مکانیسم ماشه دلار را به عدد 6 رقمی کشاند!

پس از ناکامی قطعنامه مربوط به تمدید لغو تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران، بازار ارز نوسانات شدیدی را تجربه کرد. تتر، به عنوان نماد معاملاتی که نشان‌دهنده انتظارات لحظه‌ای بازار از نرخ دلار است، با افزایشی چشمگیر از مرز ۱۰۱ هزار تومان عبور کرد و به عدد ۱۰۱ هزار و ۶۶۰ تومان رسید.

در معاملات پشت خطی روز جمعه نیز، قیمت دلار از رقم ۱۰۲ هزار تومان فراتر رفت که تحلیلگران معتقدند این افزایش نشانگر عدم‌اعتماد بازار به ثبات اقتصادی در شرایط کنونی و تصمیمات سیاسی اخیر در شورای امنیت است. پیش‌بینی می‌شود نرخ دلار آمریکا در بازار آزاد، روز شنبه ۲۹ شهریور ۱۴۰۴، در همین محدوده خرید و فروش شود.

جزئیات نشست شورای امنیت درباره قطعنامه ایران

شورای امنیت سازمان ملل در جلسه اخیر خود در ۲۶ شهریور ۱۴۰۴ تصمیم‌گیری نهایی درباره پیش‌نویس قطعنامه‌ای که کره جنوبی به عنوان رئیس دوره‌ای ارائه داده بود، به انجام رسانید. این پیش‌نویس با هدف جلوگیری از اجرای مکانیسم ماشه ارائه شد.

اما نتایج رای‌گیری: تنها ۴ کشور چین، روسیه، پاکستان و الجزایر به نفع لغو تحریم‌ها رای دادند، در حالی که ۹ کشور شامل انگلیس، فرانسه، آمریکا، سیرالئون، دانمارک، یونان، پاناما و سومالی با لغو تحریم‌ها مخالفت کردند. همچنین گویان و کره جنوبی رای ممتنع دادند. برای تصویب این قطعنامه حداقل ۹ رای موافق لازم بود که تامین نشد و فعال‌سازی مکانیسم ماشه به مرحله اجرایی رسید.

پیش‌زمینه تصمیم اروپا برای بازگشت تحریم‌ها

سه کشور اروپایی شامل انگلستان، فرانسه و آلمان که عضو توافق هسته‌ای معروف به برجام هستند، در تاریخ ۶ شهریور ۱۴۰۴ روند ۳۰ روزه‌ای برای بازگرداندن تحریم‌ها را آغاز کردند. این کشورها به ایران فرصت یک ماهه دادند تا با پذیرش برخی شروط تعیین‌شده، اجرای مکانیسم ماشه را به تعویق بیندازند. اما به زعم این کشورها، ایران طی این مدت نتوانسته اقدامات رضایت‌بخشی برای متقاعد کردن آنها انجام دهد.

بر اساس ادعای این کشورهای اروپایی، اکنون کلیه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران دوباره اجرایی می‌شود. این شرایط محدودیت‌های تازه‌ای را برای تجارت و تسهیلات نقل و انتقال بین‌المللی ایجاد خواهد کرد.

زمان دقیق اجرای تحریم‌ها

سایت خبری اکسیوس اعلام کرد قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران از تاریخ یکشنبه ۵ مهر ۱۴۰۴ برابر با ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۵ از سر گرفته می‌شوند. این تحریم‌ها از ساعت ۰۴:۳۰ بامداد دوشنبه (به وقت تهران) اجرایی خواهند شد.

تحلیل و بررسی وضعیت بازار ارز و اقتصاد ایران

بازگشت تحریم‌های سازمان ملل بدون شک تاثیری مستقیم بر وضعیت اقتصادی کشور خواهد داشت. نوسانات شدید ارز که با عبور دلار از مرزهای تاریخی ۱۰۲ هزار تومان همراه است، نشان‌دهنده نگرانی فعالان بازار و کاهش اعتماد به ثبات اقتصادی در شرایط تحریمی است. همچنین، افزایش نرخ دلار باعث افزایش قیمت کالاهای اساسی و مشکلات گسترده برای اقشار آسیب‌پذیر خواهد شد.

در جدول زیر مقایسه نرخ ارز پیش از نشست شورای امنیت و پس از اعلام نتایج رای‌گیری آورده شده است:

افزایش قیمت ارز تنها بخش کوچکی از تبعات اجرای مکانیسم ماشه است. در حوزه تجارت خارجی، محدودیت‌های جدیدی اعمال خواهد شد که می‌تواند صنایع وابسته به واردات و صادرات را دچار بحران کند.