آیا بارورسازی ابرها می‌تواند خشکسالی ایران را پایان دهد؟
اقتصاد ایرانی: بارورسازی ابرها روشی نوین برای افزایش بارش است، اما تأثیر آن بر رفع خشکسالی و تأمین آب شرب کشور محدود بوده و تنها می‌تواند در بهترین حالت، بارش منطقه هدف را تا ۵ تا ۱۵ درصد افزایش دهد.
در فرآیند بارورسازی ابرها، ذراتی مانند یدید نقره (AgI)، کلرید سدیم (نمک طعام)، دی‌اکسید کربن جامد (یخ خشک)، یا آب نمک به صورت ذرات ریز به داخل ابرهای مستعد بارش توسط هواپیما یا موشک تزریق می‌شوند. این ذرات به‌عنوان هسته‌های میعان یا یخ عمل کرده و باعث تسریع فرآیند تراکم بخار آب در ابرها و ایجاد بارش می‌شوند.
میزان اثربخشی بارورسازی ابرهااگرچه این روش برای مقابله با خشکسالی و افزایش بارش در مناطق خشک امیدبخش به‌نظر می‌رسد، اما متخصصان تأکید دارند که تأثیر این فرآیند محدود و غیرقطعی است. به گفته عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب ایران، بارورسازی ابرها می‌تواند بین ۵ تا ۱۵ درصد افزایش بارش را در مناطق تحت پوشش به همراه داشته باشد.
نوع ابر مورد هدف مواد استفاده‌شده برای بارورسازی تأثیر احتمالی ابرهای پراکنده یدید نقره بارش محدود ابرهای متراکم یخ خشک بارش مؤثرتر ابرهای مرطوب نمک طعام افزایش بارش متوسط محدودیت‌های بارورسازی ابرهابزرگزاده تأکید می‌کند که بارورسازی ابرها تنها زمانی کارآمد است که ابرهای مستعد بارش در منطقه حضور داشته باشند. این فناوری کاملاً وابسته به شرایط جوی است و نمی‌توان به‌عنوان منبع مطمئن برای تأمین آب شرب به آن اتکا کرد. در برنامه‌ریزی‌های منابع آبی، تأمین آب شرب به‌صورت تضمینی با احتمال تحقق ۹۷ درصد محاسبه می‌شود، بنابراین بارورسازی بیشتر به‌عنوان یک ابزار مکمل مدنظر قرار می‌گیرد.
مقایسه جهانی اثرات بارورسازی ابرهادر سطح جهانی، سازمان‌هایی مانند NOAA (سازمان ملی اقیانوس‌شناسی و هواشناسی آمریکا) نیز اعلام کرده‌اند که اثرات این فناوری، اگر رخ دهد، بسیار محدود و وابسته به شرایط خاص اقلیمی است. بنابراین، استفاده از این روش تنها به‌عنوان یک ابزار کمکی در مدیریت بحران‌های آبی توصیه می‌شود.
آیا بارورسازی ابرها می‌تواند خشکسالی ایران را پایان دهد؟استفاده از این فناوری در ایران می‌تواند در حد افزایش محدود بارش در برخی مناطق هدف، مانند بالادست سدهای تهران، زاینده‌رود و تبریز مؤثر باشد. اما نباید انتظار داشت که این روش به‌تنهایی توان رفع کامل مسأله خشکسالی را داشته باشد. هدف اصلی این فناوری، افزایش ذخایر اندک سدها و بهبود وضعیت آبی در همان مناطق است.
در نهایت، باید توجه داشت که راه‌حل‌های پایدار برای مدیریت بحران‌های آبی، به ترتیبات کلان مدیریتی، صرفه‌جویی در مصرف آب، اصلاح الگوهای کشت و توجه به منابع آب زیرزمینی وابسته است. بارورسازی ابرها فقط یک ابزار مکمل در کنار سایر اقدامات مدیریتی است.