این محصول پرمصرف رکورد گرانی را شکست / شوک به مصرف کنندگان!
اقتصادایرانی: بازار کالاهای اساسی در مهرماه ۱۴۰۴ با جهش کمسابقه تورم روبهرو شد و تورم خوراکیها به ۶۴ درصد رسید که نشاندهنده افزایش شدید قیمتها و فشار مضاعف بر خانوارهای ایرانی است.
اطلاعات جدید ارائه شده توسط مرکز آمار ایران درباره تغییرات قیمت کالاهای خوراکی در مهرماه ۱۴۰۴، وضعیت دشواری را در بازار مواد غذایی نشان میدهد. طبق آمارها، از میان ۵۳ قلم خوراکی منتخب ، ۴۰ قلم افزایش قیمتی بیشتر از میانگین تورم کل کشور داشتهاند؛ مسئلهای که فشار بیشتری را بر مصرفکنندگان وارد کرده است.
رشد تورم مواد غذایی و اختلاف با تورم عمومی
در ماه مهر، نرخ تورم نقطهبهنقطه برای تمامی کالاها ۴۸.۶ درصد اعلام شده است، اما مواد غذایی به تورم ۶۴ درصدی رسیدهاند که نشاندهنده رشد قیمتی چشمگیر در این بخش است. به بیانی ساده، سرعت افزایش قیمت خوراکیها بیشتر از سایر کالاها بوده است. همچنین،تورم ماهانه مواد غذایی با رشد ۶.۴ درصدی ، از تورم عمومی ماهانه ۵ درصدی پیشی گرفته که حاکی از ادامه افزایش قیمتها حتی در کوتاهمدت است.
مرکز آمار ایران دلایل این روند را به ترکیبی از مشکلات ساختاری و شرایط اقلیمی نسبت داده است، همچون کاهش منابع آبی ، ناهماهنگی انرژی در صنایع غذایی و کاهش تولیدات کشاورزی که به زنجیره تامین مواد اساسی ضربه زده است.
افزایش شدید قیمت انواع حبوبات
حبوبات در دسته کالاهای خوراکی بیشترین افزایش قیمت را تجربه کردهاند.
نمونه بارز این افزایش، لوبیا چیتی است که با تورم سالانه ۲۵۵ درصدی (یعنی بیش از ۳.۵ برابر)، رکورددار رشد قیمت شده است. این محصول با قیمت متوسط ۴۴۰ هزار تومان در هر کیلو به فروش میرسد.
لپه نیز با رشد ۱۳۵ درصدی (حدود ۲.۵ برابر) در قیمت متوسط ۲۴۰ هزار تومان قرار گرفته است.
از سوی دیگر، لوبیا قرمز و عدس نیز با افزایشهای ۱۲۲ و ۷۲ درصدی ، به ترتیب با قیمتهای ۲۷۳ و ۱۹۰ هزار تومان عرضه میشوند.
گرانتر شدن این محصولات، که به عنوان جایگزین گوشت در سبد خانوار مورد استفاده قرار میگیرند، عملاً موجب کاهش مصرف خانوادهها شده است.
نرخ بالای برنج ایرانی و چالش بازار
برنج ایرانی درجهیک نیز با تورم بالای ۲.۵ برابر در یک سال اخیر در رتبه سوم کالاهای با بیشترین افزایش قیمت قرار گرفته است.
قیمت این محصول در مهرماه امسال به طور میانگین ۳۱۵ هزار تومان در هر کیلو رسیده است.
برنج خارجی نیز افزایش قیمت داشته است و با تورم ۶۱ درصدی ، در بازار تا ۲۰۰ هزار تومان به فروش میرسد. این در حالی است که وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرده: «هزینه تولید هر کیلو برنج وارداتی برای واردکنندگان حدود ۴۰ هزار تومان است و باید حداکثر با قیمت ۵۰ هزار تومان در بازار عرضه شود.» اما در زمان حاضر، قیمتها تا ۱۱۰ هزار تومان رسیده است.
وزیر اذعان کرده که برخی واردکنندگان طی یک مقطع، ۲۵۰ میلیون دلار سود خالص از گرانفروشی به دست آوردهاند.
به گفته وزیر کشاورزی، دولت تصمیم دارد از این به بعد برنج وارداتی را به طور مستقیم از طریق شرکت بازرگانی دولتی توزیع کند تا از احتکار و سودجویی جلوگیری شود.
لبنیات و تورم نزدیک به ۷۰ درصد
محصولات لبنی نیز تحت تأثیر کاهش نهادههای دامی ، دچار افزایش قیمت قابلتوجهی شدهاند.
کره حیوانی پاستوریزه با تورم ۷۵ درصدی ، به قیمت بسته ۱۰۰ گرمی معادل ۶۶ هزار تومان رسیده است.
خامه ، ماست ، و پنیر پاستوریزه نیز به ترتیب افزایشهایی به اندازه ۶۸، ۶۶، و ۶۲ درصد داشتهاند.
این اطلاعات نشان میدهد که تورم محصولات لبنی همچنان ادامه دارد و نقشی کلیدی در رشد تورم مواد غذایی ایفا میکند.
گوشت قرمز؛ قیمتی گران با تورم کمتری نسبت به مواد خوراکی دیگر
در حالی که تورم سالانه گوشت گوسفند نسبت به مهرماه پارسال رقم ۲۴ درصدی ثبت کرده است، قیمت متوسط هر کیلو گوشت گوسفند در سطح کشور به ۸۵۰ هزار تومان رسیده است.
گوشت گاو نیز با قیمتی نزدیک به ۸۱۳ هزار تومان در رتبه دوم قرار دارد.
هرچند نرخ رشد تورم گوشت قرمز نسبتاً کمتر از سایر مواد خوراکی بوده است، اما به دلیل بالا بودن قیمتهای مطلق، این کالا فعلاً از سبد غذایی بسیاری از خانوارها حذف شده است.