکه چگونه باید باشد یا چه کاری انجام دهد، یا تحقیق در مورد یک موضوع و گردآوری آن در یک ارائه.
OpenAI هفته گذشته یک حالت عامل برای ChatGPT راهاندازی کرد که میتواند وظایفی را از طرف کاربران انجام دهد، در حالی که Anthropic در ماه مه مدلی را معرفی کرد که ادعا میکند میتواند تقریباً برای یک روز کاری کامل به طور مستقل کار کند.
سوامی سیواسوبرامانیان، معاون رئیس هوش مصنوعی عاملگرا در خدمات وب آمازون، به سیانان گفت: «حالا میتوانید به (سیستم هوش مصنوعی) یک هدف بدهید و آن به طور خودکار آن را به دنباله ای از مراحلی که برای انجام هدف نیاز دارد، تقسیم کند.شما ناگهان یک سیستم استدلال و تفکر دارید که میتواند از ابزارهای مختلف استفاده کند، بنابراین اکنون از نظر نحوه استفاده از آنها در محل کار، امکانات واقعاً افزایش پیدا است.»
به عنوان مثال، آمازون سال گذشته از یک عامل توسعهدهنده هوش مصنوعی برای ارتقاء ۳۰،۰۰۰ برنامه نرمافزاری در سراسر شرکت استفاده کرد. طبق گفته این شرکت، تکمیل این پروژه حدود ۴۵۰۰ دولوپر نرمافزار در سال طول میکشید، اما هوش مصنوعی این کار را تنها در شش ماه انجام داد. سیواسوبرامانیان گفت که این تغییر حدود ۲۵۰ میلیون دلار در هزینههای سرمایهای آمازون صرفهجویی کرد.
ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت، نیز اوایل امسال گفت که ۲۰ تا ۳۰ درصد از کد شرکت توسط هوش مصنوعی تولید میشود. مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، گفت که حدود نیمی از توسعه کد شرکت تا سال آینده توسط هوش مصنوعی انجام خواهد شد. و مارک بنیوف، مدیرعامل Salesforce، به بلومبرگ گفت که این شرکت از هوش مصنوعی برای حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد از کارهای شرکت استفاده میکند.
برخلاف تحولات فناوری قبلی، مانند اتوماسیون که در محیطهای صنعتی رخ داده است، هوش مصنوعی را میتوان به راحتی برای بهبود یا به عهده گرفتن وظایف انسانی به کار گرفت.
استیون آدلر، محقق سابق OpenAI، گفت: «کارکنان هوش مصنوعی فقط نرمافزار هستند و بنابراین نیازی به خرید ماشینآلات فیزیکی گرانقیمت ندارید. همچنین، وقتی نسخه قویتری وجود داشته باشد، میتوان کارکنان هوش مصنوعی را به راحتی ارتقا داد. به ویژه برای شرکتهایی که به دریافت نرمافزار از فضای ابری عادت دارند... اکنون نسبت به گذشته، اصطکاک کمتری برای (استقرار) یک محصول «همکار مجازی» وجود دارد.»
برخی مشاغل حذف و برخی مشاغل تقویت شدند
در حالی که برخی از دستههای کاری، از جمله کدنویسی و تجزیه و تحلیل دادهها، مستعد اختلالات قابل توجهتری هستند، بسیاری از کارشناسان معتقدند که سایر نقشها به جای حذف کامل، دستخوش تغییرات خواهند شد. آنها میگویند، اکثر کارگران از هوش مصنوعی برای خودکارسازی وظایف تکراری استفاده خواهند کرد و زمان بیشتری برای کار بر روی جنبههای خلاقانه یا ارتباطی شغل خود خواهند داشت.
به عنوان مثال، یک پزشک ممکن است یک دستیار هوش مصنوعی داشته باشد که در طول ویزیت بیمار یادداشتبرداری کند و نمودار خود را به صورت خودکار پر کند و به آن پزشک زمان بیشتری برای گفتگوهای رو در رو با بیمار بدهد.
یان لکان، دانشمند ارشد هوش مصنوعی متا، ماه گذشته در یک پست لینکدین گفت: بیشتر وظایف برای اکثر مشاغل را نمیتوان خودکار کرد.
