نرخ جدید بنزین مشخص شد/ قیمت بنزین سهمیه‌ای چقدر است؟
اقتصاد ایرانی: دولت با تأکید بر تثبیت نرخ بنزین سهمیه‌ای ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی اعلام کرد که هیچ برنامه‌ای برای افزایش قیمت ندارد؛ تصمیمی که موقتاً آرامش را به بازار سوخت بازگرداند.
پس از کش‌وقوس‌های چندماهه در خصوص آینده قیمت بنزین، دولت سرانجام وضعیت را روشن کرد. سخنگوی دولت درباره این موضوع توضیحات کاملی ارائه داد و بر عدم تغییر در نرخ فعلی بنزین سهمیه‌ای تأکید کرد. در عین حال، برنامه‌هایی جدید برای خودروهای دولتی، لوکس و متعلق به مناطق آزاد در دستور کار قرار گرفته است؛ تصمیماتی که می‌توانند نقطه آغاز مهمی در سیاست‌های انرژی کشور به شمار آیند.
عدم تغییر در قیمت بنزین سهمیه‌ای
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، روز گذشته اعلام کرد: «هیچ تغییری در نرخ بنزین سهمیه‌ای مد نظر دولت نیست. بنزین سهمیه‌ای همچنان با قیمت‌های ۱۵۰۰ تومان و ۳۰۰۰ تومان عرضه خواهد شد.»
او ادامه داد: «قیمت‌گذاری برای بنزین خودروهای مناطق آزاد، لوکس و دولتی هنوز نهایی نشده است و زمان اجرای این طرح‌ها متعاقباً اعلام خواهد شد.» بر اساس اظهارات او، اصلاحات مصرف سوخت از دستگاه‌های دولتی آغاز خواهد شد.
اصلاح مصرف از دولت آغاز می‌شود
جعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی رئیس‌جمهور، پیش‌تر در این زمینه گفته بود: «اگر قرار باشد نرخ حامل‌های انرژی تغییر کند، ابتدا دولت خودش پیش‌قدم خواهد شد؛ چه در مصرف برق و گاز ادارات دولتی و چه در مصرف بنزین.»
این رویکرد نشان‌دهنده تلاش برای اجرای سیاست‌های انرژی از طریق الگویی مبتنی بر مسئولیت‌پذیری داخلی است تا تغییرات بار زیادی بر دوش شهروندان وارد نکند.
ابهام در تعیین نرخ جدید بنزین
در حالی که برخی گمانه‌زنی‌ها درباره تعیین نرخ جدید برای بنزین مطرح شده بود، مهاجرانی اظهار داشت: «هنوز نرخ تازه‌ای برای بنزین تعیین نشده و این موضوع در حال بررسی است.»
همچنین رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان پیش‌تر اطمینان داد: «هرگونه تغییر در قیمت بنزین با اطلاع‌رسانی قبلی انجام خواهد شد و مردم را غافلگیر نخواهیم کرد.»
ثبات در سهمیه‌ها و مقابله با قاچاق سوخت
سخنگوی دولت ضمن تأکید بر حفظ سهمیه‌های سوخت افزود: «سهمیه‌ها به قوت خود باقی می‌مانند. با این حال، مقابله با قاچاق بنزین — که هزینه تمام‌شده آن برای دولت حدود ۳۰ هزار تومان است — از اولویت‌های اصلی سیاست‌های انرژی کشور خواهد بود.»
او همچنین به اهمیت مبارزه با قاچاق تأکید کرد، هرچند آماری دقیق و جامع از حجم واقعی قاچاق سوخت در دسترس نیست. به گفته محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، روزانه حدود ۳۰ میلیون لیتر سوخت از کشور قاچاق می‌شود که معادل ۱۵ درصد تولید روزانه بنزین و گازوئیل کشور است.
پوشش نیاز ۹۵ درصد از شهروندان
آمارها نشان می‌دهند که ۹۵ درصد صاحبان خودرو با سهمیه‌های ماهانه — شامل ۶۰ لیتر بنزین با نرخ ۱۵۰۰ تومان و ۱۰۰ لیتر با نرخ ۳۰۰۰ تومان — می‌توانند نیازهای خود را تأمین کنند. این موضوع احتمالاً مانع از بروز نارضایتی گسترده خواهد شد و به پایداری بازار سوخت کمک می‌کند.
نگاهی به تجارب بین‌المللی
ونزوئلا: برای سال‌ها بنزین را تقریباً رایگان ارائه می‌کرد. اما این سیاست در نهایت باعث افزایش قاچاق، کمبود سوخت داخلی و فروپاشی صنعت نفت شد.
نیجریه: لغو ناگهانی یارانه‌های سوخت در این کشور بارها اعتراضات گسترده را برانگیخت. این امر نشان می‌دهد ایجاد تغییرات قیمتی باید به تدریج و با در نظر گرفتن تدابیر حمایتی انجام شود.
اندونزی: یارانه سوخت را به طور هدفمند تنها برای اقشار کم‌درآمد و وسایل نقلیه عمومی حفظ کرد. این تصمیم توانست فشار مالی دولت را کاهش دهد و در عین حال تأثیر مخربی بر معیشت عمومی نداشته باشد.
این تجربه‌ها نشان‌دهنده اهمیت شفافیت، هدفمندی و عدالت در اصلاح سیاست‌های انرژی است. به نظر می‌رسد دولت ایران نیز با ارائه برنامه‌های دقیق و مرحله‌به‌مرحله قصد دارد مانع از هدررفت یارانه‌ها و گسترش قاچاق سوخت شود. این روند نیازمند نظارت مؤثر، برنامه‌ریزی صحیح و هماهنگی نهادی خواهد بود.
