رقم واقعی یارانه نقدی در ایران چقدر باید باشد؟

آلبرت بُغُزیان، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه تهران، با اشاره به رویکردهای موجود در پرداخت یارانه در کشورهای مختلف گفت: "معمولاً در کشورهایی که قصد دارند یارانه‌ها را به صورت دقیق و موثر به جامعه هدف برسانند، به جای پرداخت پول نقد، یارانه‌های کالایی ارائه می‌شود یا تخفیفاتی روی قیمت برخی کالاها اعمال می‌گردد."

وی افزود: "اگر در سال ۱۳۸۸، زمانی که طرح پرداخت یارانه نقدی آغاز شد، به ازای هر فرد عضو خانوار کالاهایی همچون یک کیلو گوشت ماهانه داده می‌شد، امروزه ارزش یارانه پرداخت‌شده به یک خانواده چهارنفره حداقل معادل ۳ میلیون تومان بود. این روش باعث حفظ ارزش یارانه، علیرغم تورم، می‌شد."

بغزیان در ادامه یادآور شد: "در گذشته دولت به جای کاهش یارانه‌هایی همچون بنزین، آرد و آب و پرداخت نقدی، مبلغی را به عنوان یارانه نقدی اختصاص داد که در زمان خود ارزشی معادل ۱ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان داشت. اما در حال حاضر این میزان یارانه دیگر قدرت خرید گذشته را ندارد و به همین دلیل اهداف اولیه طرح آزادسازی قیمت‌ها و پرداخت یارانه نقدی زیر سوال رفته است."

وی تاکید کرد: "در شرایطی که تورم کنترل نشود، ارزش یارانه نقدی به مرور زمان کاهش می‌یابد. این امر باعث بحران برای خانوارهای آسیب‌پذیر می‌شود زیرا محدودیت‌های تورمی بیشتر بر اقشار فقیر اثرگذار است تا غنی. افزایش یارانه نقدی به رقم ۳۰۰ هزار تومان نیز نتوانسته توجیه علمی و منطقی لازم را برای این سیاست فراهم کند."

به گفته بغزیان، اگر بخواهیم بر اساس منطق اقتصادی سال ۱۳۸۹، یارانه نقدی را مجدداً ارزیابی کنیم، رقم آن باید برای هر فرد حدوداً به ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان برسد. این مقدار می‌تواند به صورت کالا یا پول پرداخت شود، البته با درنظر گرفتن تاثیر حذف یارانه بر دهک‌های مختلف جامعه.

این کارشناس اقتصادی در پایان اظهار داشت: "اگر یارانه به صورت نقدی پرداخت شود ولی تورم کنترل نشود، دولت ناچار است مدام میزان یارانه نقدی را افزایش دهد. به همین دلیل تثبیت قیمت‌ها و ارتقای توان خرید خانوار، باید مقدم بر سیاست‌های یارانه‌ای باشد."