نگ قیمتی و تکنولوژیک؛ خودروسازان چینی پیشتاز شدند
اقتصاد ایرانی: خودروسازان چینی که با حمایت‌های گسترده دولتی به قدرتی جهانی در بازار خودروهای برقی تبدیل شدند، اکنون با بحران جنگ قیمتی داخلی، کاهش سود و مازاد تولید مواجه‌اند؛ درحالی‌که برای تصاحب بازار اروپا تلاش می‌کنند.
در نمایشگاه بین‌المللی خودروی مونیخ در سپتامبر ۲۰۲۵، برندهای نوظهور چینی مانند BYD، Xpeng، چانگان و دانگ‌فنگ خودروهای برقی مدرن را با قیمت‌های رقابتی معرفی کردند. به نظر می‌رسد بازار اروپا هدف اصلی این شرکت‌ها برای صادرات خودروهای پیشرفته باشد. این در حالی است که در داخل چین، شرایط کاملاً متفاوت است و یک نبرد قیمتی سنگین میان خودروسازان وجود دارد که به دلیل مازاد تولید و حمایت‌های کلان دولتی به وجود آمده است.
سیاست‌های حمایتی دولت و نتایج آن
۱۵ سال قبل، دولت چین با اعطای یارانه‌های سنگین، وام‌های ارزان و مشوق‌های اقتصادی مسیر توسعه خودروهای برقی را تسهیل کرد. این سیاست‌ها بازاری وسیع ایجاد کرد که انتظار می‌رود امسال سهمی ۶۰ درصدی از فروش خودرو در چین را داشته باشد. با این حال، وجود بیش از ۱۳۰ خودروساز داخلی و ظرفیت تولیدی که به مراتب از نیاز بازار بیشتر است، رقابت خشن و نابودکننده‌ای را به همراه داشته است. طبق اطلاعات نومورا، قیمت‌های خودرو در طی دو سال گذشته ۱۹ درصد افت کرده‌اند و سود بسیاری از شرکت‌ها کاهش یافته است. حتی شرکت‌های بزرگ مانند BYD و جیلی نیز از این افت در امان نمانده‌اند.
شرکت‌های خارجی و بحران تأمین‌کنندگان
خودروسازان خارجی که روزی چین را به عنوان بزرگ‌ترین بازار خود می‌دیدند، با چالش بزرگی روبه‌رو شده‌اند. سهم برندهای چینی از بازار از ۳۴ درصد در سال ۲۰۲۰ به ۶۹ درصد در اوایل سال ۲۰۲۵ افزایش یافته است. در همین حال، تأمین‌کنندگان قطعات به دلیل کاهش نقدینگی با فشار زیادی مواجه‌اند و برخی از آن‌ها مجبور به تعطیلی شده‌اند. هرچند دولت چین بارها تلاش کرده است تا با مهار این جنگ قیمتی و تشویق به ادغام شرکت‌ها ثبات ایجاد کند، ولی مقاومت‌های محلی و رقابت‌های منطقه‌ای مانع از تحقق این اهداف شده‌اند.
چالش شرکت‌های کوچک و نقش صادرات در بقای برندهای بزرگ
در این میان، برندهای کوچک که در شرایط زیان‌ده قرار دارند، همچنان با حمایت‌های محلی توانسته‌اند به فعالیت خود ادامه دهند. بسیاری از این شرکت‌ها برای استان‌های مختلف منبع اشتغال و اعتبار سیاسی محسوب می‌شوند و خروج آن‌ها از بازار دشوار است. از طرف دیگر، برندهای قدرتمندی مانند BYD، جیلی و چری از همین رقابت داخلی برای تقویت صادرات خود بهره می‌برند. صادرات خودروهای چینی در بازه زمانی ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ چهار برابر شده و چین را به بزرگ‌ترین صادرکننده خودرو در جهان تبدیل کرده است. در نیمه اول سال ۲۰۲۵، صادرات این کشور به رقم قابل توجه ۳.۵ میلیون دستگاه رسید که بخش عمده آن به اروپا روانه شد؛ جایی که تعرفه‌های اتحادیه اروپا نیز نتوانسته‌اند جلوی رشد سهم بازار چین را بگیرند.
چشم‌انداز آینده: چالش‌ها و فرصت‌ها
ادامه جنگ قیمتی در چین ممکن است شرکت‌های ضعیف‌تر را از میدان خارج کند، اما برای برندهای بزرگ‌تر فرصتی فراهم می‌کند تا با افزایش کارایی، نفوذ خود را در بازار جهانی گسترش دهند. در همین حال، خودروسازان غربی که زمانی چین را یکی از منابع اصلی درآمد خود می‌دانستند، اکنون با خطر کاهش جایگاه خود و از دست دادن بازار مواجه هستند. در این شرایط، برندگان اصلی شرکت‌های چینی خواهند بود که توانسته‌اند از این رقابت‌های داخلی بسیار سخت برای کسب جایگاه قدرتمند جهانی بهره‌برداری کنند.
