تأثیر فعال شدن مکانیسم ماشه بر قیمت مسکن در ایران
اقتصاد ایرانی: فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌ها، همراه با افزایش نرخ دلار و انتظار تورمی، فشار مضاعفی بر قیمت مسکن وارد کرده است؛ اما شرایط جنگی و رکود شش‌ماهه در بازار، مانع جهش قیمت‌ها و تداوم معاملات شده است.
دلایل رکود بازار مسکن در سال جاری
عوامل مختلفی در رکود بازار مسکن نقش داشته‌اند. از یک سو شرایط جنگی و حملات نظامی اخیر موجب شده تا افراد خرید ملک را به تعویق اندازند. علاوه بر این، درصد بالای عدم توانایی خریداران نیز به این شرایط دامن زده است. این موضوع نشان‌دهنده کاهش قدرت خرید عمومی در بازار مسکن است.
واکنش بازار مسکن به فعال شدن مکانیسم ماشه
در روزهای گذشته، شورای امنیت سازمان ملل مکانیسم ماشه یا همان اسنپ بک را فعال نمود. این اقدام موجب بازگشت تحریم‌های لغوشده ناشی از توافق برجام شد. این تحریم‌ها پیامدهای گسترده‌ای برای اقتصاد ایران به همراه دارند، از جمله افزایش محدودیت‌ها در صادرات و کاهش درآمدهای ارزی.
فعال شدن مکانیسم ماشه به طور مستقیم بر قیمت دلار تاثیر گذاشته و نرخ آن را افزایش داده است. با افزایش قیمت دلار، انتظار تورمی نیز میان فعالان اقتصادی افزایش می‌یابد که موجب گرانی در بازار مسکن و سایر بخش‌های اقتصادی می‌شود.
ارتباط مکانیسم ماشه و قیمت مسکن
بازار مسکن به شدت تحت تاثیر انتظارات تورمی و رشد قیمت دلار قرار دارد. در دوره‌های قبلی که تحریم‌ها فعال بودند (سال‌های 90 تا 92 و 97 تا 98)، افزایش قیمت دلار موجب گرانی در بازار مسکن شد. به همین دلیل، انتظار می‌رود که فعال شدن مکانیسم ماشه نیز اثر مشابهی بر بازار مسکن داشته باشد.
تأثیر متفاوت شرایط جنگی بر بازار مسکن
با این حال، تفاوت وضعیت کنونی با دوره‌های قبل در تاثیر شرایط جنگی بر بازار مسکن است. این شرایط موجب شده که حتی با افزایش قیمت دلار، تقاضا در بازار مسکن کاهش یابد. در نیمه اول سال جاری، طبق گزارش‌ها، قیمت مسکن حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد افزایش داشت اما در تابستان روند کاهشی پیدا کرد. برای مثال در تیرماه، افت قیمت مسکن به طور میانگین حدود ۵ درصد گزارش شد.
نگاهی به قیمت‌های روز بازار مسکن
| شهرک غرب، نوساز، کلید نخورده، 100 متر | 26 میلیارد تومان |
| منطقه 22، جنب دریاچه، 140 متر | 7 میلیارد تومان |
| بلوار فردوس، منطقه 5، 95 متر، 29 سال ساخت | 8.5 میلیارد تومان |
| بلوار فردوس، 120 متر، نوساز | 23 میلیارد تومان |
| ولنجک، 13 سال ساخت، 210 متر | 58 میلیارد تومان |
| سعدآباد، 280 متر، 2 سال ساخت | 100 میلیارد تومان |
| اتوبان کردستان، 113 متر، 7 سال ساخت | 20 میلیارد تومان |
| سیدخندان، 145 متر، نوساز | 25 میلیارد تومان |
| خیابان مطهری، 60 متر، نوساز | 10.5 میلیارد تومان |
| خیابان مولوی، 54 متر، 9 سال ساخت | 1.6 میلیارد تومان |
| منطقه 16، نازی‌آباد، 45 متر، 19 سال ساخت | 2.8 میلیارد تومان |
تحلیل و چشم‌انداز آینده بازار مسکن
با وجود فعال شدن مکانیسم ماشه و اثر تورمی افزایش قیمت دلار، شرایط جنگی موجب شده تا خریداران از انجام معاملات بزرگ در بازار مسکن صرف نظر کنند. این موضوع عمدتا به دلیل نگرانی‌های موجود درباره آینده کشور و احتمال افزایش تنش‌های نظامی است.
پیش‌بینی می‌شود که تا زمانی که شرایط جنگی پابرجا باشد، تقاضای سرمایه‌گذاری در بازار مسکن کاهش یابد و خریداران به بازارهای دیگر نظیر طلا و ارز روی آورند. اما در صورت کاهش تنش‌ها و بازگشت ثبات نسبی، افزایش قیمت مسکن اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
