علت رشد بازار بورس در تاریخ 9 مهر چیست؟
اقتصاد ایرانی: شاخص کل بورس پس از افت شدید، با تلاش برای عبور از مقاومت ۲,۷۰۰,۰۰۰ واحد، بار دیگر رشد کرد؛ اما کارشناسان معتقدند ادامه این روند صعودی تنها در صورت کاهش تنش‌ها، ریسک‌های سیستماتیک و ثبات ارزی ممکن خواهد بود.
در مرحله دوم، با فعال شدن مکانیزم ماشه، تلاش دیگری برای شکستن مقاومت صورت گرفت و شاخص توانست تا سطح ۲,۷۴۵,۰۰۰ واحد بالا رود. با این حال، بار دیگر در عبور از مقاومت ناکام ماند و تحت تأثیر افزایش عرضه‌ها، ۱۶,۰۰۰ واحد کاهش یافت.
افزایش عرضه در این مقطع از سوی کارشناسان به‌عنوان اقدامی نگران‌کننده تلقی شده است. به باور تحلیلگران، عبور از این ناحیه مقاومتی نیازمند محرک‌های قدرتمند مانند افزایش نرخ توافقی ارز است. اما سایه سنگین احتمال جنگ و تنش‌های منطقه‌ای، هرگونه رشد پایدار بازار را با چالش مواجه کرده است.
پیام الیاس‌کردی، کارشناس بازار سرمایه، تأثیر مکانیزم ماشه را از دو منظر بررسی کرده است. وی اظهار داشت که مکانیزم ماشه به‌تنهایی ریسک سیستماتیک به بازار اضافه نمی‌کند، اما ممکن است شرایطی را مهیا کند که این ریسک‌ها شدت بگیرند. به‌عنوان مثال، اگر مکانیزم ماشه منجر به جنگ یا انزوای بین‌المللی ایران شود، احتمال افزایش ریسک‌های سیستماتیک بسیار بالا خواهد بود.
الیاس‌کردی بیان کرد که اگر جنگی رخ ندهد، مکانیزم ماشه می‌تواند منجر به کاهش درآمدهای نفتی شود و در نتیجه، توان دولت برای کنترل تورم کاهش یابد. این شرایط، زمینه‌ساز جهش نرخ دلار خواهد بود و در نتیجه، افزایش قیمت‌ها در بازار سهام را در پی خواهد داشت. بسیاری از شرکت‌های کامودیتی‌محور در بورس که پایه فروش آن‌ها بر اساس دلار توافقی است، از این روند سود خواهند برد.
الیاس‌کردی به مشکلات ساختاری همچون حجم مبنا و دامنه نوسان اشاره کرد و تأکید کرد که این مشکلات طی سال‌ها بدون اقدامات اصلاحی باقی مانده‌اند. وی همچنین بیان داشت که در مواقع بحران، تصمیمات عجولانه گرفته شده و پس از پایان بحران، اصلاحات واقعی کنار گذاشته شده‌اند.
این کارشناس بازار اظهار داشت که در نیمه دوم سال، اگر جنگی رخ ندهد و نرخ دلار توافقی افزایش یابد، بازار سهام می‌تواند رشد کند. اما اگر تحریم‌ها شدت گرفته یا تنش‌های منطقه‌ای مانند درگیری ایران و اسرائیل یا بحران‌های خلیج فارس افزایش یابد، ریسک‌های سیستماتیک بازار می‌تواند رشد پایدار را متوقف سازد.
الیاس‌کردی در پایان گفت که افزایش نرخ دلار توافقی می‌تواند موتور محرک بازار سرمایه باشد، ولی هر نوع تشدید تحریم یا درگیری نظامی، تمامی محاسبات و چشم‌اندازهای رشد بازار را تغییر خواهد داد.
