نام روسیه از لیست شرکای تجاری گمرک ایران حذف شد!
اقتصاد ایرانی: در نیمه نخست سال ۱۴۰۴، تجارت غیرنفتی ایران با حجم ۸۸.۹ میلیون تن و ارزش ۵۹.۴۶ میلیارد دلار، با وجود رشد وزنی، با کاهش ارزش صادرات و واردات مواجه شد؛ حذف روسیه از فهرست شرکای تجاری و افت ترانزیت خارجی، چالش‌های جدی برای تجارت کشور ایجاد کرده است.
بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط گمرک ایران، میزان تجارت غیرنفتی کشور در نیمه اول سال ۱۴۰۴ حدود ۸۸ میلیون و ۹۶۷ هزار تن بوده است که معادل ارزش ۵۹ میلیارد و ۴۶۰ میلیون دلار گزارش شده. با وجود افزایش مقدار حجم تجارت، اما شاهد کاهش در ارزش صادرات و واردات هستیم. این تغییرات می‌تواند حاوی نشانه‌هایی از تمرکز روی واردات کالاهای ارزان‌تر یا مواد اولیه به منظور حمایت از تولید داخلی باشد. البته کاهش در ارزش واردات شاید به دلیل مصرف‌کنندگان یا فشارهای ارزی باشد که باعث کاهش ورود کالاهای گران‌قیمت شده است. این مسئله می‌تواند بازار داخلی را با کاهش تنوع محصولات مواجه سازد.
رشد وزنی صادرات غیرنفتی، کاهش ارزشی
طبق اطلاعات گمرک، میزان صادرات غیرنفتی در ۶ ماه نخست ۱۴۰۴ به ۷۰ میلیون و ۵۸۶ هزار تن به ارزش ۲۵ میلیارد و ۹۴۷ میلیون دلار رسیده. این آمار نشان‌دهنده رشد در حجم صادرات و کاهش نسبی ارزش آن است. این روند احتمالاً ناشی از تغییر ترکیب کالاهای صادراتی یا کاهش قیمت‌های جهانی می‌باشد.
اختلال در روابط با روسیه و افت در سهم اروپایی‌ها
یکی از موضوعات بحث‌برانگیز در گزارش گمرک، عدم حضور روسیه در میان شرکای تجاری اصلی ایران است. این مسئله قابل توجه است چرا که به تازگی روسیه یکی از شرکای مهم تجاری ایران بوده است. همچنین کاهش تعامل کشورهای اروپایی با ایران، به معنی ضرورت اصلاح روابط تجاری کشور و افزایش گستره شرکا برای جلوگیری از انحصار می‌باشد.
چین به‌عنوان مقصد اصلی صادرات
در صدر مقاصد صادراتی ایران کشور چین قرار دارد که با ۶.۹۰۱ میلیارد دلار و ۲۶.۶۲ درصد از صادرات، همچنان جایگاه اول را حفظ کرده است. عراق با سهم ۱۷.۶۹ درصد و ارزش ۴.۵ میلیارد دلار، امارات متحده عربی با ۱۳.۴۲ درصد و ارزش ۳.۴ میلیارد دلار، ترکیه با ۱۰.۵۵ درصد و ارزش ۲.۷ میلیارد دلار و افغانستان با ۴.۴۶ درصد و ارزش ۱.۱۵ میلیارد دلار به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
امارات پیشتاز واردات به ایران
در حوزه واردات، امارات متحده عربی با ۳۰.۷ درصد از سهم و ارزش ۸.۷ میلیارد دلار، بزرگ‌ترین کشور صادرکننده به ایران محسوب می‌شود. چین با ۲۶.۸۶ درصد و رقم ۷.۶ میلیارد دلار، ترکیه با ۱۵ درصد و ۴.۳ میلیارد دلار، هند با ۳.۷ درصد و ارزش ۱.۰۷۱ میلیارد دلار و آلمان با ۳.۰۸ درصد و ارزش ۸۷۳ میلیون دلار، دیگر شرکای اصلی وارداتی ایران هستند.
ترانزیت خارجی؛ چالشی تازه برای زیرساخت‌ها
- میزان ترانزیت خارجی در کشور طی اولین شش ماه از سال ۱۴۰۴ به ۱۰ میلیون تن رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهشی ۱۲.۹ درصدی را نشان می‌دهد. این وضعیت ممکن است ناشی از مشکلات زیرساختی یا کاهش تقاضای کشورهای منطقه برای استفاده از مسیرهای ترانزیتی ایران باشد.
