خطرات پنهان در خرید و فروش مسکن/خریداران باید مراقب باشند
اقتصاد ایرانی: گسترش تهاتر در معاملات مسکن از ملک به ارز، خودرو و طلا، چالش‌های قانونی و مالی جدیدی را ایجاد کرده است؛ نایب‌رئیس اتحادیه املاک هشدار داد که این نوع قراردادها قابلیت رصد بانکی و ثبت شکایت رسمی را ندارند و خریداران باید هوشیار باشند.
این نوع معاملات چگونه انجام می‌شود؟
تهاتر در بازار مسکن به معنای معاوضه ملک با سایر دارایی‌هاست. اما نکته مهم اینجاست که این تهاتر‌ها تنها به «ملک با ملک» محدود نمی‌شود؛ بلکه ملک با خودرو، طلا، دلار، زمین یا ویلا نیز معامله می‌شود. خودرو به دلیل داشتن قابلیت نقدشوندگی بالاتر، سهم بیشتری در این نوع معاملات پیدا کرده است.
علت گسترش این معاملات چیست؟
بیگی‌نژاد علت رشد چنین معاملاتی را کاهش قدرت خرید مردم در بازار مسکن عنوان کرده است. او تأکید دارد که بخش عمده‌ای از این معاملات به‌صورت غیررسمی و بدون ثبت در قراردادهای حقوقی انجام می‌شود؛ این امر مسائلی نظیر تضییع حقوق طرفین معامله و عدم امکان پیگیری قانونی را به همراه دارد.
آگهی‌های فضای مجازی و مشکلات قانونی
در شرایط فعلی که حجم بالایی از آگهی‌های تهاتر در فضای مجازی منتشر می‌شود، نگرانی‌های جدی درباره غیررسمی بودن این معاملات وجود دارد. از آنجایی که روند ثبت قانونی این معاملات در سامانه‌های رسمی امکان‌پذیر نیست، انتشار آگهی‌های این‌چنینی می‌تواند زمینه‌ساز مشکلات حقوقی و مالی شود.
چالش‌های قانونی و حقوقی
این نوع معاملات نه تنها از نظر قانونی طبق ضوابط بانک مرکزی پذیرفته نیست، بلکه موجب رعایت نشدن اصول بانکی و نیز مبارزه با پولشویی می‌شود. به‌ویژه زمانی که پای دارایی‌هایی مثل دلار و یورو به میان می‌آید، امکان رصد مالی این معاملات از طریق سیستم بانکی کشور وجود ندارد.
نوع تهاتر مزایا چالش‌ها| ملک با خودرو | نقدشوندگی بالا، سهولت معامله | عدم ثبت رسمی، خطر تضییع حقوق |
| ملک با طلا | ثبات ارزش طلا | عدم تطابق حقوقی |
| ملک با دلار | حفظ ارزش سرمایه | مشکلات قانونی و بانکی |
نکات قابل‌توجه برای خریداران
خریداران و فروشندگان باید پیش از هرگونه اقدام، نسبت به اعتبار معامله و ثبت قانونی آن در سامانه‌های رسمی اطمینان حاصل کنند. همچنین، توصیه می‌شود از مشاوره حقوقی بهره‌مند شوند تا خطرات احتمالی در این معاملات به حداقل برسد.
آمار غیررسمی و مشکلات پیش‌رو
یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در زمینه تهاترهای مسکن، عدم ثبت رسمی آن‌هاست که موجب می‌شود آمار دقیق و قابل اتکایی از این معاملات در دسترس نباشد. این موضوع، حتی برای مشاوران املاک مجاز نیز مسئله‌ساز شده است.
در پایان می‌توان گفت کسانی که وارد این نوع معاملات می‌شوند، باید دقت کافی به مسائل قانونی و حقوقی داشته باشند و از انجام معامله‌های غیررسمی اکیداً خودداری کنند.
