آخرین خبر درباره کالابرگ آبان/ محدودیت جدید کالاها!
اقتصاد ایرانی: شارژ کالابرگ آبان‌ماه با تغییراتی همراه است؛ دولت قصد دارد تعداد و اولویت کالاهای اساسی را کاهش و محدود کند.
تصمیمات جدید در خصوص کالابرگ و اقلام اساسی
در اسفند ماه سال ۱۴۰۰، مجلس یازدهم تصمیم به حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی از بودجه ۱۴۰۱ گرفت و به دنبال آن، دولت سیزدهم حرکت به سوی حذف این ارز را در دستور کار خود قرار داد. هدف از این اقدام، کاهش فشار افزایش قیمت کالاها و همچنین مدیریت نرخ تورم بود. در نتیجه، وعده‌هایی در خصوص افزایش سطح یارانه‌ها و ارائه کالابرگ الکترونیک برای خرید کالاهای اساسی با نرخ مصوب دولتی داده شد.
تحول در برنامه یارانه‌ای و اجرای کالابرگ الکترونیک
اجرای کالابرگ الکترونیک برای اولین بار در سال ۱۴۰۲ شروع شد. انتظار می‌رفت قیمت اقلام اساسی براساس نرخ‌های شهریور ۱۴۰۰ محاسبه شود اما این سیاست تغییر یافت و در عمل نرخ‌های شهریور ۱۴۰۱ ملاک قرار گرفت، که با افزایش قیمت‌ها همراه بود.
از مهم‌ترین اهداف این طرح، تمرکز بر حمایت از اقشار آسیب‌پذیر اقتصادی و تامین سبد غذایی مورد نیاز اقشار ضعیف جامعه بود. دولت سیزدهم تمهیدات مختلفی را برای اجرای این برنامه در پیش گرفت، از جمله تخصیص یارانه نقدی و غیرنقدی به خانوارها.
اقلام اساسی مشمول طرح کالابرگ
با آغاز فرآیند حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، یارانه غیرنقدی خانوارها یک ماه زودتر از یارانه نقدی شارژ شد. در این میان، لیست اولیه اقلام اساسی توسط انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای شامل موارد زیر بود:
کالاهای اساسی
| مرغ |
| تخم‌مرغ |
| گوشت منجمد |
| قند و شکر |
| روغن |
| ماست |
| شیر |
| پنیر |
| ماکارونی |
| حبوبات |
طرح کالابرگ ابتدا برای پنج دهک درآمدی پایین اجرا شد و بعدها به ۷ دهک گسترش یافت. برای اولین سه دهک پایین درآمدی، یارانه ماهانه ۴۰۰ هزار تومان در نظر گرفته شد و در ازای خرید حداقل ۲۰۰ هزار تومان از اقلام تعیین شده، ۱۲۰ هزار تومان شارژ اضافه اختصاص یافت که مجموعاً به ۵۲۰ هزار تومان می‌رسید.
تحولات در طرح کالابرگ و کاهش تعداد اقلام
طرح کالابرگ در پایان سال ۱۴۰۲ متوقف شد و با انتخاب دولت چهاردهم، اعلام شد که زیرساخت‌های لازم برای اجرای طرح کالابرگ وجود ندارد. اما با اوج گرفتن انتقادها، دولت در مقطع اسفند ۱۴۰۳ این طرح را برای اقشار کم‌برخوردار از نو اجرا کرد و تا کنون در ۴ مرحله کالابرگ برای دهک‌های اول تا هفتم درآمدی شارژ شده است.
بر اساس تصمیمات دولت چهاردهم، تعداد اقلام این سبد کاهش یافته و کالاها بر اساس اولویت نیاز قشرهای کم‌درآمد انتخاب خواهند شد. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین اعلام کرد که کاهش جمعیت یارانه‌بگیر به تأمین بهتر منابع برای دهک‌های پایین درآمدی کمک می‌کند. در همین راستا، بخشی از دهک‌های بالای درآمدی از فهرست یارانه‌بگیران حذف شده‌اند تا بودجه بیشتر به اقشار آسیب‌پذیر جامعه تخصیص یابد.
تغییرات جدید در سبد کالابرگ
با روی کار آمدن دولت جدید، طرح تغییر در بخش‌هایی از سبد کالابرگ آغاز شده است. برای مثال، افزودن اقلام جدید مانند گوشت بوقلمون و ماهی و حذف برخی از اقلامی که کمتر مورد استقبال مردم قرار گرفته‌اند.
وزیر جهاد کشاورزی نیز اعلام کرده است که با هدف بهینه‌سازی طرح، محصولات کالابرگ اولویت‌بندی شده و تعداد اقلام کاهش می‌یابد. قیمت این اقلام برای مشمولان طرح با نرخ‌های مصوب ثابت نگه داشته خواهد شد و تفاوت نرخ‌ها با ارز مبادله‌ای توسط دولت جبران می‌شود.
نگاه به آینده با تغییرات اقتصادی
کارشناسان نگران هستند که تاثیر تصمیم‌های گرفت شده در آینده منجر به افزایش فشار اقتصادی بر اقشار متوسط جامعه شود. به خصوص با توجه به افزایش تورم، تلاش مسئولان برای حذف یارانه‌های برخی اقلام پایه و جایگزینی آن با ارز مبادله‌ای، ممکن است قیمت کالاهای اساسی را بیش از پیش تحت تأثیر قرار دهد. حال باید منتظر باشیم و ببینیم که در شارژ ماه آبان، تغییرات جدید در تعداد اقلام کالابرگ چه تاثیری در معیشت مردم خواهد داشت.
