مالیات سنگین برای خرید و فروش بیش از 2 بار ملک و خودرو!

طرح مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی پس از ۱۴ سال گفت‌وگو و اختلاف‌نظر میان مجلس و شورای نگهبان، سرانجام مورد تأیید قرار گرفت و در تاریخ ۲۵ مرداد ۱۴۰۴ توسط رئیس‌جمهور به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شد. این قانون که با هدف کنترل بازارهای غیرمولد و هدایت سرمایه‌ها به سمت تولید تنظیم شده است، می‌تواند تأثیر عمیقی بر اقتصاد کشور داشته باشد.

اهداف و محدوده اجرای قانون مالیات بر سوداگری

هدف اصلی از این قانون، کاهش فعالیت‌های سوداگری و سفته‌بازانه در چهار بازار کلیدی خودرو، مسکن، طلا و ارز/رمزارز است. این قانون قصد دارد تا نوسانات قیمتی ناشی از معاملات غیرمولد را مهار کرده و بازارها را به سمت ثبات هدایت کند.

بنا به گفته علی مدنی‌زاده، وزیر اقتصاد، سازمان امور مالیاتی کشور از مدت‌ها قبل آمادگی اجرای این قانون را داشته و پس از تصویب آیین‌نامه‌های مربوطه در دولت، روند اجرایی آن آغاز خواهد شد.

مصوبه‌ای بدون نگاه درآمدی

مصطفی طاهری، عضو کمیسیون جهش تولید مسکن، در توضیح این قانون بیان کرده است که هدف از این طرح، کسب درآمد از مردم نیست بلکه کاهش نرخ سوداگری در بازارها است. به همین دلیل، ۹۰ درصد خانوارها از پرداخت این نوع مالیات معاف هستند.

طبق این قانون، هر خانوار مجاز است طی سال حداکثر دو معامله خرید و فروش ملک یا خودرو انجام دهد بدون اینکه شامل مالیات جدید شود. نرخ مالیات نیز مشابه الگوهای جهانی، حداکثر یک درصد تعیین شده است.

تجربه جهانی در اجرای مالیات بر عایدی سرمایه

این قانون که با الگوبرداری از مدل‌های موفق جهانی تنظیم شده است، در ۱۲۰ کشور جهان به اجرا درآمده. برای مثال، در کشور استرالیا پس از اجرای مالیات بر عایدی سرمایه، قیمت مسکن طی شش ماه اولیه اجرای قانون دو درصد کاهش یافت.

ایران نیز از سال ۱۳۹۰ بحث مالیات بر عایدی سرمایه را مطرح کرده بود، اما پیچیدگی‌های قانونی و اختلاف‌نظرها باعث تأخیر در تصویب نهایی این قانون شد. حالا بعد از ۱۴ سال، این قانون به مرحله اجرا رسیده است.

تأیید نهایی قانون توسط شورای نگهبان

آنطور که هادی طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان، توضیح داده است، این قانون که پیشتر با اشکالات و ابهاماتی همراه بود، پس از انجام اصلاحات لازم در مجلس شورای اسلامی و تأیید مجدد در شورای نگهبان، هیچ مغایرتی با موازین شرع و قانون اساسی ندارد.

مقایسه قوانین مالیاتی در کشورهای مختلف

نام کشور نوع مالیات تأثیر بر بازارها

تحلیل و بررسی اجرای قانون

اجرای قانون مالیات بر سوداگری در ایران می‌تواند به کنترل فعالیت‌های غیرمولد و کاهش فشار اقتصادی بر مردم کمک کند. با توجه به تجربه جهانی، کاهش قیمت در بازارهای مسکن، خودرو و سایر کالاها محتمل است. همچنین، معافیت ۹۰ درصد خانوارها از پرداخت مالیات نشان‌دهنده توجه ویژه قانون‌گذاران به اقشار کم درآمد است.

با این حال، چالش‌هایی نظیر شفافیت اطلاعات اقتصادی، تنظیم آیین‌نامه‌های اجرایی و همچنین نحوه نظارت دقیق بر اجرای این قانون، از جمله موضوعاتی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند.