۳ پیش‌بینی داغ درباره افزایش حقوق کارگران در سال ۱۴۰۵!
اقتصادایرانی: با نزدیک شدن به پایان سال ۱۴۰۴، گمانه‌زنی‌ها درباره افزایش حقوق کارگران در سال ۱۴۰۵ بالا گرفته است؛ در این گزارش سه سناریوی احتمالی برای تعیین حداقل دستمزد و عوامل مؤثر بر آن بررسی شده‌اند.
پروسه تعیین حداقل دستمزد در ایران به صورت یک روند پیچیده و چندمرحله‌ای انجام می‌شود که تحت نظارت مستقیم شورای عالی کار است. این اقدام با هدف ایجاد تعادل میان قدرت خرید کارگران و ظرفیت مالی کارفرمایان صورت می‌گیرد و شامل مراحل مختلفی است.
روند اصلی تعیین حقوق کارگران
۱. ارسال سیگنال اولیه از سوی دولت در لایحه بودجه: دولت لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ را به مجلس ارائه کرده و در آن میزان افزایش حقوق کارمندان دولت را مشخص می‌کند. با اینکه این افزایش مستقیماً شامل حال کارگران بخش خصوصی نمی‌شود، اما به عنوان نشانه‌ای اولیه برای شروع مذاکرات دستمزد محسوب می‌شود.
۲. اعلام آمارهای اقتصادی مهم: نهادهای مربوط شاخص‌های کلیدی اقتصادی مانند نرخ تورم رسمی و هزینه سبد معیشتی خانوار را اعلام می‌کنند. طبق ماده ۴۱ قانون کار، دستمزد باید حداقل بر پایه نرخ تورم رسمی تنظیم شود.
۳. برگزاری جلسات شورای عالی کار: این جلسات که نمایندگان کارگران، کارفرمایان و دولت در آن حضور دارند، در ماه‌های آذر و دی‌ماه برگزار می‌شود. در این جلسات درباره درصد افزایش حقوق و جزئیاتی مانند بن کارگری ، حق مسکن و حق اولاد تصمیم‌گیری می‌شود.
۴. تصویب و اجرای نهایی: تصمیمات شورای عالی کار پس از تصویب نهایی، برای تمامی کارگران و کارفرمایانی که شامل قانون کار می‌شوند، ابلاغ می‌شود و از فروردین ۱۴۰۵ اجرایی خواهد شد.
<
فاکتورهای مؤثر بر میزان حقوق سال ۱۴۰۵
تصمیم‌گیری نهایی برای میزان افزایش حقوق بر اساس مجموعه‌ای از فاکتورهای اقتصادی و اجتماعی انجام می‌شود:
نرخ تورم رسمی و پیش‌بینی شده: دستمزدها باید مطابق با نرخ تورم رسمی افزایش یابد و برآورد تورم سال آینده هم نقش مهمی در تصمیم‌گیری دارد.
سبد معیشت خانوار: هزینه‌های زندگی یک خانواده کارگری، از جمله غذا، مسکن و حمل‌ونقل، معیار اصلی برای درخواست افزایش دستمزد کارگران است.
بودجه سالانه و حقوق دولتی: روند افزایش حقوق در بخش دولتی معمولاً معیار گفتگوهای بخش خصوصی می‌شود.
وضعیت اقتصادی و توان کارفرمایان: رکود اقتصادی یا افزایش هزینه‌های تولید می‌تواند افزایش بالای حقوق‌ها را دشوار کند.
سناریوهای محتمل برای افزایش دستمزد ۱۴۰۵
برآوردها نشان می‌دهند که سه سناریوی اصلی برای افزایش دستمزد سال آینده وجود دارد:
۱. سناریو خوش‌بینانه: افزایش ۴۰ تا ۵۰ درصدی یا حتی بیشتر، به منظور جبران کامل شکاف معیشتی، که همراه با حمایت‌های اجتماعی ممکن است قدرت خرید کارگران را به شدت افزایش دهد، اما می‌تواند به رشد تورم دامن بزند.
۲. سناریو واقع‌بینانه: افزایش ۲۵ تا ۳۵ درصدی، به عنوان گزینه‌ای متعادل که بیشترین توجه به نیازهای کارگران و امکان‌پذیری برای کارفرمایان را دارد. این سناریو رایج‌ترین حالت پیش‌بینی شده است.
۳. سناریو محافظه‌کارانه: افزایش حقوقی در حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد یا کمتر، با تمرکز بر حفظ اشتغال و جلوگیری از رکود در بازار کار.
<
مزایای جانبی و ارتباط آنها با تورم
افزایش حقوق شامل تغییر در مزایای ثابت نیز می‌شود:
حق مسکن: طبق پیش‌بینی‌ها، این مزایا حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش خواهد یافت تا قدرت خرید مسکن حفظ شود.
بن کارگری: مبلغ بن غذا به تناسب تورم مواد غذایی تنظیم خواهد شد.
حق اولاد: میزان کمک هزینه فرزندان به طور سالانه افزایش می‌یابد.
با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی فعلی، احتمال اجرای سناریوی واقع‌بینانه بین ۲۸ تا ۳۲ درصد افزایش وجود دارد. همچنین، افزایش اندک حقوق در بخش دولتی (۱۰ تا ۲۰ درصد) نشان‌دهنده رویکرد محتاطانه دولت است.
