قطعی اینترنت در افغانستان/ تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم بر ایران
اقتصاد ایرانی: قطع اینترنت افغانستان به دستور طالبان از ۷ مهر ۱۴۰۴ باعث اختلال در تعیین نرخ دلار آزاد در ایران شد و سکوت قیمتی در بازار فردوسی را در پی داشت. این اقدام تبعاتی گسترده بر شبکههای صرافی و معاملات مرزی ایجاد کرده است.

قطعی اینترنت در افغانستان در روزهای اخیر، بهخصوص در شهر هرات که یکی از نقاط اصلی تعیینکننده در مشخص کردن قیمت دلار آزاد بهشمار میرود، تاثیرات قابلتوجهی بر بازارهای مالی ایران داشته است. این مسئله که به شکل گسترده و سراسری انجام شد، واکنشهای مختلفی را در داخل ایران برانگیخته و پیامدهای متعددی را به همراه داشته است.
تاثیر قطعی اینترنت بر قیمت دلار در تهران
قطعی اینترنت در هرات باعث شد تا برخی از کانالهای تاثیرگذار بر انتظارات بازار مالی تهران به حالت تعطیلی درآیند. این اتفاق موجب سکوت چند ساعته در میدان فردوسی شد و از هیجانات قیمتی کاست. در پی این رخداد:
قیمت دلار آزاد در صبح روز هشتم مهر ماه کاهش ۳۰۰ تا ۴۵۰ تومانی نسبت به روز گذشته را تجربه کرد.
حجم معاملات کاهش چشمگیری یافت و صادرکنندگان خرد افغانستانی قادر به تسویه ارزی روزانه خود نشدند.
شبکه صرافیهای مرزی بهویژه در دوغارون و میلک، برای نخستین بار در سال جاری، توقف کامل تراکنشهای آنلاین را تجربه کردند.
واکنش داخلی در بازار ایران
یک کارشناس ارزی در گفتگو با رسانههای داخلی اظهار داشت که فقدان نرخگذاری از جانب هرات، موجبات کاهش شایعات و معاملات هیجانی را فراهم آورد. این آرامش موقت در بازار ارزی ایران، نشانهای از وابستگی معاملات داخلی به اطلاعات بیرونی هرات است. اما سوال اصلی اینجاست که آیا این وضعیت به ثبات اقتصادی منجر خواهد شد یا صرفاً تغییرات کوتاهمدت محسوب میشود؟
پیامدهای کوتاهمدت و بلندمدت
قطع اینترنت در افغانستان، به طور کلی، پیامدهایی مستقیم و غیرمستقیم بر بازارهای مالی ایران داشته است. برخی از این پیامدها عبارتند از:
کاهش سرعت نوسانات دلار و سکه در کوتاهمدت.
افزایش وابستگی معاملهگران لحظهای به بازارهای داخلی مثل میدان فردوسی و سامانه نیما.
احتمال ظهور بازارهای سیاه برای نرخگذاری از طریق ارتباط با شمارههای بینالمللی خارج از افغانستان.
تداوم قطعی اینترنت یا توقف مقطعی؟
براساس گزارشهایی از منابع داخلی افغانستان، احتمال میرود که محدودیتهای اینترنت به صورت دورهای و مقطعی تا پایان زمستان ادامه داشته باشد. این اقدامات عمدتاً در بازههای حساس سیاسی و اقتصادی رخ خواهند داد و هدف آن کاهش انتقال اطلاعات و کنترل بازارهای داخلی است.
موضوع تاثیراتقطع اینترنت در هرات | توقف نرخگذاری دلار آزاد و ایجاد سکوت قیمتی در بازار تهران |
تاثیر بر صرافیهای مرزی | اختلال کامل در تراکنشهای آنلاین |
پیامد کوتاهمدت | کاهش معاملات هیجانی و آرامش موقت بازار |
پیامد بلندمدت | احتمال ایجاد بازارهای سیاه و وابستگی بیشتر به بازار داخلی |