مکانیسم ماشه در آستانه فعال سازی
اقتصاد ایرانی: رئیس دورهای شورای امنیت سازمان ملل تاکید کرد که تاکنون هیچ نشانه رسمی مبنی بر قصد اعضای برجام برای فعالسازی مکانیسم ماشه علیه ایران وجود ندارد، اما این احتمال منتفی نیست.

«الوی آلفارو د آلبا» (Eloy Alfaro de Alba)، سفیر و نماینده دائم پاناما در سازمان ملل، که در ماه جاری میلادی (اوت) ریاست دورهای شورای امنیت را بر عهده دارد، درباره سطح همکاریهای کنونی تهران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و احتمال فعال کردن مکانیسم ماشه علیه ایران از سوی اعضای برجام گفت که نشانهای رسمی از قصد این اعضا برای فعال کردن این مکانیزم مشاهده نشده است.
او افزود که احتمال چنین اقدامی وجود دارد و همکاری ایران با آژانس نیز در جلسات شورای امنیت بررسی خواهد شد.
تشدید پیچیدگی مسائل در شورای امنیت
رئیس دورهای شورای امنیت اظهار کرد: «بیتردید این مسائل پیچیدهتر شده است. یک حادثه به حادثه دیگر منجر میشود. به طور مثال، بمبارانی که در ایران رخ داد، باعث شد ایران این موضع سیاسی را اتخاذ کند. بنابراین این مسئله نیز در شورای امنیت مورد بحث قرار خواهد گرفت.»
تلاشهای کشورهای اروپایی و ناکامی برجام
کشورهای اروپایی که طی یک دهه گذشته در اجرای تعهدات برجامی خود ناکام بودهاند، ایران را تهدید کردهاند که مکانیسم ماشه را فعال میکنند. اما این اقدام پس از حملات غیرقانونی آمریکا و اسرائیل علیه تأسیسات هستهای ایران، از مشروعیت و توجیه حقوقی برخوردار نخواهد بود. بنابراین، چنین اقدامی صرفاً حرکتی تنبیهی و مخالف با روح و هدف توافق هستهای به شمار میآید.
در همین راستا، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در نامهای به آنتونیو گوترش (دبیرکل سازمان ملل)، رئیس شورای امنیت و نماینده عالی اتحادیه اروپا توضیح داده است که چرا سه کشور اروپایی هیچ مشروعیت حقوقی، سیاسی یا اخلاقی برای فعالسازی سازوکارهای برجام ندارند.
برگزاری مذاکرات در استانبول
روز جمعه (سوم تیرماه)، مذاکرات مربوط به برجام میان جمهوری اسلامی ایران و گروه تروئیکای اروپایی شامل آلمان، انگلیس و فرانسه در استانبول، ترکیه برگزار شد. در این نشست، موضوع بازگشت تحریمها و مکانیزم ماشه مطرح و جمهوری اسلامی ایران اعتراضات خود را به وضوح اعلام کرد.
ریاست پاناما بر شورای امنیت
از اول اوت ۲۰۲۵، کشور پاناما ریاست دورهای شورای امنیت سازمان ملل را بر عهده گرفته و جایگزین پاکستان شده است.
شورای امنیت سازمان ملل از ۱۵ عضو تشکیل شده که شامل پنج عضو دائم و ۱۰ عضو غیر دائم است. ریاست این شورا به صورت دورهای و ماهانه انجام میشود و توسط رئیس هیئت نمایندگی هر کشور در سازمان ملل مدیریت میگردد.
نحوه انتخاب اعضای غیر دائم
اعضای غیر دائم شورای امنیت توسط مجمع عمومی سازمان ملل برای یک دوره دو ساله انتخاب میشوند. این انتخاب بر اساس توزیع جغرافیایی عادلانه و مشارکت کشورها در حفظ صلح و امنیت بینالمللی صورت میگیرد.
در حال حاضر، علاوه بر پاناما، کشورهایی نظیر پاکستان، گویان، یونان، الجزایر، کره جنوبی، سیرالئون، اسلوونی، دانمارک و سومالی نیز از اعضای غیر دائم شورای امنیت به شمار میروند. هر سال، پنج عضو جدید جایگزین اعضای قبلی میشوند.
وظایف شورای امنیت
وظیفه اصلی شورای امنیت، حفظ صلح و امنیت بینالملل است. اما با وجود یکجانبهگرایی بعضی از اعضا، این شورا از اهداف اولیه خود فاصله گرفته و در بسیاری از موارد ناکارآمد بوده است.
اعضای دائم شورای امنیت شامل کشورهای روسیه، چین، آمریکا، انگلیس و فرانسه هستند که حق وتو دارند. همچنین شورای امنیت یکی از شش نهاد اصلی سازمان ملل متحد، در کنار دبیرخانه عمومی، مجمع عمومی، دیوان بینالمللی دادگستری، شورای قیمومیت و شورای اقتصادی و اجتماعی محسوب میشود.