گرانی گوشت در بازار/ چه عواملی موثرند؟
اقتصاد ایرانی: کمبود نهاده‌های دامی و افزایش قیمت خوراک دام، عامل اصلی گرانی گوشت قرمز است؛ اتفاقی که فشار اقتصادی بیشتری بر خانواده‌ها وارد کرده و سفره‌های ایرانی را کوچک‌تر کرده است.
گرانی گوشت در بازار به یکی از دغدغه‌های اصلی خانوارها تبدیل شده است. در حالی که تا چند ماه پیش هر کیلوگرم گوشت با مبلغی کمتر از ۵۰۰ هزار تومان قابل خرید بود، اکنون نرخ آن در برخی مناطق به نزدیکی یک میلیون تومان رسیده است. این مساله باعث نگرانی قشر وسیعی از مردم شده است.
عوامل موثر در گرانی گوشت
بررسی‌ها نشان می‌دهد گرانی نهاده‌ها و کمبود آن در بازار، اصلی‌ترین دلیل افزایش قیمت گوشت است. به گفته مجتبی عالی، مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران، کمبود نهاده و خوراک دام موجب کاهش عرضه و افزایش هزینه‌های تولید شده است.
تحلیل وضعیت نهاده‌ها
افزایش قیمت نهاده‌ها از ابتدای سال جاری شدت گرفت. معرفی ارز ترکیبی برای واردات نهاده‌ها توسط دولت، روند واردات را به شدت کند کرد. همچنین تأخیر در تخصیص ارز موجب شد محموله‌های وارداتی برای مدت زیادی در بنادر بمانند که باعث تحمیل هزینه‌های اضافی موسوم به دموراژ شد. تمام این هزینه‌ها به طور مستقیم بر قیمت نهایی گوشت تأثیر گذاشته است.
نوع نهاده قیمت بازار آزاد (تومان) قیمت دولتی (تومان)| سویا | ۳۰,۰۰۰ | حدود ۱۲,۰۰۰ |
| ذرت | ۲۲,۰۰۰ | حدود ۹,۰۰۰ |
| جو | ۲۵,۰۰۰ | حدود ۱۰,۰۰۰ |
نقش واردات و راهکارهای اساسی
برخی کارشناسان معتقدند که برای کنترل گرانی گوشت در کوتاه‌مدت، افزایش واردات می‌تواند مؤثر باشد. جلال خیرخواه مقدم، کارشناس دامداری، این راهکار را عملی‌ترین گزینه می‌داند. به گفته وی، «کمبود عرضه گوشت در بازار باعث افزایش قیمت شده و واردات می‌تواند این مشکل را حداقل به طور موقت حل کند.»
از سوی دیگر، ابراهیم مرادزاده، کارشناس کشاورزی، بر مدیریت داخلی و کاهش هزینه‌های تولید تأکید دارد. به گفته او، تنها ۱۰ درصد نیاز کشور از طریق واردات تأمین می‌شود و راهکار پایدار، تأمین نهاده‌ها به‌موقع و با قیمت مناسب برای دامداران است.
پیشنهادات برای کاهش قیمت گوشت
براساس گزارش‌ها، سالانه به ارزش ۵ میلیارد دلار نهاده وارد می‌شود که حدود یک هفتم درآمد نفتی کشور را تشکیل می‌دهد. مجتبی عالی، مدیرعامل اتحادیه دامداران، تاکید دارد که سه اقدام اصلی می‌تواند به کاهش قیمت‌ها کمک کند:
تخصیص به‌موقع ارز برای واردات نهاده‌ها.
مدیریت اصولی توزیع نهاده‌ها توسط وزارت جهاد کشاورزی.
مبارزه با رانت در بازار نهاده‌ها.
مدیریت نامناسب در تأمین و توزیع نهاده‌ها، مشکلات جدی در صنعت دامداری و قیمت‌گذاری گوشت ایجاد کرده است. برای کاهش قیمت و جلوگیری از افزایش بیشتر، علاوه بر مدیریت داخلی، همکاری مستمر دولت و بخش خصوصی ضرورت دارد. همچنین، توجه به تولید داخلی و شیوه‌های پایدار تأمین نهاده‌ها می‌تواند تضمینی برای کاهش اضطراب‌های معیشتی مردم باشد.
