طرح جدید کارت لبنیات/ فرصتی برای کاهش قیمت شیر و ماست

هشدارها درباره سویه جدید بیماری تب برفکی و تأخیر در به‌روزرسانی واکسن‌ها، چالش‌های جدی برای زنجیره تولید دام و شیر کشور ایجاد کرده است. این مشکلات به گزارش دبیر انجمن صنایع لبنی، ممکن است منجر به کاهش تولید، افزایش قیمت لبنیات و کمبود مواد اولیه از مزرعه تا کارخانه شود.

کاهش تولید شیر خام

ورود سویه جدید بیماری تب برفکی موجب شده تا دامداری‌ها نه‌تنها با تلفات دامی بلکه با کاهش چشمگیر تولید شیر مواجه شوند. به گفته رضا باکری، تنها در ماه‌های اول شیوع این بیماری، عرضه روزانه شیر خام در کشور حدود سه هزار تن کاهش یافت. این در حالی است که بازاری که پیش‌تر با کمبود نهاده‌های دامی روبه‌رو بود، اکنون با این کاهش تولید دچار اختلال بیشتری شده است.

این عوامل سبب شده است که قیمت شیر خام که پیش‌تر نرخ مصوب آن ۲۰ هزار تومان بود، در برخی مناطق به بیش از ۳۵ هزار تومان برسد. افزایش قیمت شیر خام تأثیر مستقیمی بر قیمت محصولات لبنی گذاشته است و هزینه‌های خانوارها را افزایش داده است.

نقش واکسن در کنترل تب برفکی

باکری در نشست فوق‌العاده کمیسیون صنایع غذایی اتاق ایران، اعلام کرد که «بی‌توجهی به هشدارهای بین‌المللی و تأخیر در به‌روزرسانی واکسن‌ها» عامل اصلی وقوع این بحران بوده است. او به اقدام به‌موقع ترکیه در بازطراحی واکسن‌ها برای مقابله با بیماری اشاره کرد و تأکید کرد که ایران پس از بحران مجبور به واردات واکسن از همان کشور شد، وضعیتی که منجر به تحمیل خسارت جدی به دامداران شده است.

تأثیر بیماری بر صنعت لبنیات

کاهش عرضه شیر خام تنها یکی از پیامدهای این بیماری بود. صنعت لبنیات ایران با مشکلات دیگری نظیر دشواری واردات مواد اولیه به دلیل تحریم‌ها و مشکلات ارزی روبه‌رو است. بر اساس اعلام دبیر انجمن صنایع لبنی، این صنعت سالانه به ۶۰۰ میلیون دلار مواد اولیه ضروری از جمله مایه پنیر، استارترها و پاکت‌های بسته‌بندی نیاز دارد.

اما بسیاری از کارخانه‌ها به دلیل تأخیر در تخصیص ارز نتوانسته‌اند مواد اولیه موردنیاز خود را به‌موقع وارد کنند. برخی از واحدهای تولیدی حتی تا ۹ ماه مواد یا تجهیزات خریداری‌شده را در انبار نگه داشته‌اند زیرا اجازه ترخیص آن‌ها صادر نشده است.

پیشنهاد برای توزیع یارانه لبنیات

یکی از موضوعات مهم مطرح‌شده در این نشست، تخصیص ۹۰۰ میلیون دلار ارز ۲۸هزار و ۵۰۰ تومانی برای تأمین نهاده‌های گاو شیری بود. باکری تصریح کرد که این یارانه نتوانسته اثرات مستقیمی بر کاهش هزینه‌های مصرف‌کننده داشته باشد و به گفته او، تورم زنجیره تولید این یارانه را «کاملاً مستهلک» کرده است.

او در نامه‌ای به رئیس‌جمهور پیشنهاد داده است که به‌جای تخصیص یارانه به نهاده‌ها، این حمایت‌ها در انتهای زنجیره و در قالب کارت کالایی لبنیات به مردم ارائه شود. این طرح می‌تواند قیمت محصولات اصلی لبنیات را «تقریباً به نصف» کاهش دهد و تأثیر مستقیمی بر سفره خانوارهای ایرانی بگذارد.