ماجرای واقعی افزایش 500 درصدی قیمت بنزین چیست؟

 گروه آب و انرژی: امیر حسین ثابتی نماینده مجلس امروز دوباره موضوع افزایش قیمت بنزین را به میان آورده است. وی مدعی شده دولت قصد دارد بنزین را سه نرخی کند و به نرخ سوم بنزین، افزایش ۵۰۰ درصدی اعمال نماید. در مقابل، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، این ادعا را رد کرده و اظهار داشت: «من به‌عنوان سخنگوی دولت چنین مصوبه‌ای مشاهده نکرده‌ام؛ اما موضوع اصلاح قیمت بنزین همواره به منظور رفاه مردم مورد بحث بوده است.» حال، واقعیت افزایش قیمت بنزین چیست؟

معنای سه نرخی شدن بنزین

منظور از سه نرخی شدن بنزین عرضه بنزین سوپر وارداتی می‌باشد. بر اساس توافقات انجام شده، قرار بر این است که بنزین سوپر بر پایه قیمت تمام‌شده واردات، در کشور ارائه گردد. به همین دلیل، طبیعی است که قیمت بنزین سوپر چندین برابر بنزین با نرخ‌های ۱,۵۰۰ تومانی و ۳,۰۰۰ تومانی باشد.

توضیحات جعفر قادری درباره قیمت بنزین سوپر

جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه، در گفتگویی با بازار به‌وضوح بیان کرد که افزایش قیمت بنزین و سه نرخی شدن آن به معنای عرضه بنزین سوپر وارداتی است. وی توضیح داد که برای افزایش قیمت بنزین، دولت نیازی به اخذ مجوز از مجلس ندارد و قانون چنین اختیاری را به وی داده است. با این حال، در حال حاضر هیچ خبری در مورد افزایش قیمت بنزین اعلام نشده است. برنامه دولت در حال حاضر جبران برخی از ناترازی‌ها از طریق واردات بنزین سوپر و عرضه آن به قیمت واقعی است.

تاخیر در اجرای طرح واردات بنزین سوپر

با وجود بحث‌های فراوان درباره نرخ سوم بنزین یا همان بنزین سوپر، هنوز اجرای این مصوبه کلید نخورده است. این مصوبه پیش‌تر در تاریخ ۲۰ آبان‌ماه سال گذشته توسط هیئت وزیران تصویب و اجرای آن به سال جاری موکول شد. در آخرین هفته مردادماه، وزیر نفت اعلام کرد که واردات بنزین سوپر در آینده نزدیک اجرایی خواهد شد.

تخصیص ارز، چالش اصلی واردات بنزین

یکی از چالش‌های اصلی در مسیر واردات بنزین سوپر، تخصیص ارز و تأمین منابع مالی مورد نیاز بوده است. گفته می‌شود بانک مرکزی در تخصیص ارز سخت‌گیری‌هایی دارد که این امر به تأخیر در اجرای مصوبه واردات منجر شده است. هنوز مشخص نیست آیا ارز واردات بنزین از نرخ توافقی حدود ۷۰,۰۰۰ تومان یا نرخ تالار دوم بین ۹۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ تومان تأمین خواهد شد.

نرخ سوم بنزین و برآورد قیمتی

سوالی که بسیار مطرح می‌شود، میزان قیمت بنزین سوپر وارداتی است. حمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی، گفته است که قیمت جهانی بنزین سوپر کمتر از ۵۰ سنت نیست. به این ترتیب، با دلار آزاد بالای ۱۰۰,۰۰۰ تومان، قیمت هر لیتر بنزین سوپر بیش از ۵۰,۰۰۰ تومان خواهد بود که شامل هزینه‌های جانبی مانند حمل‌ونقل و سود واردکننده نیز می‌شود.

تغییرات قیمتی و اثرات اجتماعی

حمید یاری، معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس، اعلام کرده تجربه موفق عرضه گازوئیل در بورس انرژی نشان داده زمینه اجتماعی فروش بنزین سوپر در بورس انرژی فراهم است. اما او تأکید کرد که حوزه انرژی در کشور ما از مسائل اقتصادی به موضوعات سیاسی، اجتماعی و امنیتی تبدیل شده است و این مشکلات فاقد راه‌حل مشخص هستند.

راهکارهای جایگزین برای کاهش مصرف بنزین

امیر حسین ثابتی، نماینده مجلس، ضمن انتقاد از طرح افزایش ۵۰۰ درصدی قیمت بنزین، پیشنهاد افزایش ۱۵ درصدی را مطرح کرد. وی تاکید داشت که به جای فشار بر مردم، باید با پدیده قاچاق سوخت مبارزه شود. ثابتی عنوان کرد که روش‌های دیگری نظیر جلوگیری از قاچاق سوخت و مدیریت موثرتر تراکنش‌های مالی در پمپ‌بنزین‌ها نیز می‌تواند به کاهش مصرف و کنترل هزینه‌ها کمک کند.