شوک به صاحبان خودرو: خداحافظی با کارت سوخت قطعی شد!
اقتصادایرانی: حذف سهمیه بنزین یارانهای خودروهای نوشماره، وارداتی و دولتی از نیمه آذر با اعمال نرخ لیتری ۵,۰۰۰ تومان، آغاز مرحله جدید هدفمندی یارانههای سوخت.
محسن پاکنژاد، وزیر نفت، اعلام کرد که با توجه به ابلاغ مصوبه اخیر هیئت وزیران در خصوص تعیین نرخ جدید برای بنزین که از نیمه آذر ماه اجرایی خواهد شد، خودروهایی که به تازگی تولید شدهاند (خودروهای نوشماره)، خودروهای وارداتی، وسایل نقلیه مناطق آزاد و خودروهای دولتی (به جز آمبولانسها) دیگر نمیتوانند از کارت سوخت و سهمیه بنزین یارانهای استفاده کنند و باید با نرخ تعیینشده ۵,۰۰۰ تومان برای هر لیتر، سوخت مورد نیاز خود را تهیه کنند.
وی افزود: برای اجرای این تصمیم، کارگروهی مطابق با مصوبه دولت تشکیل شده است که شامل وزارت نفت، وزارت کشور، وزارت اطلاعات، وزارت اقتصاد، سازمان برنامه و بودجه، و سازمان بهینهسازی مصرف سوخت است. این کارگروه تصمیمگیریهای خود را بر اساس شرایط اقتصادی کشور اتخاذ خواهد کرد.
بررسی جزئیات سهمیهبندی و نرخ پیشنهادی جدید
در مصوبه جدید دولت، هدف اصلی مدیریت مصرف سوخت و جلوگیری از سوءاستفادههای مرتبط با سهمیهبندی یارانهای است. حذف سهمیه سوخت از خودروهای نوشماره، وارداتی، خودروهای مناطق آزاد و خودروهای دولتی (به استثنای آمبولانسها) رویکردی در جهت نزدیکتر کردن هزینه مصرف سوخت این دسته از وسایل نقلیه به نرخهای بازار دارد. تعیین نرخ هر لیتر بنزین معادل ۵,۰۰۰ تومان، اقدامی در راستای حرکت به سمت تکنرخی شدن قیمت سوخت محسوب میشود. البته همچنان دو نرخ یارانهای (احتمالاً ۲,۰۰۰ و ۳,۰۰۰ تومان) برای خودروهای شخصی پابرجاست. این تغییرات در شرایطی رخ میدهد که مصرف سوخت در سالهای اخیر روند افزایشی داشته و نیازمند مدیریت دقیق است.
نقش و اهمیت کارگروه مشترک در تصمیمگیری
وجود کارگروه مشترکی که شامل وزرای کلیدی همچون وزیران نفت، کشور، اطلاعات، اقتصاد، و مسئولین سازمانهای برنامه و بودجه و بهینهسازی مصرف سوخت است، نشاندهنده اهمیت فراگیر این تصمیم است. از آنجایی که این تصمیم تنها از نظر اقتصادی مطرح نیست و ابعاد امنیتی و اجتماعی نیز مد نظر قرار گرفته، حضور نهادهای امنیتی و برنامهریزی نقش پررنگی دارد. همچنین، نرخ تعیینشده ۵,۰۰۰ تومان ممکن است بسته به وضعیت اقتصادی و شرایط جهانی نفت و همچنین کنترل قاچاق سوخت دستخوش تغییرات شود.
این سازوکار برای اطمینان از لحاظ کردن عوامل اثرگذار بر تورم و تأثیرات معیشتی بر جامعه طراحی شده است. کارشناسان بر این باورند که این تغییرات، راه را برای حذف تدریجی سهمیهبندی و حرکت به سمت قیمتگذاری پلکانی نزدیک به قیمت بینالمللی نفت هموار میسازد. هدف اصلی، کاهش یارانههای سنگین سوخت و تخصیص منابع مالی به زیرساختها یا ارائه حمایتهای هدفمند به جامعه است.