مناطق ارزان شده پس از خروج افغان‌ها را بشناسید!

بازار اجاره مسکن در ایران، به طور خاص در فصل‌های گرم سال یعنی از خرداد ماه تا پایان شهریور، با موج بزرگی از تقاضا مواجه می‌شود. افزایش شدید قیمت مسکن سبب شده است تا خریداران بالقوه مصرف‌کننده از این بازار خارج شوند و به اجبار به سمت بازار اجاره بروند. علاوه بر این، حضور گسترده مهاجران، شرایط رشد تقاضای اجاره را بیش از پیش فراهم کرده بود.

تاثیر خروج افغان‌ها بر بازار اجاره

در شرایط فعلی، خروج بخش قابل توجهی از مهاجران افغانستانی از ایران موجب شده تا یکی از عوامل اصلی رشد تقاضا در بازار مسکن از میان برود. با این حال، باید توجه داشت که کاهش تقاضای اجاره مسکن به طور گسترده و در همه مناطق رخ نداده است؛ بلکه مناطق خاصی هدف این تغییر واقع شده‌اند.

مطالعات میدانی نشان می‌دهد که مناطق خاصی مانند حاشیه‌های تهران، مشهد، اصفهان، قم و کرج بیشترین تاثیر را از کاهش این تقاضا داشته‌اند. در این مناطق کاهش تقاضا بین ۱۰ تا ۱۵ درصد گزارش شده است. همچنین، در برخی مناطق مهاجرنشین تهران مانند شوش، مولوی و شهرری، افت قیمت اجاره بیشتر محسوس بوده است.

عوامل موثر بر کاهش اجاره در مناطق مهاجرنشین

فعالان بازار مسکن در نواحی مهاجرنشین تهران اذعان کرده‌اند که افغان‌ها اغلب به شکل دسته‌جمعی خانه‌های کوچک، قدیمی و حیاط‌دار را اجاره می‌کردند. خروج آن‌ها باعث شده تا تقاضا برای این نوع خانه‌ها کاهش یافته و در نتیجه اجاره‌بها نیز عقب‌نشینی کند. از سوی دیگر، این تاثیر در مناطق سطح متوسط و بالای تهران مانند شرق، غرب و شمال، بسیار محدودتر خواهد بود.

دیدگاه کارشناسان

داود بیگی‌نژاد، نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران، در خصوص این مسئله مطرح کرده: افغان‌ها غالباً در مناطق جنوب شهر و اغلب در املاک کلنگی سکونت می‌داشتند. حال با خروج جمعیت بزرگی از آن‌ها، عرضه واحدهای اجاره‌ای افزایش یافته و این مسئله روی قیمت‌ها تاثیر گذاشته است. وی اشاره کرد که مالکان در این مناطق همچنان واحدهای خود را با قیمت‌های پارسال عرضه می‌کنند.

حسین عبده تبریزی، اقتصاددان، نیز تاکید دارد که خروج افغان‌ها از کشور باعث کاهش اجاره در مناطق ضعیف‌تر شهری شده است. وی اضافه می‌کند که حتی گزارش‌هایی از همکاری بیشتر صاحب‌خانه‌ها با مستاجران در این مناطق نیز به چشم می‌خورد.

وضعیت سایر مناطق شهری

بر خلاف مناطق مهاجرنشین، در سایر مناطق شهری، روند رشد قیمت اجاره تابعی از تورم عمومی بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در این مناطق، نرخ اجاره به طور متوسط افزایش‌هایی بین ۲۵ تا ۴۰ درصد را تجربه کرده است. مشاوران املاک نیز معتقدند تمدید توافقی قراردادهای اجاره بدون جابه‌جایی برای طرفین مطلوب‌تر است.

پیش‌بینی آینده بازار اجاره

به نظر می‌رسد رکود بازار مسکن به بازار اجاره نیز سرایت کرده باشد. در چنین شرایطی، بازگشت ثبات اقتصادی و ارسال سیگنال‌های مثبت سیاسی می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر تمامی بازارها، از جمله بازار مسکن، داشته باشد.