فرار سرمایهها از مسکن؛ طلا و بورس انتخاب اول مردم شد
اقتصادایرانی: کاهش قدرت خرید خانوارها و رکود شدید در بازار مسکن باعث شده تا سرمایههای مردم به سمت بازارهای امنتر همچون طلا و بورس هدایت شود. افزایش هزینه ساختوساز و تورم عمومی نیز به احتیاط بیشتر خریداران در این بازار دامن زده است.
بیش از چند ماه است که بازار مسکن در ایران در رکودی عمیق قرار دارد. کاهش معاملات، طولانی شدن زمانی که نیاز است تا واحدها به فروش برسند، و افت چشمگیر تقاضا، از وضعیت نگرانکنندهای برای این بخش حکایت دارد. این تغییرات به احتیاط و تردید خریداران و سرمایهگذاران در تصمیمگیری برای آینده دامن زده و موجب افزایش نگرانی عمومی در ارتباط با تغییرات ناشی از نوسانات قیمتها شدهاند.
تورم و گرانی مصالح ساختمانی، عاملی برای رکود مسکن
یکی از مهمترین عوامل رکود بازار مسکن، افزایش بیسابقه هزینههای مربوط به مصالح و فرآیند ساخت و ساز در کنار رشد روزافزون تورم عمومی است. این موضوع باعث ایجاد تغییرات پیشبینینشده در معادله عرضه و تقاضا شده و موجب سردرگمی خریداران در تصمیمگیریهایشان برای ورود به این بازار گشته است. از طرف دیگر، فروشندگان نیز با انتظار برای افزایش قیمتها، از فروش واحدهای خود خودداری میکنند که این مسئله وضعیت را بدتر کرده است.
نگرانی از جهش قیمتی و نقش دولت
برخی کارشناسان درباره جهش ناگهانی قیمتها هشدار دادهاند. چنانچه سیاستهای حمایتی دولت به موقع و موثر اعمال نشود، احتمال دارد تغییرات چشمگیری در قیمتها بهویژه در مناطق پرجمعیت شهری ایجاد شود. همین نگرانیها و کاهش سرمایهگذاری در حوزه مسکن، موجب تأخیر در اجرای پروژههای ساختمانی و افزایش احتمال کمبود واحدهای مسکونی در آینده شده است.
عدم شفافیت در آمارها؛ مانعی بر سر راه مشتریان
مجید گودرزی، یکی از کارشناسان بازار مسکن، میگوید: اگر دولت بهطور رسمی آمار قیمتها را اعلام کند، قیمتها بسیار پایینتر از سپردههای فعلی خواهند بود. اما متأسفانه دولت به دلیل تبعاتی که کاهش قیمتها ممکن است برای یک قشر خاص داشته باشد، از اعلام عمومی این آمار اجتناب میکند. این در حالی است که رکود همچنان بر بازار سایه افکنده است و موجب انتقال سرمایهها به بازارهای موازی ی چون طلا و بورس شده است، چرا که این بازارها در حال حاضر بازدهی بیشتری دارند.
چشمانداز نامطمئن پیشروی بازار مسکن
تصویر فعلی بازار شامل ماندن در حالت رکود، کاهش معاملات، و مهاجرت سرمایهها به دیگر بازارهاست. کارشناسان معتقدند حتی با وجود ثبات سیاسی و اقتصادی، وضعیت کوتاهمدت بازار مسکن امیدبخش نخواهد بود، چرا که عواملی که میتوانند به رونق بازار کمک کنند، نظیر افزایش قدرت خرید، رشد دستمزدها و طرحهای حمایتی، هنوز تقویت نشدهاند.
پروژههای نهضت ملی مسکن؛ الزامی یا اضافی؟
با در نظر گرفتن پروژههای بزرگ دولتی همچون «نهضت ملی مسکن»، برخی معتقدند که ساخت واحدهای جدید ضرورتی نداشته و تنها عرضه واحدهای موجود، با استفاده از سیاستهای مالیاتی مناسب، میتواند پاسخگوی نیاز مردم باشد. کمبود شفافیت در اعلام آمار مربوط به خانههای خالی و قیمت واحدهای موجود، گذر زمان را برای تعیین آینده بازار دشوار کرده است.
تقاضای مجدد برای اجرای قوانین مالیاتی شفاف
بسیاری از تحلیلگران تاکید دارند که قوانین مالیاتی مرتبط با خانههای خالی و املاک لوکس باید به شکلی جدی اعمال شود تا امکان نظارت بهتر بر وضعیت بازار و جلوگیری از احتکار ملک فراهم شود. به گفته کارشناسان، اعمال قوانین الزامآور میتواند به مدیریت صحیح و جلوگیری از خطرات ناشی از عدم شفافیت در بازار کمک کند.
<
با این حال، هنوز راهکار مشخص دولت برای رفع این چالشهای اساسی روشن نشده و بسیاری از متخصصان منتظر پاسخی قانعکننده از سوی مسئولین این حوزه هستند.