بعد از افزایش قیمت بنزین، منتظر صعود قیمت خودرو باشیم؟

در هفته‌ای که گذشت، بازار خودرو در ایران شاهد تحولات چشمگیری بود که کمتر کسی پیش‌بینی می‌کرد. با وجود اینکه تغییر قیمت بنزین به یکی از پرمخاطب‌ترین موضوعات تبدیل شده است، تحلیلگران این عامل را تنها یکی از موضوعات حاشیه‌ای تأثیرگذار بر بازار می‌دانند و معتقدند که عوامل اصلی تغییرات قیمت خودرو جای دیگری قرار دارد. 

نقش قیمت بنزین؛ چرا تأثیر آن بر بازار خودرو محدود است؟

مسیح فرزانه، از کارشناسان حوزه خودروسازی، معتقد است که افزایش قیمت بنزین تأثیر مستقیمی بر بازار خودرو ندارد. او تصریح کرد که چنین تغییراتی تنها می‌تواند بر هزینه‌های حمل‌ونقل عمومی و لجستیک اثرگذار باشد، و باور به اینکه قیمت بنزین می‌تواند منجر به کاهش یا افزایش قیمت خودروهای مختلف (اعم از بنزینی یا برقی) شود، اشتباه است. وی توضیح داد که از دو ماه گذشته، بازار خودرو بیشتر تحت تأثیر عوامل کلان اقتصادی و سیاست‌های بین‌المللی قرار گرفته است. به گفته او، افزایش پیوسته و غیرقابل‌برگشت قیمت خودرو به این عوامل بستگی دارد و بازار دیگر عکس‌العمل محسوسی به شوک‌های کوتاه‌مدت، مانند تغییرات قیمت سوخت، نشان نمی‌دهد. او تأکید کرد که مسائل بنیادی بیشتری، نظیر هزینه‌های تولید یا سیاست‌های داخلی، بر تصمیمات خرید مردم تأثیرگذار هستند. 

مشکل واردات؛ موانع و کندی‌ها

یکی از چالش‌های اصلی که بازار خودرو با آن روبروست، موضوع کندی در واردات خودرو است. فرزانه اشاره کرد که فرایندهای پیچیده اداری، محدود بودن تعداد شرکت‌های واردکننده و مشکلات تخصیص ارز، باعث شده خودروهای وارداتی در گمرک باقی بمانند و به بازار عرضه نشوند. این وضعیت پیامد منفی برای بازار داشته و باعث افزایش قیمت و کاهش عرضه شده است. او پیش‌بینی کرد که با تغییر سیاست‌های ارزی، از سال ۱۴۰۵ امکان واردات خودرو تنها با ارز آزاد فراهم خواهد بود. در این صورت، هزینه واردات به شدت افزایش یافته و قیمت نهایی خودروهای وارداتی به مراتب بالاتر خواهد رفت. 

بازار خودروهای ۲ میلیارد تومانی؛ بازتابی از اقتصاد ضعیف خانواده‌ها

بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که عمده معاملات در بخش خودروهایی با قیمت حدود ۲ میلیارد تومان انجام می‌شود. این خودروها که شامل محصولات داخلی، وارداتی و چینی کارکرده هستند، بیشترین تقاضا را به خود اختصاص داده‌اند. اما این موضوع از یک ضعف اقتصادی عمیق حکایت می‌کند: قدرت خرید پایین خانواده‌ها. در مقابل، معاملات خودروهای لوکس در بازار تقریباً ناچیز است. خودروهای وارداتی جدید با قیمت‌هایی میان ۷ تا ۸ میلیارد تومان و مدل‌های لوکس بالاتر از ۱۰ میلیارد تومان (مانند سری ۷ ب‌ام‌و، پورشه ماکان و برخی مدل‌های لندکروزر)، سهم بسیار کمتری از معاملات بازار را به خود اختصاص داده‌اند. این شرایط نشان می‌دهد که بازار خودرو به دلیل مشکلات اقتصادی، به سمت تمرکز بر خودروهای با قیمت متوسط و پایین‌تر گرایش پیدا کرده و معاملات در بخش‌هایی با قیمت بالاتر، به شدت کاهش یافته است.