آیا کارت سوخت از جایگاههای سوخت حذف میشود؟/ حقیقت ماجرا
اقتصاد ایرانی: طرح حذف کارت سوخت جایگاهها و انتقال سهمیه سوخت به کارتهای بانکی که طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۴ در حال اجراست، باعث جمعآوری کارتهای سوخت اضطراری و ایجاد صفهای طولانی در برخی مسیرهای پرتردد شده است.
طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۴، وزارت نفت موظف شده است شرایط انتقال سهمیه سوخت خودروها به کارتهای بانکی را فراهم سازد و کارت سوخت فیزیکی از جایگاهها حذف شود. با اجرای این قانون، گزارشهای میدانی نشان میدهد که کارتهای سوخت اضطراری بهویژه در مسیرهای پرتردد مانند اتوبان قم، بهطور گستردهای حذف شدهاند که سبب ایجاد صفهای طولانی شده است.
جمعآوری کارتهای سوخت بدون اطلاعرسانی کافی
طرح انتقال سهمیه سوخت به کارتهای بانکی بهصورت آزمایشی از اسفندماه گذشته در تهران اجرا شد، اما نتایج آن هنوز منتشر نشده است. بررسیهای میدانی نشاندهنده کمبود کارتهای اضطراری در جایگاهها است و برخی جایگاهها یا کارت ندارند یا تنها یک کارت دارند که پاسخگوی نیاز مردم نیست.
یکی از جایگاهداران در مسیر تهران-قم اعلام کرد: «این روند از دو روز پیش با شدت بیشتری دنبال شده و بسیاری از کارتهای سوخت جایگاهها جمعآوری شدهاند. این امر بدون اطلاعرسانی مناسب، سفر را برای مسافران دشوار کرده است. برخی رانندگان حتی سوخت کافی برای رسیدن به جایگاه بعدی را ندارند.»
عدم جمعآوری کارت سوخت آزاد
در همین رابطه، رضا نواز ، سخنگوی صنف جایگاهداران سوخت کشور، توضیح داد که کارتهای سوخت آزاد از پمپبنزینها حذف نمیشوند. او خاطرنشان کرد که در سالهای اخیر استفاده از کارت سوخت شخصی اجباری شده است و کارتهای اضطراری جایگاهها نیز محدودیتهایی از نظر تعداد و میزان سوختگیری دارند. وی تأکید کرد استفاده مردم از کارت سوخت شخصی میتواند به بهبود این وضعیت کمک کند.
تجربههای قبلی و اهداف قانونگذاری
این اقدام پیشتر نیز در فروردین ماه سال گذشته اجرایی شد که مشکلاتی برای مسافران ایجاد کرد. در همان زمان، جواد اوجی ، وزیر نفت وقت، بر الزام اجرای قانون انتقال سوخت تأکید کرده بود. مطابق قانون بودجه ۱۴۰۳، وزارت نفت مکلف به استفاده ۹۵ درصدی از کارت سوخت شخصی شده بود. در نهایت، جمعآوری برخی کارتها اجرای محدودیتهایی را به همراه داشت.
افزایش مصرف بنزین و ضرورت اقدامهای جدید
بر اساس دادههای شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، مصرف بنزین در مهرماه افزایش چشمگیر داشته است. میانگین مصرف روزانه بنزین از ۱۲۶ میلیون لیتر در مهر ۱۴۰۳ به ۱۳۳.۷ میلیون لیتر در مهر ۱۴۰۴ افزایش یافت. علاوه بر این، برخی روزها شاهد مصرف بیش از ۱۴۷ میلیون لیتر نیز بودهایم.
| ماه | میانگین مصرف روزانه بنزین (میلیون لیتر) |
| مهر ۱۴۰۳ | ۱۲۶ |
| مهر ۱۴۰۴ | ۱۳۳.۷ |
طبق اظهارنظر کرامت ویسکرمی ، معاون وزیر نفت، مصرف نفتگاز در بخشهایی مانند حملونقل کاهش یافته است، اما مصرف بنزین بهطور پیوسته افزایش دارد. ویسکرمی تأکید کرد که اقدامات اجرایی مانند ساماندهی صدور بارنامه و همکاری با دستگاههای اجرایی موجب صرفهجویی در مصرف نفتگاز شده است.
دستاوردهای ذخیرهسازی سوخت
ویسکرمی اعلام کرد که از ابتدای سال جاری تا دوم آبان، بیش از ۵ میلیارد لیتر سوخت مایع در نیروگاهها ذخیرهسازی شده است که نشاندهنده افزایش ۷۴ درصدی ذخایر سوخت نیروگاهها است. این امر موجب کاهش محدودیتهای آینده برای تأمین سوخت میشود.
جمعآوری کارتهای جایگاهها؛ ضرورت یا مشکل؟
با توجه به افزایش مصرف بنزین و قانون بودجه سال ۱۴۰۴، جمعآوری کارتهای مازاد جایگاههای سوخت اقدامی ضروری بهنظر میرسد. اما اطلاعرسانی دقیق و بهموقع به مردم پیش از اجرای چنین طرحهایی، امری حیاتی است تا از بروز مشکلات برای مردم و رانندگان جلوگیری شود.