افزایش ۶۰ درصدی قیمتها/ کارگران در شوک قیمت نان و برنج
اقتصاد ایرانی: تورم ۶۰ درصدی قیمت خوراکیها و افزایش فشار معیشتی بر کارگران، نیاز به حمایت فوری دولت و اقدامات موثر را دوچندان کرده است؛ از ترمیم دستمزد تا ارائه کالابرگ، راهکارهایی برای کاهش این بحران اقتصادی پیشنهاد شدهاند.

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، میزان تورم نقطه به نقطه برای خانوارهای ایرانی در شهریور ماه سال ۱۴۰۴ به رقم ۴۵.۳ درصد رسیده است، که در مقایسه با ماه گذشته ۲.۹ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که تورم برای کالاهای خوراکی وضعیت بحرانیتری دارد و رقم آن به ۵۷.۹ درصد رسیده است. این بدین معناست که در مقایسه با سال قبل، قیمت خوراکیها تقریبا ۶۰ درصد افزایش یافته است. رشد قیمت اقلام ضروری همچون نان و برنج طی ماههای گذشته، فشار اقتصادی بر خانوادههای کمدرآمد به ویژه خانوارهای کارگری را افزایش داده و تعدادی از آنها مجبور به حذف برخی از نیازهای اولیه خود شدهاند.
نشانههای افزایش قیمت در نیمه دوم سال
با ورود به نیمه دوم سال ۱۴۰۴، نگرانیها پیرامون افزایش دوباره قیمت کالاهای اساسی، به ویژه انواع خوراکیها، بیشتر شده است. در چنین شرایطی، درخواستها برای ترمیم دستمزد کارگران شدت گرفته است. رحیم میرعبدالله، یکی از فعالین حوزه کارگری، بر گفتوگوی سهجانبه میان کارگران، کارفرمایان و دولت تأکید کرد و اظهار داشت اتخاذ این رویکرد قانونی میتواند بهبود چشمگیری در وضعیت رفاهی کارگران ایجاد کند.
حمایت مستقیم یا مذاکره؟
میرعبدالله با اشاره به تعهد ایران نسبت به اصل سهجانبهگرایی که یکی از اصول اساسی سازمان بینالمللی کار است، بر ضرورت انجام مذاکرات برای افزایش دستمزدها در شرایط کنونی تاکید کرد. وی گفت: «هرچند ممکن است کارفرمایان به دلیل مشکلات اقتصادی با این افزایش مخالفت کنند، دولت میتواند نقش کلیدی و پررنگتری ایفا کند.» این فعال کارگری پیشنهاد کرد که دولت از طریق طرحهای جدید حمایتی، مانند افزایش مبلغ کالابرگ یا توزیع کالاهای اساسی نظیر برنج، روغن و گوشت، به معیشت کارگران کمک کند.
بررسی راهکارهای جایگزین
در صورتی که مذاکرات مزدی برای افزایش حقوق به نتیجه نرسد، میرعبدالله پیشنهاد کرد دولت با استفاده از اطلاعات موجود در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اقدام به حمایت مستقیم از کارگران کند. وی بهرهگیری از روشهایی چون استفاده از تعاونیها، فروشگاههای کارگری یا کارتهای اعتباری را مطرح کرد. این راهحلها میتواند تا حدودی فشار اقتصادی بر قشر کارگر را کاهش داده و به تقویت وضعیت معیشتی آنها کمک کند.
نتیجه بحرانهای تورمی و ابزارهای جبران
وی همچنین به تجربه تلخ تورم اشاره کرده و هشدار داد که در دوران بحران اقتصادی، قیمتها به سرعت افزایش مییابد و پس از پایان بحران یا رفع تحریمها، کاهش قابلملاحظهای در قیمتها مشاهده نمیشود. او تأکید کرد که ابزارهایی مانند کالابرگ حمایتی نهتنها در مدیریت آثار تورمی نقش دارند، بلکه میتوانند بخشی از فشار بر اقشار آسیبپذیر خصوصاً کارگران را جبران کرده و شرایط اقتصادی بهتری برای آنها به وجود آورند.