نرخ واقعی برنج چقدر باید باشد؟
اقتصاد ایرانی: رفع ممنوعیت واردات برنج و توزیع ذخایر خریداری‌شده از سوی سازمان تعاون روستایی در کنار نظارت‌های دقیق، می‌تواند نوسانات قیمت برنج را کاهش داده و قیمت این محصول را به نرخ منطقی خود نزدیک کند.
نوسانات قیمت برنج در هفته‌های اخیر
مشاهدات نشان می‌دهد که قیمت برنج طی روزهای اخیر با نوساناتی روبرو شده است. گزارش‌ها حکایت از آن دارند که اجتناب کشاورزان از فروش محصول، کمبود عرضه برنج پاکستانی و ممنوعیت واردات از عواملی هستند که سبب این نوسانات شده‌اند. با این حال، نامه مدیرکل واردات سازمان توسعه تجارت، که بر رفع ممنوعیت ترخیص برنج در فصل برداشت تاکید دارد، می‌تواند به کاهش التهاب بازار و رسیدن برنج به قیمت واقعی کمک کند.
لغو ممنوعیت ترخیص برنج
بر اساس نامه‌ای که مدیرکل واردات سازمان توسعه تجارت ارسال کرده است، اشاره به تخلف قانونی در تصویب‌نامه شماره ۵۶۰۱۶ ت ۶۴۳۴۲هـ مورخ ۱۴۰۴/۴/۱۱ هیأت وزیران شده است. طبق این نامه، بند (۸) این تصویب‌نامه که ممنوعیت ترخیص برنج از مرداد تا پایان آبان را تصریح کرده، به دلیل مغایرت قانونی لغو شده است. رفع این ممنوعیت قطعا موجب افزایش عرضه برنج وارداتی خواهد شد و به کنترل تورم و کاهش قیمت‌ها کمک ویژه‌ای خواهد کرد. چرا که با وجود تولید داخلی، اگر میزان تقاضا پوشش داده نشود یا بخشی از مردم به دلایل اقتصادی خواهان برنج وارداتی باشند، برنج خارجی به کافی در دسترس خواهد بود.
گزارش‌های بازار و قیمت‌های فعلی برنج
بر پایه گزارش‌های میدانی، قیمت هر کیلو برنج طارم بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار تومان، برنج‌های دیگر ایرانی در بازه ۲۰۰ تا ۲۸۰ هزار تومان، برنج پاکستانی ۱۴۰ تا ۱۶۰ هزار تومان و برنج هندی در بازه ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان قرار دارند. با این حال، این قیمت‌ها در مقایسه با ابتدای زمان برداشت، افزایشی در حدود ۵۰ تا ۸۰ هزار تومان داشته‌اند. انتظار می‌رود که افزایش نظارت و واردات به موقع، بتواند بازار را تنظیم کند و شرایطی فراهم آورد که همیشه برنجی با قیمت واقعی به دست مردم برسد.
نیاز سالانه کشور به برنج و راه‌حل‌های تامین آن
طبق آمار، نیاز کشور به برنج طی یک سال حدود ۳ تا ۳.۲ میلیون تن است. در حال حاضر، ۲ میلیون تن از این مقدار در کشور تولید می‌شود و باقی از طریق واردات تامین خواهد شد. تامین به موقع، همراه با عرضه کافی برنج وارداتی و نظارت دقیق بر ذخایر انبارها و بازار برنج‌های ایرانی، می‌تواند در کاهش التهابات بازار موثر واقع شود.
نقش سازمان تعاون روستایی در بازار برنج
برای اولین بار، سازمان تعاون روستایی وارد حوزه خرید برنج ایرانی شده است. عرضه برنج‌های خریداری شده توسط این سازمان نقش سازنده‌ای در تنظیم بازار ایفا خواهد کرد. محمدرضا طلایی، مدیرعامل این سازمان، تاکید دارد که مشکلی در مورد برنج وارداتی وجود ندارد و این محصولات بر اساس نرخ‌های مصوب، در فروشگاه‌ها توزیع می‌شوند.
وی افزود که سازمان تعاون روستایی خرید برنج ایرانی را یک ماه پیش شروع کرده و برنج‌های خریداری شده در حال الک شدن در شالیکوبی‌ها هستند تا از ماه آینده به بازار عرضه شوند. طبق تخمین‌ها، سازمان تعاون روستایی بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد تومان خرید انجام داده و فرایند خرید همچنان در استان‌هایی نظیر خوزستان ادامه دارد.طلایی همچنین اعلام کرد که از ماه آینده، این برنج‌های خریداری شده با قیمت پایین‌تر وارد بازار خواهند شد، که به کاهش تنش‌ها و نوسانات قیمت در بازار کمک خواهد کرد.کمبود برنج پاکستانی و اثر آن بر قیمت‌ها
رضا کنگری، رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی با اشاره به عدم ثبات در قیمت برنج گفت که افزایش قیمت این محصول ناشی از تغییرات نظام توزیع و آشفتگی موجود در بازار است.
وی افزود که قیمت هر کیلو برنج هندی از ۵۵ به ۷۵ هزار تومان رسیده و در مورد برنج پاکستانی نیز عرضه آن کافی نیست. به رغم قیمت مصوب هر کیلو برنج پاکستانی برای مصرف‌کننده که ۶۶ هزار و ۳۰۰ تومان است، متاسفانه برخلاف انتظارات به بنکداران با قیمت مناسب نمی‌رسد.کنگری تاکید کرد که کمبود برنج پاکستانی عامل اصلی افزایش قیمت تا ۳ برابر در بنکداری‌ها شده است. وی با ابراز نگرانی از مشکل اختلاط برنج پاکستانی با برنج ایرانی گفت که اتحادیه بنکداران همکاری نزدیکی با نهادهای نظارتی دارد تا جلوی این تخلفات گرفته شود.آینده بازار برنج؛ کاهش التهابات و بهبود شرایط
پیمان عالمی، رئیس اتاق اصناف کشاورزی در خصوص وضعیت تولید برنج گفت که امسال تولید این محصول در سطح مناسبی قرار گرفته است. طبق اعلام معاونت امور زراعت، تولید برنج امسال بین 1.8 تا 2 میلیون تن تخمین زده می‌شود.
وی افزود که با برداشته شدن محدودیت‌های واردات و افزایش عرضه برنج ایرانی، پیش‌بینی می‌شود مشکل کمبود برنج در بازار برطرف گردد.عالمی همچنین تاکید کرد که باید برای دستیابی به خودکفایی در تولید برنج، برنامه‌ریزی بلندمدت و همکاری وزارتخانه‌ها در کنار بانک مرکزی انجام شود، در غیر این صورت این هدف تنها در حد شعار باقی خواهد ماند.بررسی‌ها نشان می‌دهد که اطلاعات ناکافی از میزان تولید سال گذشته، همراه با افزایش هزینه‌های تولید، حمل و نقل و نیروی کار از عوامل اصلی ایجاد التهاب در بازار برنج بوده‌اند. این روند در ابتدای فصل با ورود محصول جدید تاحدی کاهش یافته، اما در ادامه دوباره افزایش یافته است. اکنون، با تصویب‌نامه جدید برای رفع ممنوعیت واردات برنج و آغاز توزیع برنج‌های خریداری شده توسط سازمان تعاون روستایی، امید می‌رود که بازار این محصول به ثبات برسد و قیمت‌ها واقعی‌تر شوند تا مردم در تامین نیازهای خود مشکلی نداشته باشند.