به عبارت دیگر، یاسین جرنیت، مدیر یادگیری ماشین و جامعه در شرکت هوش مصنوعی متن باز هاگینگ فیس، گفت: هوش مصنوعی برای زیرمجموعهای از وظایفی که کارگران انسانی در حال حاضر انجام میدهند خوب است، اما کامل نیست، اما نمیتواند جایگزین اکثر افراد شود.
شرکتها و دولتها در حال سرمایهگذاری در آموزش کارگران برای دوران هوش مصنوعی هستند، از جمله یک آکادمی آموزش هوش مصنوعی برای معلمان که گروهی از غولهای فناوری با اتحادیههای معلمان برای ساخت آن در شهر نیویورک همکاری میکنند. کاخ سفید ماه گذشته تعهدی را برای شرکتهایی که متعهد به سرمایهگذاری در آموزش و پرورش هوش مصنوعی برای جوانان آمریکا هستند، منتشر کرد که توسط ۶۸ شرکت امضا شده است.
دنیس وودساید، مدیرعامل شرکت نرمافزاری مدیریت فناوری اطلاعات و خدمات مشتری Freshworks، گفت که شرکت او در حال تغییر کارمندانی است که زمانی به درخواستهای پشتیبانی مشتری - کاری که توسط هوش مصنوعی راحتتر انجام میشود – پاسخ میدادند و در حال حاضر آن ها به کارهای عملیتر با مشتریان روی میآورند.
برخی در این صنعت معتقدند که هوش مصنوعی برخی از مشاغل را منسوخ خواهد کرد، اما همچنین دستههای جدیدی از کار را ایجاد خواهد کرد که در حال حاضر نمیتوانیم تصور کنیم.
دن پریست، مدیر ارشد هوش مصنوعی در شرکت خدمات حرفهای PwC، گفت: «ما این را در دوران اینترنت دیدیم، جایی که هر ساله تریلیونها دلار ارزش اقتصادی ایجاد میشد و برخی از بزرگترین، باارزشترین و موفقترین شرکتهایی که در آن زمان تأسیس شده بودند، امروزه در اقتصاد برجسته هستند. باید یک مزیت مثبت برای رشد مشاغل وجود داشته باشد، فقط قرار است مشاغل متفاوت باشند.»
با این حال، جرنیت گفت که نگران است رهبران شرکتهای آمریکایی به این دلیل که شنیدهاند هوش مصنوعی میتواند جایگزین مشاغل شود، احساس فشار کنند تا اینکه شروع به ایجاد تغییرات کنند.
جرنیت گفت: « مردم از این مسیر پیروی میکنند، افراد را اخراج میکنند و این هیچ ارتباطی با آنچه فناوری میتواند یا نمیتواند انجام دهد، ندارد، بلکه به نحوه درک آن بستگی دارد. سپس وقتی متوجه میشوند که این روش، روش استفاده مسئولانه و پایدار از این فناوری شگفتانگیز نیست، آن افراد را دوباره استخدام میکنند.»
این گذار میتواند ناراحتکننده باشد. آدلر، محقق سابق OpenAI، گفت که انتظار دارد بسیاری از کارمندان اداری با افزایش مشاغلشان توسط هوش مصنوعی، شاهد کاهش دستمزدها باشند.
آدلر گفت: «هوش مصنوعی، یک کارگر را پربازدهتر میکند و به افراد بیشتری کمک میکند تا بتوانند یک کار مشخص را انجام دهند. تأثیر خالص آن، عرضه بیش از حد نیروی کار است که دستمزدها را کاهش میدهد، مگر اینکه افزایش زیادی در تقاضای نیروی کار وجود داشته باشد.»
سیاستگذاران هوشیار باشند
در نهایت، بانسال گفت که معتقد است سیاستگذاران باید یک چارچوب اقتصادی جدید برای دوران هوش مصنوعی ایجاد کنند تا اطمینان حاصل شود که فقط شرکتهای قدرتمند فناوری به قیمت کارگران عادی با فرصتهای کمتر و فشار بیشتر برای بهرهوری، سود نمیبرند. و در حالت ایدهآل، آنها باید در پرداختن به چالشهای ناشی از امواج اولیه فناوری، بسیار سریعتر از گذشته عمل کنند.
او گفت: «ما به یک قرارداد اجتماعی جدید برای این دوران نیاز داریم. معاملهای که با کارگران داریم، زاده یک دوران فناوری متفاوت است.»