هر روز گران‌تر از دیروز: ایرانی‌ها زیر فشار تورم
اقتصادایرانی: نرخ تورم سالانه در آبان ۱۴۰۴ به ۴۰.۴ درصد رسید؛ افزایش قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید خانوارها، به ویژه دهک‌های کم‌درآمد، همچنان چالشی جدی در زندگی ایرانی‌ها ایجاد کرده است.
یکی از نتایج قابل لمس تورم بالا، کاهش توان خرید خانوارها است. با افزایش مستمر قیمت کالاها و خدمات، مردم ناچار می‌شوند بخش بیشتری از درآمد خود را صرف تأمین نیازهای ضروری نظیر خوراک، پوشاک و مسکن کنند. این شرایط به‌ویژه برای خانوارهای کم‌درآمد و افرادی که از درآمد ثابت برخوردارند، فشار بیشتری به همراه دارد و علاوه بر کاهش توانایی آن‌ها برای پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری، کیفیت زندگی‌شان نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
تورم بالاتر از ۴۰ درصد نشانه‌ای جدی از مشکلات اقتصادی کلان است که عواملی مانند مدیریت حجم نقدینگی، نوسانات قیمت ارز و افزایش هزینه‌های تولید در آن نقش بسزایی ایفا می‌کنند.
با رشد سریع‌تر قیمت‌ها نسبت به افزایش درآمدها، بسیاری از کسب‌وکارها نیز دچار مشکلات شده‌اند؛ به‌طوری‌که برخی از آن‌ها مجبور به کاهش حجم تولید یا دوباره افزایش قیمت محصولات می‌شوند. این وضعیت، نابرابری اقتصادی را تشدید کرده و به نارضایتی اجتماعی دامن می‌زند.
برای کنترل نرخ تورم و کاهش فشار بر زندگی خانوارها، نیاز به اجرای سیاست‌های هدفمند و هماهنگ اقتصادی شدیداً حس می‌شود. اقدامات نظیر مدیریت نقدینگی، ایجاد تعادل در بازار کالاهای اساسی، حمایت از تولید داخلی و شفاف‌سازی بیشتر در سیاست‌های اقتصادی می‌توانند روند رشد تورم را کنترل کنند. در غیر این صورت، افزایش مستمر هزینه‌های زندگی بر دوش خانوارها قرار می‌گیرد و پایداری اقتصادی کشور به شکلی جدی تهدید خواهد شد.
بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، در آبان‌ماه سال ۱۴۰۴، نرخ تورم سالانه برای خانوارهای کشور به ۴۰.۴ درصد رسیده است که این شاخص نسبت به ماه گذشته افزایش ۱.۵ واحد درصدی را تجربه کرده است.
افزایش ۱.۵ واحد درصدی تورم؛ بالا رفتن هزینه‌های زندگی در ایران
در آبان‌ماه ۱۴۰۴ شاخص قیمت مصرف‌کننده برای خانوارهای ایرانی به رقم ۴۱۷.۵ رسید که نشان‌دهنده افزایش ۳.۴ درصدی نسبت به ماه قبل است. همچنین این شاخص نسبت به آبان‌ماه سال قبل افزایشی معادل ۴۹.۴ درصد داشته و نرخ تورم در بازه ۱۲ ماهه منتهی به آبان‌ماه نیز به عدد ۴۰.۴ درصد رسیده است.
تورم نقطه‌ای به معنای درصد تغییر شاخص قیمت‌ها نسبت به همان ماه در سال گذشته است. در آبان‌ماه ۱۴۰۴، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه برای خانوارهای کشور به ۴۹.۴ درصد رسید، به این معنا که خانوارها به‌طور میانگین ۴۹.۴ درصد بیشتر از آبان‌ماه ۱۴۰۳ برای تهیه همان مجموعه از کالاها و خدمات هزینه کرده‌اند. این شاخص نسبت به ماه پیشین، افزایشی ۰.۸ واحد درصدی داشته است.
تورم ماهانه نیز به معنای تغییر شاخص قیمت نسبت به ماه پیشین است. در آبان‌ماه ۱۴۰۴، نرخ تورم ماهانه برای خانوارها به ۳.۴ درصد رسید. برای گروه «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات»، این نرخ ۴.۷ درصد و برای گروه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» ۲.۶ درصد بوده است.
نرخ تورم سالانه و تغییرات مرتبط با دهک‌ها
نرخ تورم سالانه به معنای درصد تغییر میانگین شاخص قیمت در ۱۲ ماه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه قبلی است. در آبان‌ماه ۱۴۰۴، این نرخ برای خانوارهای کشور به ۴۰.۴ درصد رسید که در مقایسه با ماه پیشین، ۱.۵ واحد درصد افزایش یافته است.
در بررسی نرخ تورم سالانه دهک‌های مختلف هزینه‌ای، این نرخ از ۳۹.۵ درصد برای دهک دهم تا ۴۱.۷ درصد برای دهک اول متغیر بوده است. بر همین اساس، اختلاف تورمی بین دهک‌ها در آبان‌ماه به ۲.۲ واحد درصد رسیده که افزایش ۰.۳ واحد درصدی نسبت به ماه قبل را نشان می‌دهد.
