بررسی سناریوهای ایران در مواجهه با مکانیسم ماشه/ چگونه فروش نفت را تضمین کنیم؟

حمله اسرائیل به دوحه، اگرچه غیرمنتظره نبود، اما بسیار چشمگیر بود و برخی تحلیل‌گران آن را یک نقطه عطف در منطقه می‌دانند. این حمله که با محکومیت سریع کشورهای جهان، از جمله حامیان غربی اسرائیل مواجه شد، پرسش‌هایی درباره تاثیر آن بر ایران، به ویژه بر اقتصاد کشور مطرح کرده است.

چالش‌های اقتصادی ایران در سایه تهدیدها

اقتصاد ایران تحت فشارهای شدید و پیچیده‌ای قرار دارد. فراتر از مشکلاتی مانند تورم بالا، رشد اقتصادی کم، کسری بودجه و بیکاری گسترده، احتمال اجرای مکانیسم ماشه انتظارات تورمی را افزایش داده و نااطمینانی‌ها نسبت به آینده را تقویت کرده است. تحرکات اخیر از جمله نشست قاهره میان وزیر خارجه ایران و مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باعث افزایش امیدها به تعویق احتمالی مکانیسم ماشه شده است.

نقش سیاست خارجی در اقتصاد ایران

کمال سید علی، کارشناس اقتصادی، اظهار داشت که تاثیر سیاست خارجی بر اقتصاد ایران بسیار گسترده است. وی گفت: «متاسفانه سه کشور اروپایی به طور کامل با ایالات متحده همسویی دارند و اجرای مکانیسم ماشه آن‌ها را از لحاظ سیاسی بیشتر به آمریکا نزدیک خواهد کرد. اروپا در گذشته نیز هیچ اقدام موثری در زمینه برجام انجام نداد و عملا فقط وعده داده بود.»

راه‌حل‌های پیشنهادی برای مقابله با مکانیسم ماشه

سید علی تاکید کرد که حتی اگر مکانیسم ماشه اجرا شود، تاثیر آن بر اقتصاد ایران نسبت به وضعیت فعلی کمتر از حد تصور خواهد بود. او گفت: «ایالات متحده تحریم‌های سخت را به طور یک‌جانبه اعمال کرده و آن‌ها تعیین‌کننده اصلی هستند. در این شرایط، ایران باید آماده باشد تا فروش نفت را حتی در سخت‌ترین شرایط تضمین کند و برای این منظور باید با چین و دیگر شرکای تجاری مهم گفتگوهای دائمی داشته باشد.»

اقدامات فوری برای مقابله با بحران

وی همچنین بر ضرورت تمرکز سیاست‌گذاران بر تقویت توان دفاعی و بهبود روابط با همسایگان و چین تاکید کرد. به گفته او، ارتقای زیرساخت‌هایی که از توانایی دفاعی و استراتژیک کشور حمایت کنند باید یکی از اولویت‌های اصلی باشد.

حوزه اولویت اقدامات پیشنهادی

تقویت توان دفاعی	ارتقای سیستم‌های پدافندی و آمادگی نظامی
توسعه روابط خارجی	تعمیق روابط با چین و همسایگان برای تجارت پایدار
مدیریت منابع اقتصادی	تنظیم منابع ارزی و رفع ناترازی‌های انرژی

نقش اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی

سید علی همچنین با اشاره به اهمیت سرمایه اجتماعی افزود: «اگر سیاستمداران بتوانند اعتماد عمومی را افزایش دهند، انتظارات تورمی کاهش یافته و فرار سرمایه نیز محدودتر خواهد شد. در نتیجه، کنترل بهتر بر بازار و تزریق امید به جامعه ممکن خواهد شد.»

آیا حمله اسرائیل به دوحه به سود ایران بود؟

سید علی معتقد است که این حمله، اگرچه غیرمستقیم، به سود ایران بود: «این اتفاق باعث شد کشورهای منطقه به نقش بی‌ثبات‌کننده اسرائیل و حمایت بی‌قید و شرط آمریکا از تل‌آویو بیشتر آگاه شوند. کشورهای منطقه مانند عربستان، قطر و امارات اکنون بهتر درک می‌کنند که ایالات متحده به حمایت قطعی از آن‌ها ادامه نخواهد داد.»

این کارشناس اقتصادی بر این باور است که حمله اخیر اسرائیل یک فرصت برای ایران فراهم کرده تا از انزوای سیاسی خارج شود و از فضای ایجاد شده برای تقویت اقتصادی و روابط بین‌المللی بهره‌برداری کند. همچنین تاکید دارد که سیاست‌گذاران باید به سرعت برای تضمین فروش نفت و مدیریت ناترازی‌های انرژی و ارزی اقدامات موثری انجام دهند.