راز پشت پرده ساخت مسکن حمایتی برای افراد ثروتمند
اقتصاد ایرانی: سهم قابل‌توجه دهک‌های پردرآمد از مسکن حمایتی؛ بر اساس آمار وزارت راه و شهرسازی تا پایان تیر، بیش از ۳۰ درصد پروژه‌های حمایتی مسکن ۹۹ساله به دهک‌های بالا اختصاص یافته است. این موضوع پرسش‌هایی درباره عدالت در تخصیص منابع ایجاد کرده است.
بر اساس آمار و اطلاعات منتشر‌شده از سوی وزارت راه و شهرسازی تا پایان تیرماه امسال، تعداد 38 هزار و 650 واحد از پروژه‌های حمایتی مسکن به دهک یک تخصیص داده شده است.
سهم دهک‌های مختلف از پروژه‌های حمایتی مسکن
دهک‌های مختلف درآمدی کشور سهم متفاوتی از پروژه‌های حمایتی مسکن دارند. جدول زیر نشان‌دهنده توزیع واحدهای مسکن حمایتی در میان دهک‌های درآمدی است:
دهک درآمدی تعداد واحد تخصیص داده‌شده درصد سهم از کل پروژه‌ها| دهک 1 | 38,650 | 4.8% |
| دهک 2 | 72,420 | 9% |
| دهک 3 | 86,500 | 10.8% |
| دهک 4 | 101,558 | 12.6% |
| دهک 5 | 80,182 | 10% |
| دهک 6 | 88,180 | 11% |
| دهک 7 | 89,898 | 11% |
| دهک 8 | 89,297 | 11.1% |
| دهک 9 | 85,589 | 10.6% |
| دهک 10 | 69,800 | 8.6% |
سهم دهک‌های پردرآمد از مسکن حمایتی
طبق این آمار، دهک‌های پردرآمد (دهک‌های 8، 9 و 10) سهم قابل‌توجهی از پروژه‌های حمایتی مسکن را به خود اختصاص داده‌اند. مجموعاً این سه دهک بیش از 30 درصد پروژه‌ها را شامل می‌شوند. برای دهک 8 تعداد 89 هزار و 297 واحد، دهک 9 حدود 85 هزار و 589 واحد و دهک 10 تعداد 69 هزار و 800 واحد مسکن حمایتی در حال ساخت است. این آمار نشان می‌دهد که برای سه دهک پردرآمد جامعه، 244 هزار و 685 واحد مسکن حمایتی در دست اجرا قرار گرفته است.
چالش‌های تخصیص مسکن حمایتی
یکی از چالش‌های مهم در اجرای طرح مسکن حمایتی (نهضت ملی مسکن) توجه به بالاترین دهک‌های درآمدی است. این موضوع پرسش‌هایی را در خصوص صحت عملکرد وزارت کار و سامانه‌های مرتبط نظیر سامانه رفاه ایرانیان در تعیین وضعیت اقتصادی متقاضیان ایجاد کرده است. به‌نظر می‌رسد ممکن است ضعف‌هایی در دسته‌بندی دقیق دهک‌های درآمدی وجود داشته باشد که نیاز به بررسی بیشتر دارد.
تحلیل و بررسی
در اصل، مسکن حمایتی باید محوری برای تامین نیازهای دهک‌های پایین درآمدی و اقشار کم‌برخوردار جامعه باشد. اما مشاهده می‌شود که بخش قابل‌توجهی از این پروژه‌ها به دهک‌های پردرآمد اختصاص یافته است. این مسئله می‌تواند پیامدهایی اقتصادی و اجتماعی به‌همراه داشته باشد:
کاهش اعتماد عمومی: تخصیص منابع حمایتی به افراد پردرآمد ممکن است موجب کاهش اعتماد جامعه به سیاست‌های حمایتی شود.
افزایش فشار بر اقشار کم‌درآمد: کاهش سهم دهک‌های پایین درآمدی از پروژه‌های حمایتی می‌تواند مشکلات مسکن در میان اقشار کم‌برخوردار را تشدید کند.
ضعف در نظام شناسایی اقتصادی: نبود دقت کافی در روش‌های شناسایی دهک‌های درآمدی ممکن است به تخصیص نادرست منابع منجر شود.
برای بهبود این روند، ضروری است وزارت راه و شهرسازی و وزارت کار با همکاری مشترک، نظام شناسایی و تخصیص منابع را ارتقاء داده و به سمت عدالت اجتماعی حرکت کنند.
