خشکسالی بیسابقه در ایران/ 5 سد حیاتی کشور بدون آب شدند!
اقتصاد ایرانی: بحران کمآبی در کشور شدت گرفته است؛ ۱۹ سد اصلی ایران از جمله سدهای لار، لتیان، ماملو، دوستی و طرق با پرشدگی کمتر از ۱۵ درصد در آستانه سال آبی جدید با خشکسالی روبهرو هستند.

وضعیت نگرانکننده سدهای بزرگ ایران
بررسی وضعیت سدهای ایران از ابتدای سال آبی جدید (مهر ۱۴۰۲) تا ۱۵ شهریورماه سال جاری نشان میدهد که از مجموع سدهای بزرگ کشور، ۱۹ سد با پرشدگی کمتر از ۱۵ درصد مواجه شدهاند. برخی از این سدها حتی به ذخیره صفر درصد نزدیک شدهاند. نمونههایی از این سدها عبارتند از:
سد لار در استان تهران: ۳ درصد پرشدگی
سدهای لتیان و ماملو در تهران: ۱۴ درصد پرشدگی
سدهای دوستی و طرق در خراسان رضوی: ۵ درصد پرشدگی
سد پانزده خرداد در حوضه آبریز قمرود: ۸ درصد پرشدگی
سدهایی که ذخیره آب صفر دارند
برخی از سدهای حیاتی کشور به دلیل شرایط خشکسالی و کاهش منابع آب، کاملاً خالی شدهاند. سدهای زیر در بین مواردی قرار دارند که ذخیره آبی آنها به صفر رسیده است:
سدهای وشمگیر، گلستان، و بوستان در استان گلستان
سد رودبال داراب در استان فارس
سدهای شمیل و نیان در استان هرمزگان
چاه نیمههای سیستان و بلوچستان نیز با ۱۳ درصد پرشدگی در وضعیتی بحرانی قرار دارند.
کاهش چشمگیر ورودی آب به سدهای کشور
بر اساس گزارشهای موجود، میزان ورودی آب به سدهای ایران از ابتدای سال آبی جاری تا پانزدهم شهریورماه برابر با ۲۴ میلیارد و ۳۳۰ میلیون متر مکعب بوده است. این میزان در مقایسه با سال گذشته که ۴۱ میلیارد و ۸۳۰ میلیون متر مکعب آب وارد سدها شده بود، کاهش ۴۲ درصدی را نشان میدهد.
جدول وضعیت سدهای مهم کشور
نام سد استان درصد پرشدگی وضعیت فعلیلار | تهران | ۳% | بسیار بحرانی |
لتیان | تهران | ۱۴% | بحرانی |
طرق | خراسان رضوی | ۵% | بحرانی |
شمیل و نیان | هرمزگان | ۰% | کاملاً خالی |
تحلیل و بررسی وضعیت فعلی
خشکسالی شدید و کاهش جریانهای آب ورودی به سدها به وضوح از تغییرات اقلیمی و مصرف بیرویه منابع آبی کشور حکایت دارد. این وضعیت نه تنها نیاز به برنامهریزیهای جامع مدیریت منابع آب را برجستهتر کرده است، بلکه نشاندهنده ضرورت همافزایی میان بخشهای دولتی و خصوصی برای عبور از این بحران است.
علاوه بر این، آموزش عمومی و فرهنگسازی درباره مصرف بهینه آب باید در دستور کار قرار گیرد تا از فاجعههای زیستمحیطی بزرگتر جلوگیری شود.