یک سال سیاست داخلی دولت: دستاوردها و چالشها
اقتصاد ایرانی: دولت مسعود پزشکیان با گذشت یکسال از آغاز فعالیتش و با تمرکز بر شعار «وفاق ملی»، تلاش کرده تا به اختلافات داخلی پایان دهد و چالشهای سیاست داخلی را مدیریت کند. در این گزارش به بررسی عملکرد دولت چهاردهم در حوزه سیاست داخلی میپردازیم.

«هر روز یک بحران تازه فرود میآید و ما نیز سخت درگیر هستیم.» این جمله توصیف مسعود پزشکیان، رئیسجمهور، از یک سال حضورش در ساختمان پاستور است. روزی که تصمیمش برای ریاست جمهوری اعلام شد، هدفش عبور از بحرانها و چالشهای بزرگ بود. اما تحولات سیاسی و منطقهای باعث شد که شرایط از تصورش پیچیدهتر شود. او در سفر اخیرش به زنجان، مشکلات کشور را با صراحت بیان کرد و گفت: «اینطور نیست که دولت با بحران روبهرو نباشد. هر روز یک مصیبت جدید نازل میشود و ما هم بدجور گرفتاریم. اما با تمام دشواریها، تا آخر ایستادهایم و همراه مردم خواهیم ماند.»
مسعود پزشکیان زمانی که در 7 مرداد ماه رسماً کلید ساختمان ریاستجمهوری را به دست گرفت، باید مسیری جدید برای دولتی که با شهادت ابراهیم رئیسی ناقص مانده بود، رقم میزد. ریاست جمهوری او پس از یک انتخابات غیرمنتظره آغاز شد و او نیز ناچار از انصراف از نمایندگی مردم تبریز در مجلس برای این جایگاه بود. با این حال، او در یک سال گذشته نهتنها با چالشهای بزرگی روبهرو شد، بلکه مشکلات ریشهداری از دولتهای گذشته نیز بر روی دوشش مانده است. شاید به همین دلیل است که تفأل ناخوشایندش به قرآن کریم در آغاز ورود به نهاد ریاستجمهوری او را نگران کرد. مسیری که او در یک سال گذشته تجربه کرده است، ترکیبی از موفقیتها و دشواریها بوده که همچنان ادامه دارد.
از «برای ایران» تا «دولت وفاق ملی»
پزشکیان با شعار «برای ایران» و تایید صلاحیت از سوی شورای نگهبان پا به میدان گذاشت. او کمی بعدتر دولت چهاردهم را ابتدا «دولت وحدت ملی» و سپس «دولت وفاق ملی» نام نهاد. در حالی که این ایده در ابتدا مورد استقبال قرار گرفت، معرفی برخی چهرههای سیاسی خوشنام از جمله اصلاحطلبان و اصولگرایان میانهرو باعث نقدهایی به ترکیب کابینه شد.
پزشکیان همچنین گامهای مثبتی در جهت مشارکت اهل تسنن در دولت برداشت؛ از جمله انتخاب نخستین فرماندار زن اهل تسنن که بازتابهای مثبتی داشت. با این حال، انتصاب برخی چهرههای اصولگرا و اصلاحطلب در کابینه چهاردهم، واکنشهای متفاوتی به همراه داشت و حتی در مواردی به مقایسه با دولتهای گذشته انجامید. در یک سال گذشته، انتصاب محمدجواد ظریف به سمت معاونت راهبردی رئیسجمهوری و برخی تغییرات دیگر، انتقادات فراوانی به همراه داشت که در نهایت به کنار گذاشته شدن برخی اعضای کابینه منجر شد.
برگهای برنده پزشکیان
در حالی که پزشکیان از تحقق کامل وفاق ملی بازمانده، اما در حوزه اجتماعی توانسته قدمهایی مهم بردارد. از جمله لغو اجرای قانون حجاب، بازگشت استادان و دانشجویان اخراجی به دانشگاهها و آزادی برخی زندانیان سیاسی که همگی از جمله نقاط قوت کارنامه دولتی او در یک سال گذشته به شمار میآیند.
تصمیمهای پزشکیان برای عدم اجرای قانون حجاب و عفاف باعث شد که واکنشهای متعددی از سوی موافقان و مخالفان این قانون شکل بگیرد، اما او با صراحت اعلام کرد که قانون را به دلیل مشکلات احتمالی برای مردم اجرا نخواهد کرد. همچنین اقداماتی مانند بازپسگیری لایحه مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع از مجلس نشان از توجه به انتقادات و دغدغههای مردم دارد.
علاوه بر این، اقداماتی چون کاهش محدودیتهای حصر سیاسی و تسریع تمرکززدایی از پایتخت از دیگر دستاوردهای دولت پزشکیان محسوب میشود که قابل تقدیر است. تفویض اختیارات به استانداران و اقداماتی نظیر رفع محدودیتهای مربوط به سیدمحمد خاتمی، نشان از نگرشی متفاوت و مردمی در دولت او دارد.
وعدههای محقق نشده
با وجود تلاشها، بسیاری از وعدههای انتخاباتی پزشکیان همچنان تحقق نیافتهاند. از جمله مسائل اقتصادی، رفع فیلترینگ شبکههای اجتماعی نظیر تلگرام و اینستاگرام و بهبود اتصال اینترنت که هنوز معلق ماندهاند. اینترنت در جریان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه قطع شد و تا امروز مشکلات باقی است.
موفقیت نسبی دولت در وفاق ملی

احمد شیرزاد
عملکرد دولت در این یک سال با چالشهای متعددی همراه بوده است و موضوع مهم وفاق ملی، طرحی کلیدی بود که رئیسجمهور تلاش در پیشبرد آن داشت. اما همچنان کارهای نیمهتمام بسیاری باقی مانده که باید تکمیل شود...
رفتار سیاسی متمایز پزشکیان

احمد بیگدلی
عملکرد پزشیکیان در یک سال گذشته عمدتاً با رویکرد همراهی و اعتماد به متخصصین از جریانهای مختلف سیاسی بوده است. رویکردی که متفاوت از دولتهای پیشین است...
دولت فراجناحی نیست

بهروز محبی نجمآبادی
ارزیابی دولت، هرچند در یک سالگی کامل نیست، اما نشان میدهد که هنوز بسیاری از وعدهها محقق نشدهاند. باید کار بیشتری برای کاهش مشکلات اقتصادی صورت گیرد...