رکود تاریخی مسکن؛ تحریم و دلار، بازار را قفل کردند!

بازار سرمایه نیز تحت تأثیر مستقیم تحریم‌ها قرار می‌گیرد. محدودیت در تبادلات مالی بین‌المللی و قطع ارتباط با برخی بازارها موجب کاهش ورود سرمایه خارجی و افت ارزش سهام شرکت‌های صادرات‌محور می‌شود. این امر به کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران داخلی دامن می‌زند و فشار روانی در بازارهای موازی مانند مسکن و خودرو را افزایش می‌دهد.

تورم ناشی از تحریم‌ها تأثیر مستقیم بر نرخ بهره بانکی دارد. برای جبران افزایش ریسک و کاهش نقدینگی، نرخ سود تسهیلات بانکی افزایش یافته و این موضوع هزینه خرید خانه را برای متقاضیان وام بالا برده و قدرت خرید خانوارها را بیشتر محدود کرده است.

بازگشت تحریم‌ها علاوه بر اثرات مالی، تأثیرات روانی قابل توجهی بر بازار دارد. شایعات و نگرانی‌های عمومی درباره آینده اقتصادی و توانایی دولت در مدیریت فشارهای بین‌المللی، موجب کاهش اعتماد عمومی و احتیاط در رفتار سرمایه‌گذاران می‌شود. این عوامل در کوتاه‌مدت منجر به رکود یا نوسانات شدید در بازار مسکن می‌شوند، حتی اگر عرضه و تقاضای واقعی در این بازار تغییر چشمگیری نکند.

تأثیرات چندجانبه تحریم‌ها بر اقتصاد ایران

بازگشت تحریم‌های سازمان ملل چرخه‌ای از تأثیرات چندجانبه را بر اقتصاد ایران ایجاد می‌کند. افزایش نرخ ارز، تشدید تورم، کاهش قدرت خرید مردم و افت سرمایه‌گذاری در بازارهایی مثل مسکن و سایر بازارهای مالی از نتایج مستقیم آن است. مقابله با این شرایط نیازمند سیاست‌های هماهنگ پولی، مالی و حمایتی برای کاهش شوک‌ها و حفظ ثبات بازارها است.

رئیس اتحادیه مشاوران املاک پیش‌بینی کرد که بازار مسکن تا پایان سال جاری تقریباً باثبات باقی بماند. او گفت که مسکن از دو سال پیش به دلیل کمبود تقاضای مؤثر در رکود بوده و متغیرهای سیاسی و بین‌المللی تأثیر چشمگیری در رونق یا رکود آن ندارند.

کیانوش گودرزی در مورد اثرات احتمالی فعال شدن مکانیسم ماشه بر بازار مسکن اظهار داشت که این بازار تحت تأثیر مستقیم این اقدام قرار نمی‌گیرد؛ زیرا مسکن کالایی است که داخل کشور تولید می‌شود و رکود فعلی به دلیل عدم توان متقاضیان مصرفی، شدید است.

وی افزود: در دو سال اخیر بازار مسکن وارد فاز رکود شده و به همین دلیل، نرخ‌های پیشنهادی در هفته‌های اخیر با کاهش مواجه بوده‌اند. اما اکنون این روند متوقف شده و قیمت‌ها به ثبات رسیده‌اند. این ثبات با توجه به نقش کلیدی مسکن در اقتصاد، نشانه‌ای مثبت است.

ثبات نسبی قیمت‌ها در بازار مسکن

رئیس اتحادیه مشاوران املاک تأکید کرد که با وجود توقف کاهش قیمت‌ها، خرید و فروش چشمگیری در بازار مسکن صورت نمی‌گیرد. او گفت که تغییرات اخیر سیاسی بیشتر توجه مردم را به سمت سرمایه‌گذاری در بازارهای طلا و ارز جلب کرده است.

گودرزی بیان کرد که ثبات قیمت‌ها، فرصتی مناسب برای بازار مسکن و خریداران آن است. نوسانات کاهشی یا افزایشی برای این بازار خوب نیست. وی افزود که کاهش قیمت‌های اخیر بیشتر اسمی بوده‌اند؛ چرا که معاملات جدیدی ثبت نشده است.

در مورد تأثیر رشد قیمت ارز و طلا بر بازار مسکن، گودرزی توضیح داد که افزایش قیمت دلار بر هزینه ساخت و ساز تأثیرگذار است؛ اما بر قیمت واحدهای آماده در بازار فعلی اثر مستقیمی ندارد، چرا که متقاضیان مصرفی قدرت خرید کافی ندارند.

رکود ناشی از کاهش تقاضای مؤثر

رئیس اتحادیه مشاوران املاک توضیح داد که متغیرهای سیاسی سریعاً بر بازارهای طلا و ارز اثر می‌گذارند، چرا که این بازارها با سرمایه‌گذاری‌های محدود امکان‌پذیر هستند. اما بازار مسکن به دلیل قیمت‌های بالا همچنان تقاضای مؤثر ندارد و قیمت‌ها افزایش نمی‌یابند.

او یادآور شد که طی یک سال گذشته، بازار مسکن کمتر از نرخ تورم عمومی حرکت کرده است. نرخ رشد قیمت‌های پیشنهادی مسکن در این دوره حدود ۶.۱ درصد بوده، در حالی که نرخ تورم عمومی به ۳۶ درصد رسیده است. همچنین پیش‌بینی کرد که این وضعیت ثبات تا پایان سال جاری ادامه خواهد داشت.

با وجود ثبات نسبی قیمت‌ها در بخش ملک، ساخت و ساز همچنان تحت تأثیر تورم قرار دارد و از رشد تورم نقطه به نقطه تبعیت می‌کند.

رئیس اتحادیه مشاوران املاک اظهار داشت که با نزدیک شدن به فصل پاییز، نقل و انتقالات در بازار اجاره نیز کاهش یافته است. پاییز معمولاً دوره‌ای است که رشد قیمت‌های مسکن در بخش اجاره و خرید و فروش کاهش می‌یابد. همچنین به ثبات نسبی فعلی قیمت‌ها در این بازار اشاره کرد.