آیا باور می‌کنید؟ یک فیلم ایرانی در لیست برترین‌های دهه 70!

فیلم «شطرنج باد»؛ شاهکاری بازکشف‌شده

بر اساس گزارش اختصاصی وبسایت سلام سینما، فیلم «شطرنج باد» ساخته محمدرضا اصلانی، محصول سال ۱۳۵۵، توانسته جایگاه سی‌وسوم را در فهرست بهترین فیلم‌های دهه 1970 به انتخاب سایت معتبر ایندی‌وایر کسب کند.

نگاهی به توصیف ایندی‌وایر درباره فیلم

ایندی‌وایر در بررسی این اثر نوشته است: «فیلم «شطرنج باد» پس از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران توقیف شد و برای سال‌ها ناپدید شده بود، به طوری که از آن به عنوان یکی از گمشدگان تاریخ سینما یاد می‌شد. این اثر ارزشمند تا زمان مرمت آن در سال ۲۰۲۰ تقریباً ناشناخته مانده بود و پس از بازسازی، با حسی شبیه به کشف یک گنجینه دوباره ظاهر شد.»

داستان و فضای فیلم

فیلم «شطرنج باد» در یک عمارت اشرافی و رو به زوال در تهران اوایل قرن بیستم جریان دارد. این فیلم یک درام اتاقی پیچیده و دقیق درباره ارث و قدرت است که زنی معلول برای به‌دست آوردن نفوذ و سلطه با خانواده ناتنی‌اش وارد جدالی بی‌رحمانه می‌شود. در این میان، خدمتکاران نیز در کمین هستند و وفاداری‌ها بدون سر و صدا تغییر جهت می‌دهند.

خانه‌ای پر رمز و راز

در نگاه نخست، این فیلم تداعی‌گر سبک بصری فیلمسازان برجسته جشنواره‌ای دهه 1970 است. با این حال، محمدرضا اصلانی دنیایی را خلق کرده که بافت تاریخی جامعه ایران در آن نقش مهمی دارد. تضادهای طبقاتی، مناسبات جنسیتی و چالش‌های پدرسالاری از عناصر برجسته روایت این اثر به‌شمار می‌آیند. همین ویژگی‌ها همراه با مدت طولانی غیبت فیلم در دسترس عموم، باعث شده «شطرنج باد» به یکی از برجسته‌ترین بازکشف‌های تاریخ سینمای جهان بدل شود.

جایگاه فیلم و مقایسه با دیگر شاهکارها

در فهرست بهترین فیلم‌های دهه 1970، آثار مشهوری همچون «All that Jazz» (باب فاسی، 1979)، «سالو» (پیر پائولو پازولینی، 1975)، «ژان دیلمان» (شانتال آکرمن، 1975)، «پدرخوانده» (فرانسیس فورد کاپولا، 1972) و «پدرخوانده 2» (کاپولا، 1974) به ترتیب در رتبه‌های اول تا پنجم قرار گرفته‌اند. شطرنج باد نیز با اقتدار در کنار این شاهکارها جای گرفته و به نقطه‌ای درخشان در تاریخ سینمای ایران تبدیل شده است.