برنامه جنجالی ایران برای بازپس‌گیری حقابه از افغانستان افشا شد!
اقتصاد ایرانی: ایران با انتقاد از عدم پایبندی افغانستان به معاهده هیرمند، برای دریافت حق‌آبه قانونی خود از این رودخانه در سال آبی جدید برنامه‌های گسترده‌تری را آغاز می‌کند.
محمد جوانبخت، معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا، در تازه‌ترین اظهارات خود نسبت به مسئله حقابه ایران از رود هیرمند تأکید کرد. وی با اشاره به پایان سال آبی در ایران، گفت: «ما سالی بی‌سابقه از نظر کم‌بارشی پشت سر گذاشته‌ایم که تأثیرات عمیقی بر منابع آبی کشور داشته است.»
عدم پایبندی افغانستان به معاهده هیرمندمحمد جوانبخت افزود: «بر اساس معاهده هیرمند که بین ایران و افغانستان به امضا رسیده است، طرف افغانستانی باید در هر سال آبی مقدار ۸۲۰ میلیون مترمکعب آب را به ایران تحویل دهد. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال جاری، تنها حدود یکصد میلیون مترمکعب آب تحویل داده شده که بسیار کمتر از مقدار تعیین‌شده در معاهده است.»
پیگیری حقابه ایران از افغانستان
معاون وزیر نیرو خاطرنشان کرد: «پیگیری‌ها برای دریافت حقابه هیرمند همچنان ادامه دارد. این مسئله یک جریان پیوسته است و به زمان یا موقعیت خاصی محدود نمی‌شود. ما به‌طور مستمر تلاش خواهیم کرد تا حقابه قانونی ایران از این رودخانه تأمین شود.»
برنامه‌های ایران برای سال آبی آینده
وی در ادامه افزود: «با آغاز سال آبی جدید، تلاش‌ها برای دریافت حقابه افزایش خواهد یافت و امیدواریم بتوانیم به نتیجه مطلوبی دست پیدا کنیم.»
تحلیل و بررسی وضعیت حقابه هیرمند
با توجه به نقش حیاتی رود هیرمند در تأمین نیازهای آبی مردم استان سیستان و بلوچستان، عدم تأمین حقابه ایران توسط افغانستان، مشکلات جدی محیط‌زیستی و اقتصادی در منطقه ایجاد کرده است. کمبود آب باعث کاهش سطح کشاورزی، افت معیشت مردم و تهدید زندگی هزاران نفر شده است.
جدول زیر وضعیت جریان آب رود هیرمند در سال‌های اخیر را نشان می‌دهد:
سال آبی حقابه تعیین‌شده (میلیون مترمکعب) آب تحویلی (میلیون مترمکعب) درصد پایبندی افغانستان| ۱۳۹۹-۱۴۰۰ | ۸۲۰ | ۳۰۰ | ۳۶% |
| ۱۴۰۰-۱۴۰۱ | ۸۲۰ | ۲۰۰ | ۲۴% |
| ۱۴۰۱-۱۴۰۲ | ۸۲۰ | ۱۰۰ | ۱۲% |
در این شرایط، لازم است دیپلماسی فعال‌تر و پیگیری‌های جدی‌تری برای بازپس‌گیری حداکثری حقابه ایران صورت گیرد. تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و ایجاد فشارهای بین‌المللی ممکن است نقشی کلیدی در بازگشت آب به مسیر هیرمند داشته باشد.
