بهترین استراتژی دولت در مواجهه با مکانیسم ماشه چیست؟
اقتصاد ایرانی: دولت با بهره‌گیری از دیپلماسی موثر و اتخاذ سیاست‌های اقتصادی هوشمندانه می‌تواند تهدیدات ناشی از مکانیسم ماشه را مدیریت کرده و مانع از تأثیرات منفی روانی بر بازارهای داخلی شود، چرا که اقتصاد بیش از تحریم‌های واقعی تحت‌تأثیر جو روانی قرار دارد.
با بازگشت بحث‌های مربوط به مکانیسم ماشه، بار دیگر اقتصاد ایران در معرض نگرانی‌ها و چالش‌های جدی قرار گرفته است. حالا سوال اینجاست: بهترین استراتژی دولت در مواجهه با این مکانیسم چیست و چگونه می‌توان از تاثیرات منفی آن بر بازارهای داخلی و خارجی جلوگیری کرد؟
مکانیسم ماشه چیست و چرا نگران‌کننده است؟
در ادبیات سیاسی، مکانیسم ماشه به معنای بازگشت خودکار تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران است. این سازوکار فرصتی فراهم می‌کند که بدون نیاز به رای‌گیری مجدد در شورای امنیت، تحریم‌ها علیه ایران دوباره اعمال شوند. چنین اتفاقی می‌تواند اقتصاد کشور را تحت فشار روانی و اقتصادی جدی قرار دهد و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را به خروج سرمایه از ایران ترغیب کند.
پیامدهای اقتصادی فعال شدن مکانیسم ماشه
فعال شدن مکانیسم ماشه می‌تواند منجر به افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در ایران و تغییر جهت سرمایه‌ها به سمت دارایی‌های امن مانند طلا، ارز یا املاک در خارج از کشور شود. بر اساس تجربه‌های گذشته، هرگونه افزایش نااطمینانی سیاسی و اقتصادی به افزایش تقاضا برای سکه و طلای آب‌شده، ارز و خرید املاک در کشورهای دیگر مثل ترکیه، عمان و امارات متحده عربی منجر شده است.
چالش‌های دولت و سرمایه‌گذاران داخلی
برخی از مشکلات اصلی که دولت و فعالان اقتصادی با آن مواجه هستند، عبارتند از:
افزایش فرار سرمایه‌های مالی و انسانی به خارج از کشور.
کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران داخلی به بازارهای ایران.
افزایش تقاضا برای پول‌های نقد، طلا و املاک به‌جای سرمایه‌گذاری در تولید.
طبق آمار غیررسمی، میلیاردها دلار سرمایه طی سال‌های اخیر به دلیل تحریم‌ها و بی‌ثباتی اقتصادی از ایران خارج شده است. مکانیسم ماشه می‌تواند این روند را تشدید کند.
استراتژی‌های پیشنهادی برای مواجهه با مکانیسم ماشه
برای مدیریت پیامدهای احتمالی مکانیسم ماشه، دولت باید اقداماتی فوری و موثر انجام دهد. در جدول زیر برخی از راهکارهای پیشنهادی ارائه شده است:
راهکار مزایا| شفافیت در اطلاع‌رسانی | کاهش نگرانی‌های روانی و اعتمادسازی در جامعه |
| کنترل بازار ارز | حفظ ارزش پول ملی و اطمینان‌بخشی به سرمایه‌گذاران |
| حمایت از سرمایه‌گذاران خرد | جلوگیری از خروج سرمایه‌های کوچک |
| تقویت دیپلماسی اقتصادی | کاهش تنش‌های بین‌المللی و حفظ فرصت‌های تجاری |
| ایجاد مشوق‌های مالی برای تولیدکنندگان | افزایش سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی و صنعتی |
نقش دیپلماسی و اعتمادسازی
اعتمادسازی یکی از کلیدهای موفقیت در مدیریت بحران ناشی از مکانیسم ماشه است. شفافیت در گفتار و اقدامات عملی، دیپلماسی فعال در عرصه بین‌المللی و حمایت از سرمایه‌های داخلی از طریق مشوق‌های مالی می‌تواند به کاهش تاثیرات منفی این تهدید کمک کند.
فعال سازی مکانیسم ماشه بدون شک چالشی جدی برای اقتصاد ایران خواهد بود؛ اما اگر اقدامات مناسبی در زمینه مدیریت روانی بازار، کنترل ارز، تقویت دیپلماسی و حمایت از تولید داخلی انجام شود، می‌توان تاثیرات منفی این اتفاق را به حداقل رساند. اکنون بیش از هر زمان دیگری، توجه دولت به دغدغه‌های مردم و فعالان اقتصادی اهمیت دارد؛ چراکه تنها با ایجاد اعتماد و ارائه راهکارهای عملی می‌توان ثبات اقتصادی را حفظ و از خروج سرمایه‌ها جلوگیری کرد.
