یارانه 3 دهک بالای درآمدی قطع خواهد شد؟
اقتصاد ایرانی: حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی؛ یارانه ۱۸ میلیون نفر در خطر حذف تا پایان سال، نمایندگان مجلس بر حمایت از دهک‌های کم‌درآمد تأکید دارند.
قطع یارانه سه دهک بالای درآمدی؛ الزامات و چالش‌ها
برنامه دولت برای حذف یارانه دهک‌های پردرآمد
احد آزادی‌خواه، نماینده مجلس و عضو کمیسیون کشاورزی، اظهار داشت که دولت برنامه دارد یارانه سه دهک بالای درآمدی جامعه را حذف کند. وی تأکید کرد که لازم است حمایت‌های هدفمند برای دهک‌های پایین درآمدی در نظر گرفته شود، اما دهک‌های هشتم، نهم و دهم باید از لیست یارانه‌بگیران حذف شوند.
چالش‌های اجتماعی و اقتصادی حذف ناگهانی
این نماینده همچنین افزود که در برخی مناطق مرفه تهران، شهروندانی وجود دارند که حتی از واریز یارانه خود اطلاعی ندارند و این مبلغ برایشان از اهمیت کمی برخوردار است.
در همین حال، برخی نمایندگان مجلس نسبت به تبعات تصمیم‌های شتاب‌زده در حذف یارانه‌ها هشدار داده‌اند. حسنیعلی حاجی‌دلیگانی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، اظهار داشت که حذف ناگهانی یارانه سه دهک بالای درآمدی می‌تواند مشکلات اقتصادی و اجتماعی به همراه داشته باشد. وی پیشنهاد داد این فرایند پلکانی و مبتنی بر درآمد و دارایی واقعی خانوارها انجام شود.
گزارش مجلس به قوه قضاییه
مجلس شورای اسلامی در جلسه‌ای که در تاریخ ۲۲ مهر ۱۴۰۴ برگزار شد، گزارشی درباره عملکرد وزارت رفاه در حذف یارانه‌ها به قوه قضاییه ارسال کرد. این گزارش بر لزوم جدیت بیشتر در حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی تأکید دارد. همچنین مجلس از وزارتخانه مربوطه خواسته سیاست حذف یارانه‌ها را با دقت و سرعت بیشتری پیگیری کند.
معیارهای حذف یارانه نقدی
سازوکار شناسایی دهک‌های پردرآمد
وزارت رفاه از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان برای دهک‌بندی و شناسایی خانوارهای پردرآمد استفاده می‌کند. این پایگاه با بررسی داده‌های مالی، ملکی و بانکی خانوارها، وضعیت اقتصادی آن‌ها را مشخص می‌کند. لازم به ذکر است که در این فرآیند خوداظهاری شهروندان ملاک عمل قرار نمی‌گیرد.
شاخص‌های اصلی دهک‌بندی
بر اساس آیین‌نامه اجرایی دولت، که طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۳ تدوین شده است، شش معیار اصلی برای دهک‌بندی و حذف یارانه‌ها در نظر گرفته شده است:
| شاخص | توضیحات |
| مجموع درآمد اعضای خانوار | محاسبه کلیه درآمدهای خانوار از منابع مختلف |
| تراکنش‌های خرید ماهانه | ارزیابی میزان خریدهای خانوار در یک ماه |
| دارایی‌های ملکی | بررسی املاک و مستغلات تحت مالکیت |
| خودروهای لوکس | مالکیت خودروهای گران‌قیمت |
| سفرهای خارجی | تعداد و هزینه سفرها به خارج از کشور |
| اقامت در خارج از کشور | بررسی سکونت در خارج از کشور |
بر اساس این شاخص‌ها، خانوارهایی که یکی یا چند مورد از این معیارها را دارا باشند، در اولویت حذف یارانه قرار خواهند گرفت. این فرآیند به‌صورت مرحله‌ای اجرا می‌شود تا احتمال بروز خطا کاهش یابد.
هدف از حذف یارانه پردرآمدها
بر اساس اعلام وزارت رفاه، حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی در چارچوب قانون بودجه سال ۱۴۰۴ یکی از الزامات اساسی برای تأمین منابع مالی طرح کالابرگ الکترونیک و حمایت هدفمند از دهک‌های کم‌درآمد است.
